پس از بارها شنیدن اخباری، چون عدم توانایی خرید گوشت توسط ۶ دهک پایین جامعه که ۲۵ میلیون نفر را شامل میشود و آماری، چون بحران سوتغذیه هزاران کودک و عدم امنیت غذایی در حداقل ۷ استان کشور، در آخرین خبرها عبدالناصر درخشان نماینده مردم ایرانشهر و سرباز در مجلس خبر داده است کە «قیمت نان در ایرانشهر به ١٠ هزار تومان رسیده و این باعث ایجاد صفهای طولانی شدە است.» به گفته این نماینده مجلس مردم حالا باید «پارتی» داشته باشند تا بتوانند نان از نانوایی خریداری کنند. هم چنین ویدیوهای منتشر شدە در شبکههای اجتماعی حاکی از صفهای طولانی در نانواییهای ایرانشهر است. در بعضی از این ویدیوها نیز «عبدالناصر درخشان» که نماینده مردم از استان سیستان و بلوچستان است نیز دیده میشود کە به سراغ نانواییها میرود و مردم از انتظارها در صفها و افزایش قیمت نان شکایت دارند.
در چنین شرایطی که بسیاری از اقلام لازم بهداشتی، درمانی و غذایی از سبد خرید خانوادهها خارج شده اند و در مقابل آن و در همین سالهای سخت تحرم و فشار به شکل دیگری شاهد ساخت مالهای تجاری گستردهتر و گسترش رستورانهای لوکس نیز در کشور هستیم. مکانهای تفریحی که لاکچری خطاب میشوند و هزینه حضور و تفریح در آنان نیز در ردیف تفریحات گران محسوب میشود.
بسیاری از کارشناسان گسترش این تضاد و شکاف طبقاتی را باعث بحران بیشتر میدانند و در مقابل برخی بدون توجه به مساله شکاف موجود میگویند هر کسی حق دارد بنا به توانایی مالی خود امکانات رفاهی بیشتر و بهتری را استفاده کند، اختلاف عقیدهای که بارها در سالهای اخیر خود را به رخ کشیده است.
دکتر «مرتضی افقه»، استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، اما متعلق به گروه اول است. این استاد اقتصاد سیاسی در رابطه به مساله شکاف طبقاتی گسترده میگوید که: «مساله حق شهروندان از شهر یک حق همیشگی و پایدار است و شاید بر اساس چنین حقی برخی مساله نمایش ثروت و شکاف روزافزون در جامعه را به خوبی درک نکرده یا حتی توجیه میکنند. اما همه باید به این مساله دقت کنند که اقتصاد ایران در مرحله آسیب جدی است و تقریبا هیچ نوع دست آوردی در این اقتصاد در حوزه تولید و مناسبات آن نیست. در بیشتر بخشها از جمله بورس و بازار، تقریبا وضعیت بحرانی است و حتی بنا به آمارهایی گفته میشود تا ۶۰ میلیون ایرانی زیر خط فقر زندگی میکنند.»
افقه با اشاره به تکان دهنده بودن این آمار میگوید که: «در چنین شرایطی به سرعت نخستین آسیب اجتماعی که خود را نشان میدهد تضاد طبقاتی و شکاف اجتماعی است. شکاف اجتماعی که نتیجه عدم کنترل دولت و حتی بی توجهای آن به بحرانی است که در حال به رخ کشیدن خود است. در حقیقت انگار شما در حالی که محل سکونتتان یک شهر است، اما گویا در دو شهر زندگی میکنید، شهری که متعلق به گروهی از شهروندان است و همان شهری که بخش دیگری از شهروندان به آن راهی ندارند و نمیتوانند از سهم خود در این شرایط بهره ببرند.»
این استاد دانشگاه در ادامه میگوید که: «شما در غربیترین و سرمایه دارترین کشورهای جهان هم شاهد چنین شکاف اجتماعی اقتصادی گستردهای نیستید. بخش بزرگی از دولتها همواره در این زمینه به عنوان کنترل گر عمل میکنند و جامعه را به حال خود رها نخواهند کرد.»
مرتضی افقه هم چنین در ادامه با اشاره به مساله ثروت ارزشمند بر پایه تولید نیز میگوید: «وجود افراد مرفه در جامعه همواره باعث خشنودی است و اساسا ثروتی که بر پایه تولید، دانش و فن آوری به وجود بیایید ارزشمند است، اما آیا کسانی که این مانورهای تجمل را در شهر به راه انداخته اند بر این پایه به سرمایه دست یافته اند؟ خیر، این سرمایه انباشته شده بر اساس رابطه و رانت و نزدیکی حزبی به یک جریان یا گروه ایجاد شده است.