مسکن مهمترین نیاز مردم است که متاسفانه در چند سال اخیر با رکود در ساخت و ساز و کاهش عرضه و افزایش قیمت مواجه شده است. مسکن؛ یکی از پیشران‌های اقتصادی است چراکه رونق در این بخش می‌تواند موجب رونق بیش از صد صنعت دیگر مرتبط شود. رونق ساخت و ساز و تولید مسکن می‌تواند به رونق کسب و کار منجر شود و با افزایش عرضه کاهش قیمت و رونق بازار مسکن را انتظار داشت. یک بررسی کوتاه نشان می‌دهد که ساخت یک میلیون خانه منابع مالی فراوانی را احتیاج دارد. اگر قرار باشد یک میلیون خانه ۵۰ متری ساخته شود در واقع باید ۵۰ میلیون متر مربع در یک سال خانه سازی شود.
دولت پیشتر هزینه یک متر مربع ساخت مسکن ملی را حداقل دو نیم میلیون تومان برآورد کرده است (که رقم بسیار خوشبینانه و کمتر از هزینه واقعی است)، بر مبنای همین رقم دست کم ۱۲۵ هزار میلیارد تومان منابع مالی برای ساخت یک میلیون خانه پنجاه متری نیاز است. این غیر از هزینه‌های ساخت و آماده سازی زیر ساخت برای این خانه‌هاست. وزیر راه و شهرسازی تاکنون هیچ توضیحی درباره چگونگی تامین اعتبار ساخت یک میلیون مسکن ارائه نکرده است. البته قاسمی نگفت برای ساخت سالانه یک میلیون مسکن چقدر نقدینگی لازم است و دولت چگونه آن را تامین خواهد کرد.
به هر حال وزیر راه و شهرسازی 10 فرمان مهم را صادر کرده که مدعی است در صورت اجرا می‌تواند با رفع موانع به سرعت بخشیدن در ساخت و ساز کمک کند. رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی به منظور اجرای برنامه‌های رئیس دولت سیزدهم در حوزه راه و شهرسازی و تحقق اهداف و برنامه‌ها، جزئیات ۱۰ اقدام راهبردی وزارت راه و شهرسازی را برای اجرا به معاونان خود در حوزه‌های مختلف ابلاغ کرد.
اقدام نخست- بانک زمین تسهیلگری معماری و شهرسازی: بخشی ازاقدامات مورد انتظار این بخش شامل تکمیل و بروز رسانی بانک زمین و احصای کلیه زمین‌های دولتی واقع در حریم و محدوده شهرها، تامین تمامی اراضی موردنیاز برای تولید مسکن در دولت سیزدهم، اجرای ماده ۶ قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن و اجرای ماده ۱۰ قانون جهش تولید مسکن تا پایان ۱۴۰۰ است.
اقدام دوم- نهضت ملی مسکن: بخشی از اقدامات مورد انتظار در این بخش نیز شامل پیگیری و نهایی سازی جدول اقدام مبتنی بر قانون جهش تولید و تامین مسکن، تدوین نقشه راه مبتنی بر اولویت‌بندی چگونگی اجرای طرح‌های پشتیبان اقدام ملی مسکن، زمانبندی اجرائی عملیات طرح اقدام ملی با حداکثر سرعت ممکن، معرفی افراد واجد شرایط به بانک‌ها جهت اخذ تسهیلات ساخت مسکن موضوع قانون بودجه، و تشکیل فوری صندوق مسکن و تجهیز منابع مالی مطرح در قانون جهش تولید مسکن است. همچنین، تکمیل کلیه واحدهای باقیمانده مسکن مهر تا پایان ۱۴۰۰، ایجاد سامانه ثبت اطلاعات برخط وادهای تکمیل نشده مسکن مهر، تسریع در اجرای خدمات روبنایی موردنیاز پروژه‌های مسکن مهر از محل تهاتر اراضی وزارت راه و شهرسازی، پاسخگویی به نیازسنجی مسکن در چارچوب طرح‌های جامع، مکانیابی شهرها و شهرک‌ها و تامین اراضی پشتیبان سکونت در چارچوب ملاحظات فنی در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، اخذ مصوبات موردنیاز اجرای طرح نهضت ملی مسکن از هیات دولت و شورای عالی مسکن علاوه بر اخذ مصوبات مرتبط از شورای‌عالی معماری و شهرسازی، شروع مقدمات اجرائی فرآیند ساخت نهضت ملی مسکن با اولویت شهرهای کوچک و متوسط و روستاها و تامین مسکن محرومان، تسریح در فرآیند نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده، امکان‌سنجی بضاعت اراضی خالی در محدوده شهرها جهت استفاده بهینه در راستای تامین مسکن و خدمات پشتیبان، برنامه‌ریزی دقیق برای تامین منابع مالی و دقیق کردن برنامه تولید متناسب با شرایط درآمدی و میزان حمایت دولت از گروه‌های مختلف، نظارت بر هزینه کرد اعتبارات حوزه مسکن و ساختمان و بازنگری در طرح جامع مسکن از دیگر انتظارات این بخش عنوان شده است.
