شاخص بورس در جريان معاملات روز گذشته بازار سرمايه و تحت تاثير بخشنامه وزارت صنعت درخصوص دريافت عوارض صادراتي از فولادي‌ها با افت ۳۳ هزار واحدي روبه‌رو شد. در جريان داد و ستدهاي اين روز بيش از ۱۰ ميليارد و ۱۴۲ميليون سهم و حق‌تقدم به ارزشي بالغ بر ۴ هزار و ۸۹۴ميليارد تومان در بيش از ۴۸۳هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت ۳۳هزار و ۵۲۲واحدي در ارتفاع يك‌ميليون و ۴۴۵هزار و ۹۷۰واحد قرار گرفت.
در اين راستا مجيد عشقي، رييس سازمان بورس و اوراق بهادار، در نامه‌اي به وزير صمت به اين بخشنامه واكنش نشان داد و اعلام كرد: با درنظر گرفتن ملاحظات بازار سرمايه مبناي زماني اخذ عوارض صادراتي حداقل پس از سه ماه از تاريخ تصويب و ابلاغ مصوبه ستاد تنظيم بازار، تعيين و قيمت مبناي صادراتي فوب ايران از هفته اول دي ۱۴۰۰ به هفته پاياني ۱۴۰۰ تغيير و اعمال شود. در ادامه اين نامه تاكيد شده است كه با توجه به طبقه‌بندي بخش عمده‌اي از محصولات توليدي شركت‌هاي سهامي عام ثبت شده در فهرست كالاهاي مشمول عوارض به نظر مي‌رسد اين موضوع در كوتاه و ميان مدت بر روند معاملات آثار منفي قابل ملاحظه‌اي خواهد گذاشت و از آنجا كه تعداد بسيار زيادي از سرمايه‌گذاران باتوجه به افزايش قيمت جهاني كالاها در اسفند سال گذشته اقدام به انجام معاملات كرده‌اند، بنابراين تصويب قيمت پايه منتهي به هفته اول دي۱۴۰۰ موجبات خدشه‌دار شدن امنيت سرمايه‌گذاري را فراهم مي‌كند.
كارشناسان اين بازار معتقدند كه بازار سرمايه در سال جاري شرايط مساعدي را پيش‌روي خود مي‌ديد اما در محيطي كه سرمايه‌گذاري بلندمدت يا سرمايه‌گذاري با ثبات در آن معنايي ندارد و يك‌شبه عوارضي وضع مي‌شود محيط كسب و كار و سرمايه‌گذاري را تماما به حاشيه مي‌برد.
وضع تعرفه صادرات بر سنگ آهن سنگين است
فردين آقابزرگي، تحليلگر بازار سرمايه در مورد تاثير افزايش عوارض صادرات بر سنگ آهن بر روند بازار سرمايه بر اين باور است كه اين اقدام يكي از نشانه‌هاي بي‌ثباتي در تصميماتي است كه در اقتصاد كشور و بازار سرمايه بسيار اثرگذار است.اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه گفت: متاسفانه وضع تعرفه صادرات بر سنگ آهن سنگين است و اين موضوع بر ساير محصولات شيميايي، روي، مس و كليه فرآورده‌هاي پايين دست صنايع كه به شرط تامين نياز داخل تامين و صادر مي‌شوند را نيز دربر مي‌گيرد.
آقابزرگي با تاكيد بر اينكه آرامش بازار سرمايه با ابلاغيه‌ها و چنين تصميمات متناقضي به‌هم مي‌ريزد، ادامه داد: هر چند اين دستور از سوي وزارت صمت براي گمرك ابلاغ شده است اما ظاهرا رييس سازمان بورس و اوراق بهادار از اين موضوع بي‌اطلاع بوده و اين موضوع جاي تاسف دارد كه در چنين فضايي كه تصميمات كلان اقتصادي گرفته مي‌شود اين ناهماهنگي‌ها به چشم مي‌خورد.آقابزرگي خاطرنشان كرد: يكي از موجبات تزلزل و بازگشت به بي‌اعتمادي در حوزه سرمايه‌گذاري در حوزه بازار سرمايه همين‌گونه از تصميمات است و به نظر مي‌رسد كه اين ابلاغيه‌ها داراي خطاهاي زيادي باشد.اين تحليلگر بازار سرمايه با اشاره به نامه رييس سازمان بورس به وزير صنعت، معدن و تجارت تصريح كرد: اين نامه نشان مي‌دهد كه اين تصميم پختگي لازم را نداشته و نه تنها براي سرمايه‌گذاري‌هاي داخلي بلكه درخصوص سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي كه ما درصدد دعوت از آنها هستيم و به آنها قول فضاي كسب و كاري با قابليت پيش‌بيني داده‌ايم نيز اثرگذار خواهد بود.
