در سالهای اخیر هم زمان با تداوم حمایت یارانهای دولت به صورت آشکار و پنهان، بسیاری از کارشناسان اقتصادی به تبعات این نوع حمایت ناعادلانه یارانه در سطح جامعه اشاره داشتند و به طور مشخص در موضوع بنزین یکی از مهمترین دغدغههای مسئولان دولتی و مجلس، ضرورت تغییر راهبردی در شیوه توزیع یارانههای انرژی همچون برق، گاز و بنزین بوده است.
به گونهای که در این باره طی سالهای اخیر طرحی با تاکید بر ارائه بنزین یارانهای به افراد و نه خودروها، مطرح بوده است. تا جاییکه در روزهای پایانی سال گذشته نمایندگان مجلس شورای اسلامی در صحن علنی و در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰، با پیشنهاد مالک شریعتی نیاسر نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس مبنی بر اجرای اعطای سهمیه بنزین به خانوار فاقد خودرو از مهر ماه ۱۴۰۰ مخالفت کردند.
در آن مقطع این نماینده مجلس تاکید داشت: "میتوان بازاری ایجاد کرد تا مردم که خودرو ندارند، اما سهمیه بنزین یارانهای دریافت میکنند، بنزین خود را خرید و فروش کنند. حتی تاکید شد که ممکن است دولت کنونی توان اجرا نداشته باشد از این رو اجرای آن را به ابتدای مهرماه موکول کردهایم."
بنابراین با گذشت بیش از نه ماه از مخالفت مجلس با طرح بنزینی مطرح شده در صحن علنی مجلس، حالا چند وقتی است که خبرها حکایت از برنامه ریزی دولتمردان برای اجرای «طرح بازتوزیع یارانه بنزین از طریق ارائه سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها» دارد؛ به گونهای که در نامه دکتر محسن رضایی معاون اقتصادی رئیس جمهور به وزرای نفت و اقتصاد و همچنین دبیر شورایعالی مناطق آزاد، با اشاره به جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در آبان ۱۴۰۰، تاکید شده بود: "طرح بازتوزیع یارانه بنزین از طریق ارائه سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها، به صورت آزمایشی در جزیره قشم اجرا و هیئت وزیران بر اساس نتایج حاصل از اجرای آزمایشی طرح، در خصوص تعمیم آن به کل کشور تصمیم گیری نماید."
هر کد ملی ۱۵ یا ۲۰ لیتر بنزین یارانه ای؟!
پس از این موضوع، محمدرضا لواسانی سرپرست منطقه آزاد کیش تفاوت این طرح با طرح پیشین را تخصیص سهمیه بنزین به هر کد ملی عنوان کرد که پیش از این به هر خودرو تعلق میگرفت. سرپرست سازمان منطقه آزاد کیش تصریح کرد: از این پس، سهمیه بنزین به دارندگان هر کد ملی دارای خودرو یا فاقد خودرو تعلق میگیرد، میزان یارانه تخصیصی بهازای هر نفر، معادل ۲۰ لیتر بنزین بهنرخ ۱۵۰۰ تومان است. بهگفته لواسانی یارانه سهمیه بنزین از هر کارت بانکی قابل برداشت است و افراد در صورت نداشتن خودرو میتوانند این یارانه را با اپلیکیشنی که به همین منظور طراحی شده است به فروش برسانند. طبق این طرح، افرادی که به هر دلیل، امکان فروش سهمیه خود یا انتقال به دیگری را نداشته باشند، بعد از مدت مشخصی، مبلغ آن را بهصورت فروش خودکار، در حساب خود دریافت خواهند کرد.
تاکید وزیر نفت بر توزیع عادلانه بنزین
بر اساس این گزارش، پس گمانه زنیهای مختلف در خصوص سازوکار اجرایی طرح مدنظر دولت در خصوص بازتوزیع یارانه بنزین، امروز جواد اوجی وزیر نفت بابیان اینکه دولت سیزدهم برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ندارد از جزئیات بیشتری درباره طرح دولت برای توزیع عادلانه یارانه بنزین گفت. وی گفت: در حال حاضر ما ۲۷ میلیون کارت سوخت در کشور داریم دولت مصمم است یارانهای را که امروز به خودروها داده میشود به همه مردمی که خودرو ندارند نیز تعلق بگیرد و بتوانند از یارانه بنزین بهرهمند شوند. به گفته وزیر نفت: کار کارشناسی صورت گرفته که توزیع بنزین عادلانه شود و همه میتوانند از این فرآورده بهرهمند شوند.
وزیر نفت گفت: همه جوانب تغییر توزیع یارانه بنزنین دیده شده و برنامه این است که در قشم و کیش به صورت آزمایشی و با نرخ ۱۵۰۰ دولتی و سه هزار تومان آزاد توزیع شود.وی تاکید کرد: هیچ گونه افزایش قیمتی در دستور کار نیست و برنامه این است که همه بتوانند از یارانه سوخت بهرهمند شوند و طرح دولت کمک به آن دسته از مردمی است که خودرو ندارند.
اوجی گفت: بر حسب صلاح تیم اقتصادی دولت با رفع ابهامات کارشناسی این برنامه در سراسر کشور اجرا خواهد شد. وی درباره نحوه استفاده و فروش این بنزین توسط کسانی که خودرو ندارند گفت: این یارانه بنزین به همه مردم چه کسانی که خودرو دارند و چه کسانی که ندارند بر حسب کارت ملی داده میشود. وی افزود: کسانی که یک سال اقامت در ایران داشته باشند میتوانند از این یارانه برخوردار شوند به این ترتیب که در ابتدا ماهانه ۱۵ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی به همه تعلق میگیرد و دریافت کنندگان میتـوانند آن را استفاده کرده و یا به صورت اعتباری از بخش ریالی آن استفاده کنند.