حالا فاجعهای با ابعاد بیسابقه گریبانگیر هند شده است. تقریبا یکمیلیون و 600 هزار مورد جدید ابتلا به کووید-19 در یک هفته ثبت شد که مجموع موارد ابتلا را به بیش از 16 میلیون نفر رساند! ظرفیت بیمارستانهای سراسر کشور پُر شده است، اما اینبار بیشتر جوانان هستند که تختهای بیمارستانها را از آنِ خود کردهاند. در دهلی، 65 درصد موارد ابتلا زیر 40سال هستند!
#مودی، مودی، فاجعه
در حالی که گسترش بیسابقه ویروس تا حدودی به دلیل مسریتربودن نوعی است که در هند پدید آمده است، اما دولت مودی به شکست در رهبری سیاسی و رویکردهای سهلانگارانهای- که رهبران ایالتی و محلی از همه احزاب و حتی مقامات بهداشتی در سراسر کشور از آن پیروی میکنند- متهم شده است که باعث شد بسیاری در ماههای اخیر به اشتباه باور کنند هند کووید-19 را شکست داده است!
کی سرینات ردی، رئیس بنیاد بهداشت عمومی هند گفت: «کادر رهبری در سراسر کشور به اندازه کافی نشان نمیداد که این یک اپیدمی است که از بین نرفته است!»او گفت: «پیروزی، عجولانه و زودهنگام اعلام و پیام شادی در سراسر کشور ابلاغ شد، بهویژه از سوی سیاستمدارانی که میخواستند اقتصاد را پیش ببرند و به مبارزات انتخاباتی برگردند و این به ویروس فرصت داد تا دوباره قدرت بگیرد!»در بنگال غربی، نارندرا مودی و آمیتشاه، وزیر داخلهاش، جلسات عمومی خود را ادامه دادند، در حالی که در این هفته صفهای آمبولانس در خارج از بیمارستانهای سراسر هند خودنمایی میکرد!روز شنبه، همزمان با تجمع انتخاباتی مودی، ایالت بنگال غربی 7هزار و 713 مورد جدید ابتلا ثبت کرد؛ بالاترین میزان از زمان شروع همهگیری.
سه نامزد شرکتکننده در انتخابات بر اثر ابتلا به ویروس درگذشتند. تا روز یکشنبه، هشتگ «مودی مودی، فاجعه» (#ModiMadeDisaster) در توییتر ترند شد! حتی با بالارفتن موارد ابتلا به کووید-19، حزب بهاراتیا جاناتا به رهبری نارندا مودی و سایر احزاب همچنان به برگزاری تجمعات گسترده انتخاباتی با حضور هزاران نفر بدون ماسک ادامه دادند.دولت همچنین اجازه داده است جشنواره عظیم هندیها تا میلیونها زائر را با وجود گسترش ویروس، جذب کند.اما بالاخره نارندرا مودی در مواجهه با انتقاد از عملکرد دولت خود در موج دوم کووید-19، برنامههای سفر به بنگال غربی را برای تجمع تبلیغاتی پیش از انتخابات در این ایالت لغو کرد.
طغیان مرگ
پزشکان در خط مقدم مبارزه با کووید-19 در هم شکستهاند و از طغیان مرگ بیمارانی میگویند که به دلیل کمبود تخت و امکانات ناکافی دولتهای مرکزی و ایالتی، قادر به درمان آنان نبودند.دکتر آمیت تادهانی، رئیس بیمارستان نیرامایا در بمبئی، که فقط بیماران کووید را معالجه میکند، گفت که او در ماه فوریه هشدارهایی درباره موج پُرخطر و مهلک دوم داده بود، اما نادیده گرفته شد!او گفت اکنون بیمارستانش «کاملا پُر است و اگر بیماری مرخص شود، تخت ظرف چند دقیقه اشغال میشود».
