نخستین زمزمههای ادغام بانکهای وابسته به نهادهای نظامی در اسفند سال 1396 به گوش رسید. دراین مقطع فرشاد حیدری معاون وقت نظارتی بانک مرکزی از ادغام دو بانک نظامی خبر داد، اتفاقی که قرار بود در آن ثامن با مهر اقتصاد در بانک انصار ادغام شود. اما بتدریج دامنه این ادغامها وسیعتر شد بهطوری که پس از حذف و اضافههای متعدد در نهایت نام پنج بانک و مؤسسه قوامین، مهر اقتصاد، انصار، کوثر و حکمت ایرانیان در لیست قرار گرفت و بانک سپه نیز بهعنوان میزبان اصلی این ادغام درنظر گرفته شد. درحالی که همچنان اخبار متفاوتی درباره ادغام بزرگ منتشر میشد، در آخرین ماه سال 1397 رئیس جمهوری در پنجاه و هشتمین مجمع بانک مرکزی، خبر از تصمیم دولت برای ادغام بانکهای نیروهای مسلح داد و گفت: «بانک مرکزی، مصوبات لازم در این زمینه را اخذ کرده و جای نگرانی برای سپردهگذاران نیست.»
بانک مرکزی نیز با صدور اطلاعیه چهاربندی در ۱۱ اسفند ۱۳۹۷ ضمن تأیید ادغام بانکهای وابسته به نهادهای نظامی اعلام کرد: «با هدف متمرکز کردن توانمندی و ظرفیت بانکهای انصار، قوامین، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و مؤسسه اعتباری کوثر در قالب یک بانک واحد باثبات و کارآمدتر و به منظور ارائه خدمات بهتر به خانواده نیروهای مسلح و عموم مردم، بانکها و مؤسسه اعتباری یادشده در بانک سپه بهعنوان نخستین بانک ایرانی و یکی از بانکهای معتبر دولتی در عرصه بانکداری کشورمان ادغام میشوند.»
۱۹ اسفندماه ۱۳۹۷ نیز عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در همایش تبیین سیاستها و فرآیندهای اجرایی از نهایی شدن طرح ادغام بعد از چهار ماه خبر داد و گفت: «پس از چهار ماه، ادغام نهایی میشود و شاهد تشکیل بانک سپه جدید با قدرت و توانایی بیشتری خواهیم بود.»
گامهای پایانی ادغام
هرچند ادغام بانکهای وابسته به نهادهای نظامی بهصورت دقیق براساس برنامههای اعلام شده پیش نرفته است، اما پس از گذشت بیش از دو سال از اعلام رسمی این برنامه، فرآیند ادغام وارد مرحله تازهای شده است. درهمین راستا، روز گذشته مدیرعامل بانک سپه در نشست بررسی روند ادغام بانکهای وابسته به نیروهای مسلح اعلام کرد که دو بانک نظامی تا پایان اردیبهشتماه رسماً به بانک سپه ملحق میشوند.
«محمدکاظم چقازردی» با تشریح آخرین روند ادغام بانکهای وابسته به نهادهای نظامی، گفت: انتظار داریم با کسب مجوز از مراجع ذیربط تا پایان اردیبهشتماه حداقل دو بانک از مجموع بانکها و مؤسسه مالی وابسته به نیروهای مسلح به طور رسمی به بانک سپه ملحق شوند. دراین نشست که با حضور «عباس معمار نژاد» معاون امور بانک، بیمه و شرکتهای دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی همچنین «فرهاد حنیفی» معاون نظارت بانک مرکزی برگزارشد، گزارشی را از روند الحاق بانکهای نظامی در بانک سپه ارائه کرد.
وی گفت: هم کارکنان و مدیران بانک سپه و هم مدیران و کارکنان بانکهای ادغامی به این باور مهم رسیدهاند که اجرای این طرح استراتژیک و ملی به نفع سیستم پولی و در مجموع به نفع نظام اقتصادی کشور است. چقازردی با مهم توصیف کردن فعالیت صورت گرفته در طرح ادغام تصریح کرد: این تجربه میتواند بهعنوان مجموعه اقدامات گرانبها و منحصر به فرد چه بهلحاظ تاکتیکی و چه به لحاظ گستردگی و پیچیدگی کار در تاریخ بانکداری کشور به ثبت برسد. وی خاطرنشان کرد: بدون شک نظام بانکی و ساختار اقتصادی کشور از این موفقیت بهره خواهند برد. سیدمهدی حسینی، عضو هیأت مدیره بانک سپه نیز در این نشست گفت: بانک سپه از همان ابتدا با درک اهمیت و پیچیدگی کار بهدلیل عدم وجود تجربیات مشابه در این سطح سعی در تدوین و تهیه برنامه و استراتژی کاملاً بومی کرد.
وی تعریف برنامه ادغام در پنج مرحله، تدوین راهبرد ادغام، غربالگری هدف، بررسی و تحلیل، برنامهریزی و یکپارچهسازی و اجرای یکپارچه را اولین قدم محکم و استوار بانک سپه در راه اجرای مأموریت خطیر و ملی ادغام برشمرد. هادی فیض اخلاقی، قائم مقام مدیرعامل بانک سپه نیز در این مراسم گفت: توجه به دغدغههای کارکنان، مشتریان، سهامداران، سپردهگذاران و تمام ذینفعان این بانکها و مؤسسه اعتباری وابسته به نیروهای مسلح یکی از بخشهای مهم مورد توجه متولیان ادغام در بانک سپه است. وی اضافه کرد: این دغدغهها و خواستهها بدرستی و منطقی مورد توجه قرار گرفت و برای برطرف کردن آن اصلاحات اساسی در ساختار صف و ستاد بانک با موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی صورت گرفت.
ابعاد بزرگترین بانک کشور
براساس اطلاعات ارائه شده با عملیاتی شدن این ادغام بزرگترین بانک کشور متولد میشود. هماکنون بانک سپه هزار و 600 شعبه دارد که با افزوده شدن 2 هزار و 900 شعبه متعلق به بانکهای وابسته به نهادهای نظامی تعداد کل شعبات این بانک به 4 هزار و 500 شعبه میرسد که از این نظر در صدر بانکهای کشور قرار میگیرد. علاوه براین با این ادغام تعداد کارکنان این بانک نیز به 43 هزار نفر میرسد. درواقع با افزوده شدن 28 هزار پرسنل 5 بانک نظامی به 15 هزار نفری که در بانک سپه کار میکنند تعداد کل کارکنان این بانک به 43 هزار نفر میرسد. همچنین طبق اطلاعات منتشر شده حدود 24 میلیون سپردهگذار دراین 5 بانک حضور دارند که پس از ادغام مشتری بانک سپه خواهند شد. براساس آمارهای سال ۹۵، مجموع سرمایه این پنج بانک حدود ۴۲ هزار میلیارد ریال است که بیشترین سرمایه در اختیار بانک مهراقتصاد با ۱۲ هزار میلیارد ریال قرار دارد. بعد از آن بانک انصار با ۱۰ هزار میلیارد ریال سرمایه قرار دارد.