رسانههای غربی گزارش دادهاند که دولت چین پس از ارزیابی دوباره متون کلاسیک دینی از جمله قران و انجیل اجازه انتشار آن کتب را صادر میکند. دولت چین اعلام کرده که این متون به شرطی که مفادی مغایر با سوسیالیسم نداشته باشند اجازه چاپ دارند و برخی پاراگرافها حذف میشوند. این دستور در جریان نشست اعضای کمیته امور مذهبی و اخلاقی مطرح شده بود.
خبرگزاری شین هوا گرارش داده که ۱۶ کارشناس از مذاهب مختلف در جلسهای در این خصوص شرکت داشتتد. در این نشست "وانگ یانگ" رییس بخش مشورت سیاسی حزب کمونیست چین تاکید کرده بود که رهبران مذاهب باید از "شی جین پینگ" رهبر چین حمایت کرده و تفاسیرشان از مذهب نباید مغایر با اررشهای اساسی سوسیالیسم و اقتضائات زمانه باشد. او گفته که با ارزیابی دوباره کتابهای کلاسیک مذهبی از ترویج افکار افراطی جلوگیری شده و ایدههای مطرود از کشور حذف میشوند.
سکوت کشورهای مسلمان
نشریه "آسیا تایمز" نیز در گزارشی درباره علت عدم واکنش ایران به سرکوب مسلمانان اویغور در چین مینویسد: "ایران وضعیت وخیم بیش از ۱.۵ میلیون جمعیت مسلمان اویغور که توسط دولت چین در اردوگاهها نگهداری میشوند را نادیده گرفته است. اویغورها گروهی شورشی و انقلابی نیستند اقلیت قومی مسلمانی هستند که خواستار خودمختاری در استان "شین جیانگ" چین بودهاند و به زبان ترکی تکلم میکنند و سنی مذهب هستند. در سالهای اخیر مهاجرت افراد قوم هان به شین جیانگ باعث تغییر جمعیتی آن منطقه شده است.
دولت چین اویغورها را با عنوان "مبارزه علیه تروریسم" سرکوب میکند و ۳۸۰ اردوگاه بازآموزی را در سالهای اخیر ایجاد کرده که در آن به اویغورها زبان و فرهنگ چینی آموزش داده میشود و آنان مجبور میشوند آداب، رسوم و هویت مسلمان خود را نفی کنند. دولت چین از این اردوگاهها با عنوان مراکز آموزشی و بازآموزی یاد میکند تا به آن وجههای مثبت بخشد.دولت چین اقدام مشابهی را نیز در تبت انجام داده است. چین در سال ۲۰۱۷ میلادی در "شین جیانگ" قانون ممنوعیت بلند شدن ریش مردان و ممنوعیت پوشش حجاب زنان را اجرا کرد و ۱۶ هزار مسجد را در شین جیانگ تخریب و تعطیل کرد".
این نشریه در ادامه میافزاید: "منتقدان رویکرد ایران در قبال اویغورها معتقدند این سکوت نشاندهنده تکیه بیش از اندازه ایران بر روی سرمایهگذاریهای چین و نقش حیاتی آن کشور در تجارت با ایران است. منتقدان اشاره میکنند این نخستین باری نیست که ایران سیاست را در اولویت قرار میدهد چرا که در زمان الحاق کریمه به فدراسیون روسیه در سال ۲۰۱۴ میلادی و اقدامات دیگر روسیه از جمله علیه مسلمانان چچن در دهه ۹۰ میلادی نیز سکوت کرده بود. همانند وضعیت فعلی چین، روسیه از نظر تاریخی از ایران حمایت اقتصادی کرده است.
نکته دیگر آن که اویغورها بیش از آنکه نسبت به ایران دلبستگی داشته باشند به ترکیه نزدیکتر هستند. چین و ایران در آستانه امضای قرارداد ۲۵ ساله هستند. نکته دیگر آن که رابطه چین با ایران بستگی به رابطه آن کشور با دولت بایدن در امریکا خواهد داشت اگر بایدن بر چین فشار اعمال کند آن کشور در نزدیکی به ایران مصممتر خواهد شد".
