بانک مسکن بیش از شش ماه است که مدیرعامل ندارد و پس از شایان، با حکم وزیر اقتصاد، علی عسگری به عنوان سرپرست این بانک حضور دارد. در حالی که تامین مالی پروژه عظیم نهضت ملی مسکن با محوریت بانک مسکن باید پیش برود، هنوز مدیرعاملی در این بانک منصوب نشده؛ اما در این میان، روز گذشته سرپرست بانک مسکن از افزایش سقف تسهیلات مسکن جوانان خبر داد. تسهیلاتی که در نگاه اول می تواند خبر بسیار خوشحال کننده ای برای جوانان بی خانه باشد، ولی وقتی به جزئیات این خبر توجه می شود، فضای مثبت از بین می رود. اما موضوع از چه قرار است؟
تسهیلات حساب پس انداز مسکن جوانان، از جمله وام‌هایی است که شخص متقاضی باید پس از افتتاح حساب در بانک عامل، ماهانه مبلغ مشخصی را پرداخت کند تا در نهایت از دو حالت حداقل پنج و یا پانزده سال، از تسهیلات پرداختی بهره‌مند شود. به بیان دیگر، یک شخص پس از اینکه پنج سال، واریزی داشت، می‌تواند برای دریافت وام به بانک مراجعه کند و اگر پانزده سال صبر کند و ماهانه واریز وجه به حساب بانک داشته باشد، مبلغ بیشتری را پس از پانزده سال دریافت کند. این تسهیلات در سال‌ها با تغییراتی همراه بوده است؛ برای نمونه برای متقاضی در شهر تهران و در سال ۱۴۰۰ سقف تسهیلات مذکور یک میلیارد تومان، در سال ۱۴۰۱ دو میلیارد تومان و حالا برای کسانی که امسال افتتاح حساب داشته باشند، قرار است پانزده سال بعد چهار میلیارد تومان پرداخت شود.
سرپرست بانک مسکن با بیان اینکه سقف تسهیلات مسکن جوانان برای افتتاح کنندگان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است، اظهار داشته است: سقف تسهیلات اعطایی برای افتتاح کنندگان در سال ۱۴۰۲ و در مناطق مختلف کشور و متناسب با مبلغ واریزی با تغییراتی همراه شده است که این مبلغ در سال پنجم در شهر تهران ۱۶ میلیارد ریال، در مراکز استان‌ها و شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، ۱۴ میلیارد ریال و در سایر مناطق ۱۲ میلیارد ریال خواهد بود.وی افزوده است: سقف تسهیلات متعلقه پس از گذشت پانزده سال تمام در شهر تهران ۴۰ میلیارد ریال، در مراکز استان‌ها و شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، ۳۴ میلیارد ریال و در سایر مناطق ۲۸ میلیارد ریال خواهد بود.
هر ماه چند میلیون تومان باید پرداخت کرد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد برای افتتاح کننده حساب در سال جاری، در صورتی که بخواهد سقف مبلغ یعنی ۴ میلیارد تومان را پانزده سال بعد دریافت کند، باید در سال اول تا پایان سال پنجم، ماهانه مبلغ یک میلیون و ۱۵۱ هزار تومان و در ادامه در سال ششم تا پایان سال دهم نیز ماهانه، یک میلیون و ۷۲۷ هزار تومان و در نهایت از سال یازدهم تا پایان سال پانزدهم، هر ماه مبلغ ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان پرداخت کند تا در نهایت در پایان این دوره پانزده ساله، مبلغ چهار میلیارد تومان دریافت کند. بانک عامل اعلام کرده است مدت بازپرداخت نیز حداکثر ۲۰ سال ساده و پلکانی است.
پانزده سال دیگر چند متر خانه در تهران می توان خرید؟
این پرسشی است که بانک مسکن باید بدان پاسخ دهد، زیرا با توجه به روند افزایشی قیمت مسکن در سال‌های اخیر، به نظر نمی رسد که پانزده سال دیگر، قدرت خرید چهار میلیارد تومان به اندازه‌ای باشد که بتواند گره‌ای از مشکل خانه دار شدن جوانان باز کند. به عبارت دیگر، این نوع سیاست‌گذاری از سوی شورای پول و اعتبار و بانک عامل مسکن، تنها امید واهی به متقاضیان خرید مسکن در پانزده سال دیگر است و پیشنهادی که از سوی کارشناسان حوزه مسکن مطرح است، تغییر نگاه در این باره است.
پیشنهاد اثرگذار چیست؟
کارشناسان مسکن معتقدند با توجه به روند تورم در اقتصاد کشورمان، مسلماً نمی‌توان امیدوار بود که پانزده سال دیگر، قدرت خرید وام چهار میلیارد تومانی، بتواند گرهی از مشکلات خریداران مسکن آن‌هم قشر جوان باز کند؛ بنابراین، پیشنهاد می‌شود که سیاست‌گذار حوزه مسکن و نظام بانکی، تغییر رویکرد داده و این نوع ارائه تسهیلات را به سمتی ببرند که شخص متقاضی دریافت وام، پانزده سال آینده، هنگامی که قصد خرید خانه‌ای را داشت، بانک مسکن و یا هر بانکی در نظام مالی کشور، به قیمت روز بازار مسکن، درصد قابل توجهی از مبلغ خانه مورد نظر را بر اساس متر و معیاری که متعارف با میانگین روز قیمت مسکن است، به صورت وام به متقاضی خرید خانه ارائه کند. به عبارت دیگر، مثلا به جای اعلام سقف عدد مشخص ریالی چهار میلیارد تومان، اعلام شود در پایان بازه زمانی سپرده‌گذاری، معادل ۶۰ درصد از هزینه ساخت یا خرید مسکن توسط بانک در قالب تسهیلات به متقاضی ارائه خواهد شد.