سرنوشت تلخ
در روزهای اخیر، پخش تیزرهای سریال «مست عشق» از یکی از شبکههای ماهوارهای، بسیاری را شگفتزده کرده بود- که یعنی وعده نمایش فیلم- سریالی که قرار بوده یکی از جهانیترین آثار سینمای ایران باشد، درست است یا نه! بهخصوص که این تبلیغات از شبکهای پخش میشد که با هیچ متر و معیاری، حتی در بین شبکههای فارسیزبان هم محلی از اعراب ندارد. گفتههای سرمایهگذار ترکیهای «مست عشق» اما هر گونه تردیدی را از میان برمیدارد. این سرمایهگذار اعلام کرده «تدوین و مراحل فنی این فیلم به پایان رسیده و با توجه به عدم اقدام طرف ایرانی برای اکران، قرارداد پخش سریال مست عشق با یک شبکه ماهوارهای بسته شده و این روزها دوبله فارسی آن در حال انجام است تا پخش آن آغاز شود».
خبری که میتواند بدترین خبر ممکن برای فیلمی قلمداد شود که با امید نمایش در بهترین سالنهای دنیا (حداقل منطقه) جلوی دوربین رفته بود و حالا قرار است از طریق یکی از شبکههای ماهوارهای به اصطلاح روی ایر برود! موضوعی که در خبر روز گذشته سینمادیلی نیز، که یکی از نخستین رسانههایی بود که خبر از فروش فیلم «مست عشق» به یک شبکه ماهوارهای فارسیزبان داد، مورد اشاره قرار گرفته بود- که نوشته بود: «باید در انتظار واکنش حسن فتحی به پخش سریال «مست عشق» بود. اثری با بازی شهاب حسینی و پارسا پیروزفر و بازیگران سرشناس کشور ترکیه که امیدواریهای زیادی نسبت به ساخت یک فیلم موفق و پرفروش درباره مولانا و شمس ایجاد کرده بود و حالا چنین سرنوشتی پیدا کرده است». ماجرا البته زمانی تلختر جلوه میکند که میبینیم این فرجام چندان هم غیرقابل پیشبینی نبود و از زمانی که تهیهکننده ترکیهای پروژه از ناتمامماندن کار بعد از 16 هفته فیلمبرداری گفته بود، میشد چنین شرایطی را پیشبینی کرد!
آغاز دعوا
این ماجرای رسانهای از اولین هفتههای پاییز آغاز شد- که خبر رسید «مست عشق» زیر نظر سرمایهگذار ترکیهای این فیلم در حال آمادهشدن است. آن روزها ویدیویی در فضای مجازی منتشر شد که میگفت آذرماه، همزمان با هفته بزرگداشت مولانا قرار است فیلم «مست عشق» اکران جهانی شود، ضمن اینکه سریالی هشت قسمتی هم از آن ساخته میشود. خبر آمادهشدن و انتشار «مست عشق» در قالب فیلم و سریال، اما، با واکنش تند حسن فتحی و مهران برومند، کارگردان و تهیهکننده ایرانی اثر مواجه شد- که اعلام کردند فیلمبرداری ۸ سکانس از این اثر هنوز باقی مانده؛ و در ادامه نیز تهدید کردند هرگونه اقدام فنی روی فیلم بدون نظر آنها پیگرد قانونی دارد.
پاسخ سرمایهگذار ترکیهای اما با اینکه در رسانههای فارسی چندان مورد توجه قرار نگرفت؛ اما به این دلیل که اشاره به یکی از معضلات و مسائل همیشگی تولید فیلمها و سریالهای به اصطلاح فاخر ایرانی داشت، خطرناک به نظر میرسید. این سرمایهگذار ترک، از طولانیشدن تولید و ساعت فیلمبرداری برای یک فیلم نود دقیقهای انتقاد کرده و گفته بود که چون کارگردان پروژه را رها کرده و بلاتکلیف گذاشته، تصمیم به تکمیل این کار گرفته است.
دور جدید دعوا
با اینکه «مست عشق» در آذرماه روی پرده نرفت، اما اتفاقات اخیر نشان میدهد پاسخها و تلاشهای حسن فتحی، فرهاد توحیدی و تهیهکننده ایرانی این اثر نتوانسته تغییری در روند اوضاع به وجود بیاورد.در پاسخ صحبتهای سرمایهگذار ترک، حسن فتحی در آن روزها اعلام کرد ۸ سکانس از صحنههای مهم باقیمانده و احتمالا در یکی دوماه آینده جلوی دوربین خواهد رفت. فتحی همچنین دلیل تأخیر در تکمیل این پروژه را اختلافات مالی و شیوع کرونا عنوان کرده و گفته بود که دخل و تصرف در تدوین و امور فنی فیلم بدون اطلاع و هماهنگی و اجازه کارگردان باعث پیگرد قانونی خواهد شد.
