مناطق آزاد و پایانه‌های مرزی همواره از مولفه‌های تاثیرگذار در اقتصاد کشورها هستند چنانکه چرخس سالم مالی و تجاری در این مناطق و داشتن برنامه ریزی مدون می‌تواند زمینه ساز رونق اقتصادی و حتی تبدیل مناطقی از کشور به محل تجارت و ترانزیت جهانی و منطقه‌ای شود. بندر چابهار از جمله مناطقی است که می‌تواند از چنین ظرفیتی برخوردار باشد اما تاکنون چنین رویکردی در قبال آن صورت نگرفته است. پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای فرصتی است که می‌تواند زمینه ساز تحقق این امر شود که نیازمند تسریع در روند تکمیل فرایند توسعه و تجهیز این منطقه است.
در همین چارچوب مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان گفت: سیلوی ۱۰۰ هزار تنی بندر چابهار با اعتبار ۳۰۰ میلیارد تومان تا سال آینده تکمیل می‌شود.بهروز آقایی درباره آخرین وضعیت کالای اساسی در بندر چابهار اظهار داشت: بندر چابهار به عنوان بندر استراتژیک و مهمترین بندر تجاری ایران در خارج از حوزه خلیج فارس قابلیت تخلیه و انتقال ۵۰ درصد از کالاهای اساسی مورد نیاز کشور مانند گندم، جو، شکر، ذرت و سویا را دارد.وی ادامه داد: پیش بینی می شود تا پایان سال ۳ میلیون تن کالای اساسی در بندر چابهار تخلیه و حمل شود.
وی یادآور شد: بندر چابهار با برخورداری از تجهیزات استراتژیک تخلیه و بارگیری سالانه ۸/۵ میلیون تن طرفیت تخلیه و بارگیری کالا را دارد.آقایی اضافه کرد: بزرگترین سیلوی تمام مکانیزه جنوب شرق کشور سال آینده به بهره برداری می رسد.مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان اضافه کرد: سیلوی ۱۰۰ هزار تنی بندر شهید بهشتی چابهار با ظرفیت دینامیکی سالانه ۶۰۰ هزار تن که عملیات اجرایی آن در آبان ماه ۱۳۹۹ آغاز شد، در سال ۱۴۰۱ به بهره برداری خواهد رسید.
آقایی افزود: این سیلو مجهز به سیستم تخلیه با دو خط انتقال از اسکله‌ها با ظرفیت ۱۲۰۰ تن در ساعت طراحی و مراحل ساخت آن آغاز شده است.وی بیان کرد: سیلوی غلات ۱۰۰ هزار تنی بندر شهید بهشتی با هدف تسریع در تخلیه و افزایش ظرفیت پذیرش کشتی‌های حامل کالاهای اساسی طراحی و در حال ساخت است.مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان افزود: این پروژه مهم کشور نقشی مهمی در ارتقا توان لجستیکی بندر خواهد داشت و در کاهش هزینه‌های انتقال و نگهداری کالا تأثیر به سزایی خواهد داشت.وی گفت: برای ساخت سیلو تمام مکانیزه در بندر چابهار ۴۵۰ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است که در مدت ۲۴ ماه آماده بهره‌برداری می‌شود.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان با اشاره به تخصیص برنامه دولت برای اختصاص ۵۰ درصد سهم کالاهای اساسی شرق کشور به بندر چابهار افزود: افزایش ظرفیت نگهداری و انبار کالاهای اساسی و ارتقا پذیرش پهلودهی کشتی‌های حامل کالاهای اساسی از استراتژی‌هایی اصلی این اداره کل هست که با اعتبار داخلی و سرمایه گذاریهای بخش خصوصی ساخت انبارهای نگهداری کالا در حال انجام است.
آقایی تخلیه و انتقال کالاهای اساسی مورد نیاز کشور به صورت حمل یکسره از کشتی به مقاصد را یکی از اهداف اداره کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان برشمرد و تاکید کرد: ۳۰ درصد از کالاهای اساسی محموله هر کشتی به صورت حمل یکسره از کشتی تخلیه و به مقاصد مصرف حمل می‌شود و بیش از ۷۰ درصد از کالاهای تخلیه شده به صورت حمل مستقیم به انبارهای نگهداری کالا به خارج از بندر انتقال پیدا می کند.