سايه اين تصميمات بالاي سر سهامداران سنگيني مي‌كند
آقابزرگي ادامه داد: اندازه ابعاد سود و زيان اين ابلاغيه ممكن است تا حدودي در بازار و نگراني‌هاي افراد متفاوت باشد به عنوان مثال حداكثر ۱۲ تا ۱۳درصد از منابع درآمدي شركت بزرگي مانند فولاد مباركه مربوط به صادرات است بنابراين اگر چنين تعرفه‌اي اجرايي شود آثار سود و زيان كمتري براي اين شركت به دنبال دارد اما در كل اتخاذ چنين سياست‌ها و تصميماتي كه به صورت آني و يك شبه رخ مي‌دهد سايه‌اش بالاي سر سهامداران و سرمايه‌گذاران بورس بسيار سنگيني مي‌كند. اين تحليلگر بازار سرمايه در ادامه خاطرنشان كرد: متاسفانه از اين دست تصميمات طي دو سال گذشته كم گرفته نشده و سه ماه قبل هم وضع تعرفه‌اي روي شركت‌هاي اوره‌اي و متانول را شاهد بوديم و امروز اين عوارض روي كل صنايع صورت گرفته است و تغيير در نرخ خوراك و بهره مالكانه نيز از ديگر تصميمات بود و در كل بايد گفت تناقضات در اين زمينه تبعات خوبي در اين بازار ندارد.
هيجان جمعي در بازار سرمايه
آقابزرگي تصريح كرد: همان‌طور كه شاهد آن بوديم پس از اعلام اين خبر يك هيجان جمعي در صف‌هاي فروش شكل گرفت كه ناشي از تحميل چنين ريسكي بر بازار سرمايه بود. اين تحليلگر بازار سرمايه در پاسخ به اين پرسش كه اين موضوع چه تبعات منفي مي‌تواند در پي داشته باشد، گفت: ورود نقدينگي ۴ هزار و ۸۰۰ همت به ساير بازارها به خصوص به بازارهاي سفته‌بازي و دلال‌بازي و كالاهاي سرمايه‌اي كه در بازار از آنها ياد مي‌شود (مانند بازار خودرو يا بازار خريد و فروش محصولات و كالاهاي خارجي و…) وضعيت بازار را به‌هم ريخته است. اين در حالي است كه اين نقدينگي بايد در سالي كه با شعار توليد، دانش بنيان و اشتغال‌آفرين است به سمت توليد هدايت شود.
آقابزرگي ادامه داد: به اعتقاد بنده اين تصميم حتي مي‌تواند توليد را به خطر بيندازد و سرمايه‌گذار زماني كه خود را در برابر تغييرات مداوم قانون ببيند مسلما سرمايه‌گذاري كمتري در حوزه توليد خواهد داشت و سرمايه‌گذاران نيز متحمل ضرر و زيان شوند. اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه گفت: تنها در صورتي كه شاهد چنين ابلاغيه‌ها و تصميمات يك شبه‌اي نباشيم امسال اوضاع بازار به لحاظ تحليل تكنيكال و بررسي متغيرهاي اثرگذار از جمله ميزان تورم و عملكرد سود و زيان شركت‌ها و تحليل روند نزولي ارزها و دلار از كانال نزولي به كانال صعودي برمي‌گردد و بازار سرمايه با اقبال بيشتري روبه‌رو خواهد شد، به خصوص كه در سال گذشته نيز بازدهي نامطلوبي بر ساير بازارها حاكم بود و امسال نه تنها جبران عقب‌ماندگي‌ها خواهد شد، بلكه درخصوص آثار تورم و كاهش ارزش پول نيز بازدهي‌ها مناسب‌تر مي‌شوند.