حسن کامران، گفته: «امروز متأسفانه هنوز فرهنگ ما اشرافیگری است و حاضر نیستیم در سفرهای خارجمان یک ارز کم کنیم. ما بارها در مجلس گفتیم که ارز نگیرید یا به ریال بگیرید یا به نصف بگیرید. خدا پدر کرونا را بیامرزد که تعطیل شد اما دوباره رسم شده است».او ادامه داد: «همین مجلس بالای ۳۰ میلیون تومان برای دفتر و دستک و بلیت میدهد. بعضیها متأسفانه در شهرهای خود دفتر و دستک از شهرداری و ادارات دارند که خلاف است. حتی ماشین دناپلاس به جای ۲۷۰ ماشین، ۳۷۰ ماشین گرفتند و مابقی آن در پارکینگ مجلس خوابیده است. ما اگر بخواهیم مجلس را آسیبشناسی کنیم و مشکلات آن از بین برود و بتواند درست نظارت کند باید فرهنگ رفتاری شهید مدرس را نه در شعار بلکه در عمل اجرائی کنیم».
مهر ماه سال گذشته بود که ماجرای اهدای خودروهای دناپلاس، مجلس را به حاشیه برده بود. در ابتدا امام جمعه لواسان در حساب توییتری خود نوشت: «قیمت تحویلی به نمایندگان ۳۰۲ میلیون تومان است که سهساله از حقوق آنان کسر میشود یعنی حدودا ماهی هشتمیلیونو ۳۰۰ هزار تومان. اشتباه نکردم؟ نمایندگان ماهانه چقدر میگیرند؟ خب میخواستید ماشین بدهید چرا پژوپارس یا تیبا ندادید؟». جالب آنکه لطفالله سیاهکلی، نماینده قزوین، به همین دناپلاس نیز راضی نشد و گفت برای رفتن به مناطق روستایی شاسیبلند میخواهد و دولت بهجای اینکه نمایندگان را در مقابل هجمه افکار عمومی قرار دهد، باید دفتر کار، ماشین و نیروی انسانی بیشتری در اختیار نمایندگان بگذارد.
روحالله ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع، تلاش کرد تحویل دناپلاس به نمایندگان را اینگونه توضیح دهد که در ابتدای مجلس یازدهم فرمی برای دریافت خودرو به نمایندگان داده شد تا نوع استفاده از خودرو را انتخاب کنند که سه گزینه داشت: «١. استفاده از خودروی مجلس با راننده که هزینهها حسب میزان کاربرد و طبق تعرفه (ساعتی ٣٠ هزار تومان و روزانه ۵٠٠ هزار تومان) از دریافتی ماهانه نماینده کسر میشود. ٢. تحویل امانی خودروی صفر (پارس) به نماینده و عودت آن در پایان نمایندگی. ٣. فروش اقساطی یک خودروی صفر به نماینده (دنا یا پارس) که قسط آن از دریافتی ماهانه کسر شود». با این حال مصطفی میرسلیم نماینده تهران به گزینه سوم یعنی تحویل خودروی دناپلاس اشاره کرده و گفته بود: «این ماجرای انحرافی برای بهخفتکشاندن مجلس انقلابی بود. نمایندگان نباید از امکانات دولتی برای سرکشی در حوزه انتخابیه خود استفاده کنند؛ زیرا این وابستگی که نوعی وامدارشدن است، قدرت نظارتی آنها را کاهش میدهد». اما تنها خودرو نیست که به نمایندگان به صورت خاص تعلق گرفته است، در همان زمان این خبر هم اعلام شد که هزارو ۵۰۰ دوز واکسن آنفلوانزا به نمایندگان اختصاص پیدا کرده و آنها در اولویت قرار گرفتهاند که بعد از اعتراضات گسترده خبر رسید که پارلمان این واکسنها را به وزارت بهداشت بازگردانده است.
مگر نمایندگان چقدر میگیرند؟
اما سؤال اینجاست که یک نماینده چقدر حقوق و مزایا دریافت میکند که حاضر است تبلیغات میلیاردی انجام دهد تا به صندلی پارلمان برسد؟ سؤالی که حدود شش سال پیش محمد دادکان، رئیس اسبق فدراسیون فوتبال، در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به حقوق، پرسیده بود: «آیا فساد فقط در فوتبال است و در جاهای دیگر نیست؟ نسل امروز به ما بیاعتماد شده است چون نخواستیم با مردم روراست صحبت کنیم. آیا فساد در شورای شهر نیست؟ در مجلس نیست؟ در وزارتخانهها نیست؟ نماینده مجلسی که یک میلیارد هزینه میکند تا نماینده شود تا ماهی ۱۰ تا ۱۲ میلیون بگیرد که چهار سال آن ۵۰۰ میلیون میشود، یک میلیارد هزینه میکند؟ خدایی بیایم و یک روز به این مردم راست بگوییم و بگوییم برای مبارزه با فساد در جامعه هیچ کاری نکردیم».
