توصیه به سوزاندن مازوت توسط نیروگاه‌ها و حتی صنایع، از زبان یکی از چهره‌های سیاسی که در رزومه خود دارای سابقه سال‌ها مدیریت اجرایی است و مدت‌هاست که بر صندلی بهارستان تکیه زده، به‌قدری با تعجب کاربران فضای مجازی همراه شده که خیلی‌ها دست به مقایسه ایران با سایر کشور‌ها در زمینه امنیت انرژی و سلامت محیط‌زیست زده‌اند و می‌گویند: «تهران به دلیل سوخت مازوت نفس ندارد و ادامه این روند می‌تواند نه‌فقط انسان‌ها که محیط‌زیست را هم بیمار کند»، «ایران دارنده دومین منابع گاز دنیاست، اما هر سال در فصل سرما از نبود گاز، مازوت به ریه‌های ساکنان شهر‌های بزرگ وارد می‌کند»، «اینکه مردم را بترسانی از خاموشی و در ازای این کار سم خالص وارد ریه‌هایشان کنی، در هیچ جای دنیا رسم نیست». واکنش‌ها به این جمله کوتاه، اما تلخ همچنان ادامه دارد.
نکته تلخ ماجرا اینجاست که چنین اظهارنظر غیر کارشناسی شده می‌تواند مصرف این ماده سمی را از حالت غیرقانونی به رسمی تبدیل کند. این در حالی است که در گذشته حداقل این موضوع قانونی نبود و سوزاندن آن توسط صنایع موقتی به نظر می‌رسید. اواسط آبان همین امسال، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: «صنایع پایتخت طی فصل پاییز حق استفاده از سوخت مازوت را ندارند و در این زمینه فرمانداران باید نظارت جدی را داشته باشند.»، اما حالا ظاهراً کار از نظارت گذشته و همه برای خفه کردن تهران و سایر کلان‌شهر‌ها دست‌به‌دست هم داده‌اند. این در حالی است که همین چند هفته پیش، معاون استاندار آذربایجان شرقی درباره دلیل تشدید آلودگی هوای تبریز گفت: «باوجوداینکه قانون استفاده از سوخت مازوت را به‌خصوص هنگام آلودگی منع کرده، اما امسال از ۱۵ شهریور نیروگاه تبریز به دلیل تصمیمات ابلاغی از مرکز، مجبور به استفاده از مازوت به‌جای گاز شده است.» درصورتی‌که صحبت این نماینده مجلس باعث قانونی شدن استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع شود، این یعنی در داخل کشور غافل از اینکه در نزدیکی این مراکز نفس‌های مردم به شماره افتاده، مازوت به‌صورت رسمی و قانونی می‌سوزد تا بحران آلودگی هوا هیچ‌گاه فرصت بهتر شدن نداشته باشد.
بر اساس گزارش‌های موجود، نیروگاه حرارتی شازند با ۶.۵میلیون لیتر مازوتی که می‌سوزاند، نزدیک به ۴۵۰ تن انواع آلاینده‌ها را وارد محیط می‌کند که خطرناک‌ترین نوع آلاینده‌ها دو آلاینده دی‌اکسید گوگرد و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون است که اثرات مخربی بر سلامت شهروندان دارد. از سوی دیگر گفته می‌شود که ذرات دو و نیم میکرون ازجمله خطرناک‌ترین نوع آلاینده‌ها محسوب می‌شوند به‌طوری‌که به‌طور مستقیم وارد نایژک در ریه شده و موجب ضایعات حاد تنفسی و مشکلات قلبی می‌شود. از طرفی بر اساس مطالعات صورت گرفته دی‌اکسید گوگرد موجب مشکلات استخوانی، عروقی و بیماری‌های ریوی می‌شود و نیروگاه حرارتی شازند در زمان مازوت سوزی خود ۴۵۰ تن از این آلاینده‌ها را وارد ریه شهروندان می‌کند که بسیار خطرناک است.
حالا، اما در شرایطی که دنیا به‌ویژه کشور ما با پاندمی کرونا مواجه است و اکثر افراد به التهابات ریوی دچار می‌شوند، مازوت سوزی نیروگاه بر اساس مطالعات جهانی می‌تواند تا ۱۰ درصد میزان مرگ‌ومیر را بالابرده و شدت بیماری را افزایش می‌دهد؛ آلودگی هوا در شرایط کرونا موضوع مهمی است و در کنار اقداماتی که برای پیشگیری از این ویروس انجام می‌شود، باید مدیریت شود تا پیامد‌های ناشی از آن کاهش پیدا کند. نگاهی به مقالات چاپ‌شده درباره مازوت، نشان می‌دهد که این ماده یکی از منابع سوختی است که اتفاقاً دوستی خوبی با طبیعت هم ندارد. مصرف این سوخت به‌قدری در دیگر کشور‌ها خطرناک تلقی می‌شود که مصر در سال ۱۹۹۵ استفاده از مازوت و سایر فرآورده‌های نفتی سنگین در مناطق مسکونی را ممنوع اعلام کرد. این کشور حتی در سال ۲۰۱۸ برنامه حذف کامل مازوت را در دستور کار خود قرار داد.
به گفته تحلیلگران بین‌المللی، مازوت نقش مهمی در آلودگی هوا ایفا می‌کند. آن‌طور که در مقالات به این موضوع اشاره‌شده، اثرات زیست‌محیطی مازوت به دلیل اجزای تشکیل‌دهنده آن است. چراکه مازوت مخلوطی از هیدروکربن‌های سنگین مختلف مانند آسفالتین‌ها، رزین‌های نفتی، پارافین‌ها، هیدروکربن‌های غیراشباع، حلقوی و چند حلقه‌ای است. علاوه بر این گفته می‌شود که مازوت به دلیل دارا بودن سایر عناصر سمی تأثیرات مخربی بر طبیعت دارد. یک محقق خاورمیانه‌ای در مقاله‌ای به اثرات مخرب مازوت اشاره‌کرده و می‌نویسد: «مصرف مازوت بسیار خطرناک است، چراکه سوزاندن این ماده باعث آزاد شدن گاز‌های سمی اسیدسولفوریک و اسید‌های نیتروژن‌دار می‌شود.» مقالات بی‌شماری در زمینه مازوت می‌توان یافت که همگی نشان از این دارد که اتفاقاً نه‌فقط مردم که دولت‌ها و صنایع کشور‌ها را از سوزاندن این ماده باید ترساند.