اهمیت این منطقه برای کشورهای منطقه و اعضای شانگهای چنان است که نخست وزیر هند در به منظور ایجاد پیوندهای تجاری قوی تر، گفت کشورهای آسیای مرکزی می توانند با اتصال به بندر چابهار در ایران، ظرفیت‌های اقتصادی گسترده‌ای را شکوفا کنند.به گزارش روزنامه لاو مینت، مودی که در جلسه عمومی بیست و یکمین اجلاس سازمان همکاری شانگهای یا SCOدر تاجیکستان سخنرانی می‌کرد، گفت: «پتانسیل‌های اقتصادی گسترده آسیای مرکزی به علت رادیکالیسم و افراط گرایی دست نخورده مانده است.»وی افزود: «اگر منطقه می‌خواهد از سوخت‌های فسیلی یا روابط تجاری بین کشورهای سازمان همکاری‌های شانگهای سود ببرد، ما باید بیشتر بر اتصال تاکید کنیم.»
مودی در ادامه از کشورهای عضو خواست تا با احترام به تمامیت ارضی کشورها، ارتباط منطقه‌ای را تقویت کنند.پروژه‌های ارتباطی باید مشورتی، شفاف و مشارکتی باشند تا اعتماد متقابل ایجاد کنند. این اتصالات باید به تمامیت ارضی تمامی کشورها احترام بگذارد و SCO باید قواعدی را برای پروژه‌های اتصال براساس این اصول تعیین کند.هند همچنین از کریدور شمال- جنوب که بزرگ راه ها و خطوط آهن متصل کننده چابهار به روسیه را در بر می‌گیرد و زمان ارسال محموله‌ها میان اروپا و آسیای مرکزی را کاهش می‌دهد، حمایت کرده است.
سازمان همکاری شانگهای، امسال بیستمین سالگرد تاسیس خود را برگزار کرده است و این اولین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای است که در قالب ترکیبی برگزار می شود و چهارمین اجلاسیه است که هند به عنوان یک عضو کامل SCO در آن شرکت کرده است.
نکته مهم آن است که با راه اندازی کامل مناطقی همچون چابهار می‌توان تا حدود زیادی با مسئله قاچاق مقابله کرد حال آنکه اکنون به دلیل نبود چنین مراکزی و نیز نبود نظارت قاچاق به چالشی بزرگ برای اقتصاد کشور مبدل شده است. در همین چارچوب معاون ستاد مبارزه با قاچاق با بیان اینکه ۱.۳ میلیارد دلار لوازم خانگی قاچاق از طریق ته لنجی وارد کشور می شود، گفت: تولیدات زیرزمینی داخلی را با حک کردن نام برند خارجی، در بانه عرضه می کنند.
مصطفی پورکاظم شایسته ، در مورد قاچاق لوازم خانگی اظهار داشت: عمده قاچاق لوازم خانگی از مرزهای جنوب کشور تحت پوشش کالای ته لنجی و ملوانی وارد کشور می‌شود.معاون حقوقی و امور مقابله ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: حجم کل کالایی که از طریق ته لنجی و ملوانی وارد کشور می‌شود ۷ میلیارد دلار است که می‌توانیم بگوییم بخش عمده‌ای از لوازم خانگی قاچاق وارد شده به کشور که نزدیک یک میلیارد و ۳۰۰ تا یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار می‌شود، از مرزهای جنوبی می‌آید. این محصولات تأمین کننده غرب و شمال غرب کشور همچون بانه است.
شایسته گفت: سال گذشته رویکرد این بود که به سطح بازار برویم اما با توجه به مشکلات در سطح عرضه و بازار، مسیر را تغییر داده و به محل‌های عمده دپو رفتیم و انبارهای بزرگ در مسیر جنوب را که کالاها به صورت شوتی و توپی در انبارها جمع می‌شوند را بررسی کردیم. در همین راستا میزان کشفیات لوازم خانگی قاچاق در سال ۹۹ بیش از ۱۲۰ درصد افزایش یافت.