شری غیرقابل بازگویی در چین علیه اویغورها
نشریه "نیوزویک" نیز در مقالهای در پاسخ به این پرسش که برای ابراز مخالفت با اقدامات دولت چین علیه اویغورها چه کاری میتوان انجام داد مینویسد: "برای آغاز، کمیته بینالمللی المپیک میتواند بازیهای المپیک زمستانی ۲۰۲۲ را از پکن به محلی دیگر انتقال داده و از شرکت ورزشکاران چینی در مسابقات المپیک جلوگیری کند. اگر کمیته بینالمللی المپیک این کار را انجام ندهد امریکا و سایر کشورها باید بازیهای آینده را در پکن تحریم کنند.
گزارشهای تایید شدهای درباره شکنجه و تجاوز به زنان اویغور توسط مقامهای دولتی منتشر شدهاند. دختران اویغور مورد خشونت جنسی قرار گرفتهاند. بیش از یک میلیون اویغور و اعضای سایر اقلیتهای قومی در اردوگاههای کار با عنوان "مراکز آموزش حرفهای" در چین نگهداری میشوند. یکی از بازداشتشدگان در اردوگاهی در شین جیانگ که ۹ ماه در آنجا بوده میگوید هدف دولت چین نابود ساختن همه اویغورها بوده است. همگان باید بدانند که دولت چین مسلمانان آن کشور را به اجبار به نقاط مختلف چین اعزام میکند تا در شرکتهای محافظتشده داخلی و خارجی کار کنند؛ نوعی بردهداری در زمانه ما.
گزارشهای متعددی از برداشتن اعضای بدن اویغورها توسط دولت چین وجود دارند. کودکان اویغور اغلب از والدینشان جدا میشوند و در یتیمخانههایی مانند زندان نگهداری میشوند. دولت چین مسلمانان را با محدودیت در پایبندی به آداب و باورهایشان مواجه ساخته است. مقامهای چینی اویغورها را مجبور به خوردن گوشت خوک و نوشیدن مشروبات الکلی حتی در ماه رمضان میکنند که مسلمانان در آن ماه باید روزه بگیرند. سقط جنین اجباری اویغورها نوعی نسلزدایی از سوی دولت چین محسوب میشود. در ماده دوم کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسلزدایی که در سال ۱۹۴۸ میلادی به امضا رسید، این جرم تعریف شده است.
کمیته بین المللی المپیک زمانی دغدغههای حقوق بشری داشت. از جمله در سال ۱۹۶۳ میلادی که آفریقای جنوبی را از حضور در مسابقات المپیک به دلیل حاکمیت رژیم تبعیضآمیز آپارتاید در آن کشور محروم کرد. سیاستهای آپارتاید در آفریقای جنوبی اجازه حضور ورزشکاران سیاهپوست در مسابقات دو میدانی را نمیداد. در نتیجه این تصمیم، ورزشکاران آفریقای جنوبی از حضور در بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۶۴ میلادی در توکیو منع شدند. این ممنوعیت تا سال ۱۹۹۲ میلادی ادامه داشت.در آن زمان، آفریقای جنوبی در مرحله پایان دادن به حاکمیت اقلیت سفید پوست بود. اکنون سیاست چین علیه اقلیتها در آن کشور مشابه سیاست دولت آپارتاید آفریقای جنوبی علیه سیاهپوستان است.
پکن در سال ۲۰۰۸ میلادی وعده بهبود وضعیت حقوق بشر را داد. با این وجود، پس از تایید شدن ناماش برای برگزاری المپیک جسورتر شد و تمام وعدههای حقوق بشری خود به کمیته بینالمللی المپیک را نقض کرد. شدت سرکوب در چین افزایش یافته و اینترنت با محدودیت بیشتری در آن کشور مواجه است.