ارزش پول ملی افغانستان پس از سقوط کابل، بسیار کاهش یافته با این حال برخلاف پیشبینیها قیمت هر واحد پول افغانستان در بازار ایران، بیشترین رشد را در مقایسه با سایر ارزها تجربه کرده است!تا حدی که هر افغانی در بازار تهران حتی رشد ۴٫۸ درصدی قیمت را به ثبت رساند اما چرا درحالی که ارزش این پول در مقابل ارز بینالمللی در حال ریزش است، در بازار داخلی ایران رو به افزایش است؟
از زمان افزایش درگیریها و تصرف مراکز اکثر ولایات افغانستان توسط گروه طالبان ارزش افغانی این کشور در برابر دلار آمریکا به پایین ترین سطح خود رسید.پول «افغانی» پس از چهار روز ریزش پیاپی، سه شنبه هفته گذشته ۱٫۷ درصد افت داشت و نرخ برابری آن مقابل دلار به ۸۳٫۵ رسید.این هفته هم رسانههای افغانستانی گزارش دادند که شنبه نخستین روز کاری هفته در آغاز معاملات، هر دلار آمریکا به بهای ۸۸ افغانی خریداری شده است. درحالی که قیمت خرید دلار در معاملات شنبه گذشته بازار کابل ۷۰٫۷۹ افغانی بود.تا میانه روز گذشته هر دلار آمریکا به بهای ۹۰ افغانی نیز خریداری شد اما کمی بعد با شیبی نزولی تا ساعت ۱۴:۰۰به وقت کابل به ۸۸ افغانى رسید.
تحلیلگران اقتصادی افغانستان معتقدند تا زمانی که وخامت اوضاع امنیتی و خروج شهروندان از این کشور ادامه دارد، افزایش نرخ دلار در برابر واحد پول این کشور نیز ادامه پیدا میکند.حالا برخی تحیلیگران بازار ارز معتقدند در چنین شرایطی برخی معاملهگران با نگاهی دوراندیشانه و البته تاریخی اقدام به خرید افغانی در داخل ایران کردهاند.
سهراب اشرفی، کارشناس و فعال بازار ارز این موضوع را اینگونه توضیح میدهد: سالهای پیش نیز با روی کارآمدن دولت جدید افغانستان، ارزش پول افغانستان که در ایران پایین بود یکدفعه در برابر ریال رشد کرد. این مسئله درباره دینار عراق هم اتفاق افتاد بود و زمانی ارزش آن بسیار پایین بود و با گونی جابجا میشد! در بازار ایران ارزش آن رو به رشد رفت و البته زمانی که دینار عراق دوباره ارزش خود را باز پس گرفت، دارندگان خود را به سود رساند.
بنا بر همین نگاه در حال حاضر چون افغانی در برابر دلار ریزش بسیاری داشته، برخی پیشبینی میکنند به زودی این پول ارزش سابق خود را در برابر دلار باز پس میگیرد.پس شروع به خرید این نوع ارز کردهاند که کمی بعد، زمانی که ارزش این پول در برابر دلار بازگشت، بتوانند آن را با دلار معامله کنند و سود خوبی ببرند».به باور برخی کارشناسان علت افزایش تقاضا برای افغانی در داخل کشور در واقع پیشبینی ثبات اقتصادی و بازگشت ارزش افغانی زیر سایه پایان جنگ پس از حکمرانی طالبان است!