تادهانی گفت: «افرادی هستند که در خارج از بیمارستان به صف شدهاند و سعی میکنند داخل شوند. هر روز هر 30 ثانیه یک پیام از شخصی که به دنبال تخت است، دریافت میکنیم! بیشتر این تماسها برای بیمارانی است که بهشدت بدحالند و نیاز به مراقبت در بیمارستان دارند، اما ظرفیت کافی وجود ندارد، بنابراین آمار مرگومیر بسیار بالاست.»
تادهانی گفت اینبار ویروس «بسیار مهاجمتر و بیماریزاتر» است و اکنون بیشتر، جوانان را مبتلا میکند: «اکنون افراد 20 تا 30 ساله با علایم بسیار شدید روبهرو میشوند و مرگومیر در میان جوانان بسیار است.»ر بیمارستان دولتی لوک نایاک در دهلی، بزرگترین مرکز مبارزه با کووید-19 در پایتخت، کمبود امکانات و سیلندر اکسیژن باعث شد دو بیمار در یک تخت جای بگیرند! در حالی که بیرون از بیمارستان، بیمارانِ منتظر تخت، روی برانکارد و در آمبولانسها نفسشان به شماره افتاده بود! بعضی با سیلندرهای اکسیژن که خودشان از سر استیصال خریده بودند، نشسته بودند و دیگرانی هم در انتظار، در پارکینگ بیمارستان جان دادند!
در بمبئی، نخستین شهری که موج دوم از آنجا شروع شد، دکتر جلیل پارکار از بیمارستان لیلاواتی گفت که کل سیستم بهداشت و درمان از هم پاشیده است و پزشکان خسته شدهاند: «ما با کمبود تخت، اکسیژن، دارو، واکسن و آزمایش مواجهایم.» جلیل پارکار افزود: «حتی با وجودی که بخش بزرگ دیگری را به کووید-19 اختصاص دادهایم، هنوز تقریبا تخت کافی نداریم، بنابراین مجبور شدهایم از راهروها و زیرزمین بیمارستان استفاده کنیم. افرادی خارج از بیمارستان با آمبولانس و ویلچر منتظرند و مجبوریم گاهی به آنها در آنجا اکسیژن بدهیم. دیگر چه کاری میتوانیم انجام دهیم؟»
کاتالوگی از رنج
ایالتهایی از قبیل گجرات و اوتار پرادش متهم به سرپوش گذاشتن بر تعداد واقعی تلفات ویروس کرونا هستند و تعداد اجساد جمعشده در سردخانههای بیمارستان بسیار بیشتر از آمار رسمی مرگومیر است!حتی کسانی که در ردههای بالای قدرت هستند، برای یافتن تخت برای عزیزانشان تلاش کردهاند! ویجی سینگ کومار، وزیر ملی حملونقل و نماینده حزب بیجیپی (BJP) در ایالت اوتار پرادش، به درخواست در توییتر متوسل شد: «لطفا به ما کمک کنید، برادرم برای درمان کرونا به تخت نیاز دارد. هماکنون تختها در شهر قاضیآباد آماده نیست.»
توییتر و فیسبوک به کاتالوگی آزاردهنده و پُررنج از صدها هزار درخواست فوری برای کمک به یافتن تخت بیمارستان، اکسیژن، پلاسما و رمدسیویر تبدیل شدهاند؛ رمدسیویر دارویی است که به صورت تجربی برای کمک به درمان کروناییها به کار گرفته میشود که بیمارستانهای سراسر کشور با کمبود آن مواجهاند.در ایالتهای اوتار پرادش، گجرات و دهلی، پایتخت، به دلیل سرعت مرگومیر، دفن و سوزاندن فوتشدگان دچار وقفه شده است. دولتهای ایالتی در دهلی و بمبئی در تلاشند تا امکانات موقت کووید را که ماهها قبل برچیده بودند، بازسازی کنند، در حالی که دولت مرکزی اعلام کرد برنامه واکسیناسیون را تقویت میکند، به این معنی که افراد بالای 18سال از اول ماه می واجد شرایط دریافت واکسن خواهند بود؛ هرچند کمبود منابع همچنان مسأله است.