اقدام سوم- بازآفرینی معماری دیجیتالی سازمانی : اقدامات موردنیاز این بخش نیز شامل آغاز استقرار حکمرانی داده، بازآفرینی معماری دیجیتالی سازمانی، نقشه راه شفافیت فراگیر فرآیندهای مالی و عملیاتی و سامانه جامع مدیریت منابع سازمانی است.
اقدام چهارم- نهضت جامع حمل و نقل : اقدامات موردانتظار این بخش نیز شامل تکمیل طرح جامع حمل و نقل و نقشه راه عملیاتی سازی آن مبتنی بر زمان بندی مشخص، تدوین نقشه راه بهبود کیفیت ناوگان حمل ونقل در چهار بخش، تدوین نقشه اقدام کریدورهای بین‌المللی و هاب‌های لجستیکی،تدوین برنامه عملیاتی برای کاهش تلفات با افزایش ایمنی راه‌های کشور، و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام راه روستایی است.
اقدام پنجم - اقتصادمسکن و حمل و نقل و فراگیری اطلاعاتی: اقدامات مورد انتظار این بخش نیز شامل تکمیل و به روز رسانی «سامانه ملی املاک و اسکان» جهت اجرای ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم به عنوان مهمترین ابزار سیاست‌گذاری و مدیریت حوزه مسکن، شناسایی و معرفی خانه‌های خالی و گران‌قیمت با اولویت کلانشهرها به وزارت اقتصاد و دارایی جهت اخذ مالیات با اجرای ماده ۵۴ مکرر و ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰، و تدوین طرح‌های هدایت اعتباری و مالیاتی در حوزه مسکن و حمل و نقل و بازنده سازی سامانه‌های جامعآماری در حوزه مسکن و حمل و نقل است. تدوین راهکارهای جذب سرمایه‌گذار مردمی در طرح‌های حمل و نقلی و مسکن، معرفی طرح‌های آزادراه‌هاو طرح‌های ریلی و دعوت از سرمایه‌گذاران برای مشارکت، استفاده از منابع مالی و اموال دستگاه‌های تابعه برای تامین مالی طرح‌های اولویت‌دار حمل و نقل از طریق صندوق توسعه حمل و نقل، و تدوین برنامه عملیاتی شناسایی مسائل حقوقی و مالکیتی جذب سرمایه مردمی در حوزه ساخت و ساز و معاملات مسکن بخش دیگری از اقدامات مورد انتظار در این موضوع است.
اقدام ششم- تعیین تکلیف پروژه‌های پیشران حمل ونقل: اقدامات مورد انتظار این بخش نیز شامل احصاء و تدوین برنامه زمانبندی کلیه پروژه‌های پیشران در حوزه حمل ونقل با تاکید بر پروژه‌های ناتمام دارای اولویت و امکان خاتمه‌یابی سریع است.
اقدام هفتم- بازآفرینی نظام‌های سرمایه‌های انسانی : متولی این بخش نیز معاونت توسعه و برنامه ریزی تعیین شده و بازآفرینی نظام شایسته‌گزینی، جبران خدمت و غنابخشی شغلی اقدام مورد انتظار این بخش است.
اقدام هشتم- بازآفرینی ساختار سازمان وزارت راه و شهرسازی : اقدامات مورد انتظار این بخش شامل بازنگری در ساختار و شرح وظایف سازمانی ستاد و دستگاه‌های وابسته وزارت راه و شهرسازی با رویکرد یکپارچه‌سازی، شفاف‌سازی، چابک‌سازی، رفع موانع اداری و کاهش هزینه‌های غیرضرور است.
اقدام نهم- راه‌اندازی حلقه‌های اندیشه‌ورز با متولی گری معاونت برنامه‌ریزی و مدیریت منابع: در این بخش برنامه‌ریزی تشکیل کارگروه مشترک هم‌فکری و ایده‌پردازی با حضور همکاران توانمند ستادی، نخبگان دانشگاهی، فعالان و مجریان بخش خصوصی در حوزه‌های مربوط با وزارتخانه و مدیران ستادی در سطح ملی و استانی و کمک به پیاده‌سازی پژوهش‌های دانش‌پایه و تجریبات روز دنیا در طرح‌ها و برنامه‌های وزارتخانه است.
اقدام دهم- ارتقای بهره‌وری کلیه واحدها با متولی گری معاونت برنامه‌ریزی و مدیریت منابع: اقدام موردانتظار این بخش نیز شامل پروژه بهبود شاخص‌های عملیاتی کلیه بخش‌های ستادی، عملیاتی و پایش شاخص‌ها در حوزه راه و مسکن است.