همزمان، فرهاد توحیدی، نویسنده فیلمنامه «مست عشق» هم ضمن استمداد از وزارت امور خارجه به ایسنا گفته بود که «سرمایهگذار ترک مالک تنها یکچهارم پروژه است و به این دلیل ادعای اکران جهانی فیلم و تدوین سریال از آن، از سوی مالک یکچهارم فیلم شگفتانگیز است». اما آغاز تبلیغات نمایش «مست عشق» در قالب سریال حکایت از این دارد که تاکنون ادعاهای سرمایهگذار ترک مقبولتر افتاده- که گفته بود «اگر آقای فتحی صاحب و سازنده اثر است، چرا در ۱۰ماه اخیر سراغی از سرنوشت آن نگرفته؟».
او همچنین گفته بود فیلمبرداری اثر که برای هشت هفته برنامهریزی شده بود (قرار بود این فیلم دی ۹۸، یعنی دوماه پیش از شیوع کرونا آماده نمایش شود)، نهتنها ۱۶ هفته طول کشیده- که باز هم طرف ایرانی میگوید هشت سکانس باقی مانده است. این سرمایهگذار ترک در ادامه نیز با تأکید بر اینکه «کارگردان برای یک فیلم ۹۰ دقیقهای حدود ۷۰ساعت فیلمبرداری کرده و تازه هشت سکانس مهم را هم هنوز نگرفته» ادعا کرده بود که «سرمایهگذار ایرانی بخش تدوینشده از سریال را دیده و راضی هم بوده. همه مجوزها هم در ترکیه امضا و گرفته شده و از این نظر هم مشکل حقوقی وجود ندارد».
واکنش کارگردان
حالا، بعد از انتشار خبر پخش قریبالوقوع «مست عشق» از یکی از شبکههای ماهوارهای فارسیزبان، حسن فتحی در واکنش به تصمیم سرمایهگذار ترکیهای فیلم واکنش تندی نشان داده و آن را یک «خبر تأسفآور» و «سندی آشکار بر رفتار سوداگرانه و غیراخلاقی سرمایهگذار تُرک» مینامد.
حسن فتحی همچنین با اشاره به اینکه «به ادعای سرمایهگذار ایرانی فیلم، سرمایهگذار ترک تنها در حدود ٣٠درصد سرمایهگذاری کرده» از تهیهکننده ایرانی فیلم میپرسد که «چرا علیرغم هشدارهای مکرر کارگردان، مدیر تولید، مدیر فیلمبرداری و تنی از بازیگران و همکاران ترک و ایرانی مبنی بر اجتناب از اعتماد مفرط و یکسویه به طرف تُرک، این تذکرات را جدی نگرفته» و به طرف ترک اجازه داده «راشهای فیلم را گروگان گرفته» و «بدون اطلاع کارگردان و تدوینگر کار، اقدام به تدوین ناشیانه و آماتوری فیلم کرده» و «برخلاف توافق مکتوب طرفین جهت ساخت یک فیلم سینمایی، آن را تبدیل به یک سریال چند قسمتی کند»!
فتحی به ادعای طولانیشدن زمان فیلمبرداری هم اشاره کرده و از تهیهکننده پرسیده «چرا در پاسخ به این ادعای موهن و سراپا دروغ طرف ترک، اسناد تعداد جلسات فیلمبرداری را ارایه نکردید، تا معلوم شود حداکثر 52 جلسه فیلمبرداری داشتهایم- که هشت هفته میشود، نه 16 هفته». فتحی گفته که «طرف ترک حتی روزهایی را که به دلیل ناتوانی در فراهمکردن لوکیشن تعطیل اعلام شده، به رندی و بیانصافی به اسم گروه ایرانی گره زده است».
فتحی در سطور بعدی ضمن این پرسش از تهیهکننده که «چرا به طرف ترک اعلام نکردهاید که از یک هفته بعد از تعطیلی موقت به دلیل مشکل مالی، یعنی چیزی در حدود یکسالونیم، بنده بهطور مستمر پیگیر سرنوشت کار بودم»؛ نوشته: «با توجه به مرارتها و سختیهایی که برای ساخت یک اثر فاخر و درخشان سینمایی کشیدهایم، تا زمان اعاده کامل حقوق هنری و معنوی این اثر، پیگیر دعاوی بحق خود از طریق مراجع حقوقی و کیفری و فرهنگی ترکیه و ایران خواهیم بود».
حسن فتحی در پایان هم به صاحبان شبکه ماهوارهای مورد نظر توصیه کرده «تا زمان صدور حکم قطعی دستگاه قضائی ترکیه از هرگونه مشارکتی با طرف ترک که صاحب تنها ٣٠درصد فیلم است، جداً خوداری کرده و علاوه بر پرهیز از عواقب قضائی و قانونی، لعن و نفرین ابدی عاشقان شمس و مولانا در ایران و ترکیه و سراسر جهان را برای خود نخرند»!