ایران و عراق روابط برادرانه دارند. صد البته که باید آن را تحکیم کنند. جدا از آن اما، باید حواسمان به حفظ توازن قدرت ایران و عراق باشد. مسوولان باید روی تولید نفت عراق و افزایش تولید این کشور حساس باشند. آقایان! امروز روی آن حساس نباشید، فردا کاری از دستتان برنمیآید.
١- وزیر نفت عراق روز یکشنبه از برنامه این کشور برای افزایش ظرفیت تولید نفت این کشور تا سال ٢٠٢٥ به میزان ٧ میلیون بشکه در روز خبر داده است. یعنی ٢ میلیون بشکه بیش از ظرفیت تولید نفت فعلی عراق. عراق همچنین قصد دارد تا ظرفیت صادرات نفت خود را از ٣میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه فعلی به ٦ میلیون بشکه در روز برساند. جدا از آن میخواهد تا ٥ سال آینده، گازهایی که در مشعلها سوزانده میشود به صفر برساند. که این آخری، منجر به کاهش واردات گاز از ایران خواهد شد. عراق همچنین پروژه بزرگ گازی «الراتاوی»، را دارد که فعلا بهدلیل کمبود بودجه متوقف شده اما در صورت اجرا میتواند با تولید روزانه ۳۰۰ میلیون فوت مکعب گاز شروع کند و تا یک میلیارد فوت مکعب در روز، گاز تولید کند. فعلا این آمار را داشته باشید.
٢- پنج شرکت نفتی امریکایی از جمله شورون، هانیول اینترنشنال، بیکرهیوز، جنرالالکتریک و استلار انرژی هفته گذشته توافقنامههایی به ارزش ۸ میلیارد دلار با عراق امضا کردهاند تا بخش نفت، انرژی و برق این کشور را تقویت کنند. نروژیها هم میخواهند دو نفتکش ٣٠ هزار تنی برای عراقیها بسازند. سرمایهگذاری ٨ میلیارد دلاری شرکتهای نفتی امریکایی در عراق جدا از تحلیلهای نفتی و اقتصادی، از نظر استراتژیک، سیاسی و... کاملا قابل بررسی است. مسوولان مرتبط ایرانی آن را تحلیل میکنند.
٣- یکی از بزرگترین متخلفین اوپک، از نظر میزان پایبندی به توافق کاهش تولید نفت، عراق است. دلایل متعددی دارد. یک دلیلش هم این است که نوع قراردادهای نفتی دولت عراق با شرکتهای غربی و امریکایی اجازه امر و نهی به این شرکتها درخصوص کاهش تولید نفت را نمیدهد. همینجاست که با وجود فشار بیامان عربستان برای پایبندی عراقیها به توافق کاهش تولید، این کشور همچنان راه خود را میرود.
٤- عراق قبلا هم رویای رسیدن ظرفیت تولید ٨ میلیون بشکهای روزانه را اعلام کرده بود. برخی کارشناسان، اما همان موقع، رسیدن به این رویا را مورد تردید قرار دادند. چرا که راههای صادرات نفت عراق محدودیتهایی داشت. فارغ از این موضوع، عراق به هر حال توانسته است در سال ٢٠١٩، بهطور. متوسط روزانه ٤میلیون و ٦٧٨ هزار بشکه نفت تولید کند. جایگاه دوم ایران در اوپک را تصاحب کند و بازارش را توسعه دهد. تولید نفت ایران چه؟ سال ٢٠١٩ بهطور متوسط تا ٢میلیون و ٣٥٦ هزار بشکه در روز پایین آمده است. حالا که به زیر ٢ میلیون بشکه در روز هم رسیده است.
٥- هر چند پول نفت عراق در جاهای زیادی باید هزینه شود (از جمله تامین خسارت کویت، هزینه نیروهای ائتلاف، بازسازی کشور و...) اما آقایان مسوول، مثل خیلی از کارهای دیگر دیر نکنید. ظرفیت تولید نفت ایران و درآمدهای ملیمان، نباید در دوره طولانی با عراق و کشورهای همسایهمان تفاوت معنادار داشته باشد. این، از جمله مسائل استراتژیک و امنیت ملی است. لطفا بیتوجه نباشید.
رضا زندی