نفسها به شماره افتاده!
دولت دستور داده تمام اکسیژنی که برای مصارف صنعتی در نظر گرفته شده است، اکنون برای تأمین تقاضای بیسابقه به بیمارستانها هدایت شود. هزاران تخت کووید نیز در واگنهای قطار آمادهسازی شده است! دکتر آمیت تادهانی گفت: «جدیبودن اوضاع باید ماهها پیش درک میشد، اما در عوض دولتها انکار میکردند و پیام میدادند که ویروس دیگر خطرناک نیست. من نگرانم که آنچه شاهد آنیم، هنوز بدترین وضعیت نیست و بدتر از این، در راه باشد!»
دیوان عالی کشور هم به دولت نارندرا مودی، نخستوزیر، دستور داد طرح ملی توزیع اکسیژن را ارایه دهد.دو روز قبل، حداقل 22 بیمار در بیمارستانی در شهر ناسیک در ایالت مهاراشترا، پس از قطع منابع اکسیژن فوت کردند!کریشنا اودایاکومار، استادیار بهداشت جهانی و مدیر مرکز نوآوری بهداشت جهانی دانشگاه دوک گفت: «رهبری واقعا مهم است. ما شاهد شُلشدن زودهنگام اقدامات مناسب بودیم. تجمعات انتخابات ادامه یافت و جشنوارههای مذهبی به رویدادهایی فراگیر تبدیل شد.» پانزدهم آوریل، وزارت بهداشت هند در بیانیهای گفت که هند ظرفیت تولید روزانه حدود 7هزار و 700 تن اکسیژن را دارد، بهعلاوه 55 هزار تن ذخیر. همه این مقدار برای استفاده پزشکی نیست، بلکه برای اهداف صنعتی، از جمله صنعت عظیم تولید فولاد هند هم استفاده میشود.
بیستویکم آوریل، مقامی دولتی به دادگاه عالی دهلی گفت که تقاضای پزشکی به 8هزار و 800 تُن اکسیژن در روز رسیده است، یعنی بیش از ظرفیت تولید روزانه!دولت مودی وظیفه تخصیص منابع اکسیژن ملی را بر عهده دارد و روز پنجشنبه، دادگاه عالی هند یک هفته به دولت فرصت داد تا «طرح ملی» برای توزیع را ارایه دهد. به وزارت بهداشت گفته شد که برای واردات 55 هزار تن اکسیژن اضافی دستور خرید صادر کند.
ایالتها یکدیگر را به احتکار اکسیژن و بازداشتن تانکرها در گذرگاههای مرزی متهم کردهاند. غارتگران چندین سیلندر اکسیژن را از یک تانکر که به بیمارستانی در ایالت مادیا پرادش اکسیژن تحویل میداد، به سرقت بردند!تاکنون، بیش از 135 میلیون نفر حداقل یک دوز واکسن را دریافت کردهاند، یعنی حدود یکدهم جمعیت نزدیک به 1.4 میلیارد نفری هند! دو واکسن هم در هند مجوز استفاده اضطراری دریافت کردهاند. همزمان با شدت موج دوم کرونا در هند، کانادا به انگلیس، هنگکنگ، سنگاپور و نیوزیلند پیوست تا مسافران را از این کشور نپذیرد.
ایالات متحده هم پس از آنکه مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، سطح خطر ابتلا در این کشور را بالا دانست، به مردم توصیه کرد از رفتن به هند خودداری کنند.هند بالاترین تعداد موارد ابتلای روزانه در جهان را روز جمعه برای دومین روز متوالی ثبت کرد، در حالی که مرگ روزانه بر اثر کووید-19 نیز رکورد زد. کل موارد ابتلا در هند با 332 هزار و 730 مورد جدید، اکنون از 16 میلیون نفر عبور کرده و آمار تلفات به 186هزار و 920 نفر رسیده است.