اقتصاد میهن: 140 روز از آمدن جو بایدن رییسجمهور دموکرات سپری شده و خوشبینی یا خوشخیالی حسن روحانی رییسجمهور ایران برای حذف رژیم تحریمهای اقتصادی علیه ایران لباس عمل نپوشیده است. در این مدت پنج دور گفتوگوی مستقیم دیپلماتهای ایران و کشورهای گروه کشورهای ۱+۴ و نیز به طور غیرمستقیم با آمریکا برگزار شده است.
در حالی که با رویکرد رییس دولت دوازدهم شهروندان و فعالان اقتصادی به نتیجه گفتگوها امیدوار بودند که این دور از گفتوگوها با شتاب به نتیجه صلحآمیز برسد اما حالا به دور ششم رسیدهایم. بدیهی است که رسیدن به نقطه اعتماد میان ایران و آمریکا که اختلاف میان آنها بنمایه اختلاف اصلی است و تا روزی که این اختلاف برطرف نشود به جایی نمیرسیم. اما این چیزی است که دستگاه دیپلماسی ایران انگار نمیخواهد یا نمیتواند درباره آن چیزی بگوید و راه را در این باره باز نمیکند.
تازهترین سخنان وزیر خارجه آمریکا و نیز سخنان رییس آژانس هستهای درباره ایران نشان میدهد خوشبینیهای روحانی بیهوده بوده است. این بار سرسام از وین میآید و شهروندان و نیز بنگاهها در دوره بلاتکلیفی بیشتر به سر میبرند. واقعیت این است که انتخابات ریاستجمهوری و خبرها و گزارشهای این رخداد که حالا سایهاش بر مساله اصلی اقتصادی ایران یعنی تحریم سنگینی میکند به هر حال تمام خواهد شد و شهروندان دوباره به مساله اصلی رجوع خواهند کرد. ادامه بلاتکلیفی در این بستر و در راه حذف تحریمها، کسبوکار ایرانیان و نیز اقتصاد کلان با دردسرهای غیرقابل جبران مواجه خواهد شد.
اقتصاد ایران تابآوری سالهای قبل از تشدید تحریم را ندارد و باید به روزگار شهروندان به ویژه شهروندان تهیدستتر با چشمهایی باز نگاه کرد. شهروندان ایرانی دیگر در موقعیتی نیستند که از پساندازهای قبلی استفاده کنند یا دیگر جایی برای کاهش مصرف ندارند. بنگاههای اقتصادی نیز دیگر نمیتوانند شاهد رشد روزافزون تورم تولید باشند.سیاستهای ارزی و بازارهای مهم به ویژه بازار سهام به وین سنجاق شده است.سرسام از وین میآید و اگر این گفتوگوها به جایی نرسد روزگار تیرهتر خواهد شد. حالا برای شهروندان ایرانی شاید پیدا کردن مقصر ونیروهایی که چراغ صلح را خاموش میس کنند کمتر از این مهم باشد گه راه عبور از بن بست چیست؟ آیا دولت بعدی نی تواند منابع همین بودجه ۱۴۰۰ را از سنگلاخ ها عبوردهد؟
احسان شادی