بر اساس گزارش از محتوای قانون بودجه ۹۹ مجموع پرداختی به یک نماینده مجلس در دوره پیشین که حقوق ماهانه سال ۹۸ نمایندگان مجلس دهم ۹میلیونو ۲۸۰ هزار تومان بود که در سال ۹۹ به ۱۱میلیونو ۶۰۰ هزار تومان رسید. تمامی نمایندگان مجلس اعم از هیئترئیسه و سایر نمایندگان حقوق ماهانه یکسانی دریافت میکنند و تفاوتی در میزان حقوق ماهانه ندارند. اما بخش دوم دریافتی نمایندگان تحت عنوان ردیفهای دیگری به آنها تعلق میگیرد؛ هزینه ایاب و ذهاب، استخدام منشی، اجاره دفتر، اجاره منزل در تهران و قبض موبایل. نمایندگان مجلس با توجه به تعداد دفاترشان عدد متفاوتی را برای پرداخت هزینه دفاتر دریافت میکنند.
یک نماینده مجلس در دوره دهم در سال ۹۹ برای پرداخت هزینه دفاتر مبلغ سه میلیون تومان ماهانه دریافت میکرد. حالا اگر نمایندهای هم از اماکن دولتی یا از ملک شخصی خود به عنوان محل دفتر نمایندگی استفاده کند، هزینه ماهانه اجاره دفتر را از مجلس دریافت میکند. نمایندگان مجلس برای اقامت در تهران هم اجاره ماهانه پنجمیلیونتومانی دریافت میکردند. این مبلغ به حساب تمامی نمایندگان واریز میشد و افرادی هم که ساکن تهران هستند، از مزایای تأمین هزینه اجاره منزل بهرهمند هستند. همچنین هر نماینده ماهانه مبلغ دومیلیونو ۲۰۰ تومان برای هزینههای ایاب و ذهاب خود دریافت میکرد. این به جز یک دستگاه خودرو و سهمیه بنزینی است که در اختیار تمامی نمایندگان مجلس برای رفتوآمد قرار داده شده بود. در مجموع هرکدام از نمایندگان مجلس به جز حقوق ماهانه، بین ۱۹ تا ۲۲ میلیون تومان بابت پرداخت هزینههای جاری و مواردی که در بالا اشاره شد، دریافت میکردند. به تعبیر دیگر هر نماینده مجلس از دو محل حقوق ماهانه و پرداخت هزینهها، ماهانه بین ۳۱ تا ۳۴ میلیون و در مجموع امسال بین ۳۷۲ تا ۴۰۸ میلیون تومان دریافتی داشت. این در حالی بود که یک کارگر در سال ۹۹ حدود دومیلیونو ۶۰۰ هزار تومان حقوق دریافت میکرده است.
به چهار سال قبل برگردیم؛ در آذر سال ۹۶، یعنی حدود یکسالونیم از گذشت عمر دولت دهم، محمود صادقی، نماینده تهران، به «شرق» گفته بود: «کل دریافتی نمایندگان حدود ۱۷ تا نهایت ۲۱ میلیون است. این را هم در نظر بگیرید که این رقم از هزینه دفتر نمایندگی تا عبور و مرور و مسکن و سفرها و هزینههای مختلفی است که نمایندگان هر ماه میپردازند و گاهی اینطور مطرح میشود که یک نماینده ۲۱ میلیون تومان حقوق میگیرد و میگذارد در جیبش که اینطور نیست. اصلا در مقایسه با مسئولان دولتی که خودرو و راننده و خیلی امکانات دیگر در اختیار دارند، شاید این رقم آنچنان بالا نباشد؛ یعنی حتی نماینده اگر بخواهد وظیفه نمایندگیاش را بهدرستی انجام دهد، به رقمی بالاتر از اینها نیاز دارد». او البته گفته بود: «واریزیهای مجلس شفاف نیست. حتی پس و پیش هم میشود. اتفاق افتاده که یکماهونیم واریزی نداریم و یکباره پولی واریز میشود. این نبود شفافیت خودش میتواند بانی خیلی چیزها شود». با این حال بهروز نعمتی گفته بود که حقوق نمایندگیمان هشت میلیون تومان است و طیبه سیاوشی گفته بود که حقوقمان پنجمیلیونو ۸۰۰ هزار تومان است که البته پولهای دیگری مانند هزینه اجاره دفتر و نیروها هم واریز میشود.
غلامرضا تاجگردون، رئیس وقت کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات، ریز هزینههای مربوط به یک نماینده مجلس را اینگونه اعلام کرده بود: «حقوق ماهانه: پنجمیلیونو ۷۰۰ هزار تومان. هزینه ماهانه هر دفتر نماینده شش میلیون تومان. هزینه ماهانه تلفن ۶۰۰ هزار تومان. هزینه ماهانه نیروی همراه نماینده دومیلیونو ۹۰۰ هزار تومان. هزینه رهن مسکن ۲۵۰ میلیون تومان». این در حالی بود که حقوق یک کارگر در سال ۹۶ حدود ۹۳۰ هزار تومان بود.
چهار سال قبلتر، بر اساس فیش حقوقی مهرماه سال ۹۲ که یک نماینده مجلس نهم در اختیار خبرنگاران گذاشته بود، حقوق پایه حدود سه میلیون تومان، عائلهمندی حدود یکمیلیونو ۲۰۷ هزار تومان، حق اولاد حدود ۶۰ هزار تومان بود که به نمایندگان تعلق میگرفت. این در حالی بود که حداقل دستمزد کارگر در این سال بین ۵۴۱ تا ۶۳۸ هزار تومان اعلام شده بود. حال باید دوباره به همان حرفهای محمد دادکان برگردیم که چرا یک نماینده برای چنین حقوق و مزایایی هزینههای میلیاردی انجام میدهد؟ و چرا دریافتی نمایندگان نسبت به سایر اقشار جامعه تفاوت معنادار زیادی دارد.