سعید نمکی ۲۳ بهمن ۱۳۹۹ در مراسم بهره برداری از مراکز بهداشتی و درمانی در مناطق مختلف کشور مدعی شده بود: در دو سه ماه آینده ایران به یکی از قطبهای بسیار مهم واکسن سازی کرونا در منطقه تبدیل خواهد شد و یکی از صادرکنندگان واکسن کرونا در جهان خواهیم بود. این در حالی است که تا امروز یعنی ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ نه تنها این وعده وزیر بهداشت محقق نشده است بلکه تنها ۱.۵ درصد مردم موفق به دریافت هر دو دوز واکسن کرونا شده اند. با این وجود، کمبود واکسن در کشور که مینو محرز آنرا شامل همه جهان می داند بسیاری از سالمندان را دچار استرس و سردرگمی کرده است.
علی ربیعی، سخنگوی دولت روز سه شنبه در نشست خبری خود درباره تاخیر در واکسیناسیون مردم به رسانه ها گفت: براساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار بود محمولهای شامل ۳ میلیون دوز واکسن وارد کشور شود اما ورود این محموله با تأخیر مواجه شد، به همین دلیل تصمیم گرفته شد به جای آغاز واکسیناسیون گروه سنی جدید، واکسیناسیون افراد بالای ۷۰ سال تکمیل شود تا این گروه سنی دوز اول و دوم واکسن را دریافت کنند.
به نظر می رسد اشاره ربیعی به بدقولی کشورهای چین و روسیه در تامین واکسن مورد نیاز کشور باشد.علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه شهید بهشتی میگوید در حال حاضر واکسن چندانی در کشور وجود ندارد و دلیل آن هم یک چیز است: بدقولی روسیه و چین در تحویل واکسن.وی گفت: از طرف دیگر صندوق کواکس هم به خاطر مشکلاتی که در دنیا وجود دارد دست ما را از سهمیه واکسنی که باید به ما میداد، خالی گذاشته است. کشور هندوستان هم به خاطر مشکلات خودش و یا دلایل دیگری که ممکن است باشد، از تحویل واکسن به ما خودداری کرده است.
با این حال خبرگزاری های دولتی اعلام کردند: “نهمین محموله واکسن محموله نهم واکسن اسپوتنیک-وی، بامداد چهارشنبه به نماینده سفارت کشورمان در روسیه تحویل داده شده بود و امروز پنجشنبه از طریق شرکت هواپیمایی ماهان به ایران ارسال شد.”همزمان ستاداجرایی فرمان امام به عنوان متولی ساخت واکسن فخرا با ارسال پیامک به مردم از آنها برای ادامه کارآزمایی بالینی مورد نیاز دعوت به همکاری کرده است.
این در حالی است که خبرگزاری تسنیم یک ماه و نیم پس از آغاز مرحله سوم تست انسانی «واکسن کووبرکت» روزگذشته از قول سخنگوی طرح کارآزمایی بالینی «واکسن کرونای فخرا» نوشت: “فاز اول تست انسانی واکسن فخرا، با تزریق به ۱۳۵ نفر به پایان رسید و حال عمومی داوطلبان خوب است و عوارض جدی مشاهده نشده و این عوارض شامل درد محل تزریق و عوارض معمول واکسن بوده است؛ در فاز دوم تست انسانی این واکسن به ۵۰۰ نفر داوطلب ۱۸ تا ۷۰ ساله تزریق خواهد شد.” سردار قاسم تقیزاده، جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در همین روز مدعی شد که “واکسن فخرا در تراز واکسنهای جهانی است.”
محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام بهمن ماه سال گذشته ضمن تایید خبر سردار تقی زاده گفته بود که واکسن کوو ایران برکت به طور کامل روی ویروس انگلیسی اثر دارد و طی روزهای آینده خط تولید کوو ایران برکت برای ساخت دو تا سه میلیون دوز واکسن در ماه افتتاح میشود تا به محض تایید نهایی واکسن، آن را به تولید انبوه برسانیم.وعده ای که در فررودین ماه توسط دکتر کریمی، مدیر پروژه واکسن فخرا اینگونه تکمیلش کرد: “واکسن فخرا تا پایان خرداد به تولید انبوه میرسد.”
این موضوع در همین ماه از سوی رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا هم به نوعی دیگر درباره «واکسن کوو برکت» ادعا شد. مصطفی قانعی هفتم فررودین ماه گفته بود: یک میلیون دز واکسن کوو برکت از ماه آینده تولید می شود و زیر ساخت تولید انبوه این واکسن تا ۹۵ درصد آماده شده است.ادعاهای سریالی و بی اساسی که مشخص نیست با کدام استدلال هایی مطرح شده و به نظر می رسد در آینده هم همچنان مطرح خواهد شد.
با این وجود هنوز از احتمال اینکه «واکسن ایرانی کرونا» چه زمانی توزیع خواهد شد اطلاعی در دسترس نیست از سوی دیگر نگرانی مردم از کمبود واکسن برای تزریق دوز دوم به جایی رسیده است که اعضای ستاد مقابله با کرونا اعلام کردند که به دلیل شباهت فرآیند تولید واکسن فخرا با سینوفارم و اسپوتنیک، افرادی که دوز اول را از این دو واکسن روسی و چینی استفاده کرده اند می توانند برای تزریق دوز دوم از واکسن ایرانی استفاده کنند.موضوعی که به نظر می رسد هنوز نتوانسته اعتماد مردم را جلب کند و کسانی که دوز اول واکسن را دریافت کرده اند، نگران به دنبال دوز دوم آن هستند. آن هم در شهری که واکسن آمریکایی آسترازنکا در قیمت های نجومی ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان به فروش می رسد.