در دولت نهم و دهم، هیئت تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی، ۸ هزار میلیارد تومان فساد مالی در این نهاد کشف کرد. مدیرعامل بانک سرمایه متعلق به این نهاد نیز به همراه بسیاری دیگر از مدیران بازداشت شد. همسر و فرزندان رئیس صندوق در دورهای دیگر بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان اختلاس کردند.
شرکت خدمات بیمهای امید آسایش و سرمایه ایرانیان، شرکت خدمات بیمهای شرف اطمینان، شرکت تجهیزات مدارس ایران، شرکت صنایع آموزشی، شرکت خدمات مسافرتی و جهانگردی زاگرس، شرکت سرمایهگذاری اقتصاد و رفاه فرهنگیان، شرکت سرمایهگذاری اقتصاد و رفاه فرهنگیان، شرکت آلوپن، شرکت آریا عمران پارس، شرکت پدیدآوران اطلس پارس، شرکت تامین مسکن فرهنگیان، شرکت پارس گوهر بینالملل، هلدینگ ساختمانی معلم، شرکت ماشین سازی اراک، بیمه معلم، شرکت بازرسی مهندسی و صنعتی ایران، شرکت پتروشیمی مروارید، هلدینگ انرژی سپهر، هلدینگ پترو فرهنگ، شرکت کیمیای پارس خاورمیانه و دهها شرکت، کارخانه و مجموعه صنعتی، خدماتی و بازرگانی دیگر از جمله داراییهای صندوق ذخیره فرهنگیان محسوب میشوند.
از ابتدا قرار بر این بوده که سود این شرکتها صرف ارتقاء کیفیت زندگی فرهنگیان گردد.اقتصاددانان معتقدند که تصدیگری دولتی در امور صنعتی و بازرگانی اگر به فساد هم منتهی نشود، حتماً به زیان منجر میگردد. به گفته منتقدان، صندوق ذخیره نمونه بارزی از سوء استفادههای مکرر، ناکارآمدی، انتصابهای رانتی و خارج از قاعده و مدیریت شلخته دولتی است.یک معلم پیشین آموزش و پرورش که به فنلاند مهاجرت کرده است در شبکه اجتماعی توییتر نوشت که وقتی به همکاران فنلاندی خود در مدرسه گفت که آموزش پرورش ایران نهادی اقتصادی در اختیار دارد که به فروش مواد پتروشیمی، تولید پروفیل، فروش بلیط هواپیما و بانکداری مشغول است، از تعجب باور نمیکردند، تا آنجا که این موضوع به عنوان یک نمونه بارز از انحراف از مسئولیتهای آموزشی و فساد ساختاری در کشورهای جهان سوم در نشریه داخلی آمووزش و پرورش کپنهاگ درج شد!
علیرغمآنکه صندوق ذخیره فرهنگیان نتوانسته در عمل سودی به حال فرهنگیان داشته باشد و فضای افکار عمومی از اخبار فسادهای شکل گرفته در آن آکنده است، اما مدیران ارشد آموزش و پرورش در برابر هرگونه انتقاد به آن واکنش نشان میدهند.به گفته کارشناسان، بودجهای که برای پرداخت حقوقها به خود وزارت تخصیص مییابد، چندان جای برای سوءاستفاده ندارد، در عوض دهها شرکت زیرمجموعه صندوق ذخیره، محملی بینظیر برای رشد فساد هستند.
فعالیت دوباره پتروفرهنگ
هلدینگ پتروفرهنگ یکی از شاخصترین زیرمجموعههای صندوق است که غالباً در صنعت پتروشیمی فعال است. با ورود عدهای مدیران خاص به این مجموعه، فعالیتهای تجاری آن به تازگی رشد یافته است. رسانههای که اخبار معلمان را بازتاب میدهند، از اینکه معلوم نیست که درآمد، هزینهکرد و فعالیتهای تجاری این هلدینگ چگونه و در چه حوزهای است گلهمند هستند. این نهاد حاضر نشده که صورتهای مالی به روز و شفافی منتشر کند تا به زمزمهها در میان فرهنگیان و شایعه شکلگیری بسترها برای بروز مفاسد جدید پایان دهد.
با توجه به اینکه سبد سرمایهگذاری پتروفرهنگ بیشتر متمرکز بر واحدهای متانولی بوده، ظاهراً به دلیل افزایش قیمت خوراک و افزایش نرخ حمل بار با کشتی و همچنین افزایش قیمت یوتیلیتی، احتمال به وجود آمدن زیان سنگین برای این شرکت جود دارد.حمیدرضا نجفپور کردی، مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان و علیرضا بابازاده، مدیرعامل پتروفرهنگ و برخی دیگر از مدیران این هلدینگ، به تازگی از عسلویه دیدار کردند. پتروفرهنگ و صندوق به معنای واقعی کلمه نهادی است به نام فرهنگیان و به کام مدیران انقلابی که نه حقوق و درآمدهایشان معلوم است و نه حاضرند گزارشی شفاف از عملکرد خود منتشر کنند. با توجه به بروز فجایع گذشته از جمله در مجموعه بانک سرمایه این بسیار طبیعی است که به فعالیتها و تحرکات عجیب فعلی در این نهاد سراسر مشکل و بحران مشکوک بود.