براساس ماده ۲۸ و ۳۰ قانون جدید مالیات ارزش افزوده (مصوبه خرداد ۱۴۰۰)، از ۱۳ دی ماه سال‌جاری، انتقال سند خودرو از شرکت خودروساز به خریداران مشمول مالیات تحت عنوان «مالیات سبز» شده است. این مالیات و عوارض شماره‌گذاری خودروهای داخلی، بر اساس رتبه‌بندی انرژی محصولات که به تایید سازمان ملی استاندارد ایران رسیده است، از صفر تا ۵‌درصد برای خودروهای سواری و وانت دوکابین محاسبه می‌شود.بررسی این قانون حاکی از آن است که خودروهایی که به فرض در رده انرژی E قرار گیرند مشمول دو درصد عوارض هستند. همچنین بر اساس ماده ۳۰ قانون مالیات ارزش افزوده نیز یک درصد مالیات نقل و انتقال از خودروهای داخلی وصول خواهد شد. نکته‌ای که در اینجا وجود دارد این است که این مالیات را خودروسازها ابتدا دریافت کرده و پس از آن به حساب دولت واریز می‌کنند.

مبلغ مالیات سبز براساس رتبه‌بندی انرژی که به تایید سازمان ملی استاندارد ایران رسیده برای هر خودرو متفاوت است. با این حساب از حالا اگر قصد خرید خودرو از خودروسازها را داشته باشید باید بر اساس رده انرژی خودرویی که می خرید مالیات پرداخت کنید و این مالیات را به خودروسازها بدهید تا آن ها در انتهای سال مالی به اداره مالیات پرداخت کنند.

امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، در خصوص مالیات‌های سبز خودرو گفت: در این طرح، مالیات سبز قرار است از خودروسازان اخذ شود اما در کشورهای توسعه یافته هرچقدر خودرویی کهنه تر می شود صاحب آن خودرو باید مالیات بیشتری بپردازد؛ در اروپا بنزینی که صاحبان خودرو باید آن را تهیه کنند گران است و مالیات سنگینی از آنها برای خرید بنزین اخذ می شود و این گرانی بنزین خود به خود صاحبان خودرو را به خرید خودرو نو و یا مرتب نگه داشتن خودرو خود ترغیب می کند چراکه مصرف بیشتر بنزین به ضرر خود مصرف‌کننده است و از طرف دیگر در شهرهای بزرگ نیز صاحبان خودرو باید عوارض بیشتری پرداخت کنند. از این طریق صاحبان خودرو تشویق می شوند که خودرو خود را مرتب نگه دارند چراکه مرتب نگه داشتن خودرو خود موضوع حائز اهمیتی است و لزوما تعویض خودرو نیاز نیست.

وی در ادامه افزود: از طرفی زمانی که باید خودرو خوب نگهداری شود از تعمیرگاه خوب و قطعات خوب باید استفاده شود و این مالیات و عوارض نه تنها روی افزایش تقاضا برای خرید خودرو نو تاثیر خواهد گذاشت بلکه به طور کلی بر رفتار مصرف کننده تاثیر خواهد گذاشت و مالیات سبز لزوما مربوط به خودرو نمی شود . هدف کلی دریافت مالیات سبز مدیریت میزان آلایندگی در کشورهاست.این کارشناس صنعت خودرو در ادامه افزود: متاسفانه به دلیل تبعات سیاسی و اجتماعی قیمت سوخت را نمی توان در کشور بالا برد و باید با روش های دیگری مصرف‌کنندگان را ترغیب کنیم که مراقب خودروهای خود باشند.

کاکایی در ادامه در خصوص تبعات اخذ مالیات سبز از مصرف کنندگان خودرو گفت: یکی از تبعات این طرح هدایت مردم به سمت خرید خودروهای نو است و تقاضا در بازار خودرو بالا خواهد رفت و رونق در بازار خودرو اتفاق خواهد افتاد و این در حالی است که در حال حاضر تنها تقاضا سرمایه گذاری در بازار خودرو بالا است و اگر این طرح اجرایی شود تقاضا مصرفکنندگان برای خرید خودرو بالا خواهد رفت.وی در ادامه افزود: در حال حاضر تعداد خودروهای فرسوده در کشور روز به روز در حال افزایش است و آلایندگی نیز روز به روز در حال افزایش است چراکه دولت نه تنها ابزار کنترل آلایندگی را دارد و نه تنها از ابزاری که دارد درست استفاده می کند.

در حالی که در کشورهای توسعه یافته فروشنده و مصرف کننده خودرو هر دو به پرداخت مالیات ترغیب می شوند در حال حاضر با اجرایی شدن این طرح تنها خودروسازها موظف به پرداخت مالیات سبز خواهند شد و به گفته کاکایی اجرای چنین طرحی احتمال افزایش قیمت کارخانه خودرو را بالا خواهد برد.همان طور که بررسی ها نشان می‌دهند قیمت نمایندگی خودرو در فاصله دی ماه تا بهمن ماه افزایش چشمگیری داشته است به عنوان مثال قیمت نمایندگی پراید ۱۵۱ مدل ۱۴۰۰ در این مدت بیش از ۳ میلیون تومان افزایش یافته است. گفتنی است این افزایش قیمت به با استناد به ذیل مواد ۲۸ و ۳۰ قانون جدید مالیات ارزش افزوده، بعد از دریافت از مشتریان در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد.