وزیر خارجه ایران گفت: چند ماه آینده را میخواهم به سیاست خارجی بپردازم. نمیخواهم سیاست خارجی را مخلوطِ سیاست داخلی کنم.محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به احتمال حضور در انتخابات ۱۴۰۰ اظهار داشت: حضور مردم در انتخابات بسیار مهم است. محبوبیت من برای من حجت شرعی نیست که میتوانم کشور را اداره کنم. من آدمی نیستم که در این ۴۰ سال بدنبال راحت طلبی بوده باشم.
وی ادامه داد: از الان تا زمان انتخابات وزیر خارجه باید بتواند از طرف کشور صحبت کند. شرایطی که امروز هست شش ماه دیگر تکرار نمیشود. شش ماه دیگر دنیا یک دنیای دیگر است. دنیا در حال حرکت است. کنش گران در حال عمل اند. این چند ماه، چند ماه حیاتی است.
ظریف گفت: چند ماه آینده را میخواهم به سیاست خارجی بپردازم. نمیخواهم سیاست خارجی را مخلوطِ سیاست داخلی کنم. دنبال ریاست جمهوری نیستم. تمایل ندارم رئیس جمهور ایران شوم. بین خودم و خدایم حجت قاطعی ندارم که کاندیدا شوم. بزرگترین نیاز کشور اجماع است. یک سیب از درخت که میافتد هزاران چرخ میخورد.
وزیر خارجه کشورمان اظهار کرد: به رهبر انقلاب بسیار علاقمندم. ایشان همواره به من محبت داشتند. من در مصاحبه با امان پور از لفظی استفاده کردم که در ایران بد ترجمه شد. رهبر انقلاب نامه محکم، اما با محبتی به من نوشتند که چرا با موضع نظام همراه نبودی؟ من در هفت صفحه پاسخ دادم. رهبر انقلاب بزرگواری کردند و در پاسخ فرمودند توضیحات مفید بود. رهبر انقلاب همیشه به من محبت دارند.وی ادامه داد: در دوران مذاکرات جلیلی، وی با اشتون و شش مدیر کل یا حداکثر معاون وزیر مذاکره میکرد. معاون وزیر مقام سیاسی نیست. من روز اول به خانم اشتون گفتم من فقط با وزیر مذاکره میکنم نه با کس دیگر. من فقط با همسطح خودم مذاکره میکنم.
ظریف اظهار کرد: این جور نباشد که من با معاون وزیر مذاکره کنم و بعد او برود از وزیرش تایید بگیرد! قرار ما این شد که جلسه اول با حضور وزرا برگزار شود و در تمام مدت مذاکرات اصلی هم با حضور وزرا انجام شد. من چهار هفته بود که وزیر شده بودم و در جلسه با حضور ۵ عضو شورای امنیت گفتم قطعنامههای شورای امنیت ظلم به ایران است.
وی ادامه داد: وزیر خارجه فرانسه عصبانی شد و گفت تو میگویی قطعنامههای شورای امنیت را قبول نداری؟ گفتم قبول ندارم. من با آقای کری رفاقت نداشتم. آقای کری گفت میتوانیم چند دقیقه همدیگر را ملاقات کنیم؟ من پذیرفتم. من اجازه دیدار با جان کری را از رهبر انقلاب گرفته بودم. اما دیدار طولانی شد.
وزیر خارجه گفت: سال اولی که احمدی نژاد به نیویورک آمد، در خودرو برنامههای ایشان را تشریح کردم. از دیدار خودم با سناتورهای آمریکایی گفتم. احمدی نژاد گفت من هم میخواهم با سناتورها دیدار کنم. گفتم شما نمیتوانید دیدار کنید. برای چنین دیداری باید از رهبر انقلاب اجازه بگیرید.وی افزود: گرایش احمدی نژاد به گفتگو با آمریکاییها در همان سفر اول به نیویورک وجود داشت. مرگ بر آمریکا برای احمدی نژاد تنها یک شعار است.
ظریف گفت: قبل از شهادت شهید سلیمانی در تمامی نظر سنجیهایی که ما داشتیم، از سال ۹۶ تا ۹۹؛ محبوبیت من از ۹۰ آمد روی ۶۰ درصد و محبوبیت شهید سلیمانی رفت روی ۹۰ درصد. مردم ما قهرمان بودن در منطقه را میپسندند. ما هم نوکر مردم و نوکر هم آنچه هستیم که میپسندند. من برای شهید سلیمانی گریه کردم.
وی ادامه داد: معتقدم که کشور بعد از رفتن شهید سلیمانی یک ضربه سنگینی را تحمل کرد. آمریکا با به شهادت رساندن، شهید سلیمانی ضربهای به کشور زد که با نابودی یک شهر نمیزد. مردم ما بین دیپلماسی و این گونه قهرمانی، قهرمانی را میپسندند. صدا و سیما نقش بسیار مهمی در شکل گیری افکار عمومی دارد.
ظریف در بخشهایی از گفتگو با سعید لیلاز میگوید:
(در خصوص سقوط هواپیمای اوکراینی، ظهر جمعه رفتم به جلسه ویژهای که در دبیرخانه شورای امنیت گذاشته بودند. گفتم اگر واقعا موشک خورده بگین که ببینیم ما چگونه میتوانیم آن را علاج کنیم. به من گفتند برو، برو توییت بزن تکذیب کن. در صورتیکه صبح پنجشنبه (۱۹ دی) آقایان میدانستند که (به هواپیما) موشک خورده است؛ یا بعد از ظهر چهارشنبه.
* وزیر راه و شمخانی از هدف قرار گرفتن هواپیمای مسافربری خبر داشتند.
*روسها از سال ۱۳۹۴ میخواستند مانع برجام شوند، لاوروف میخواست شب توافق همه چیز را بهم بزند.
*عامل برهم زدن توافق، روسیه بود، از همان لحظه توافق، روسیه به دنبال ضربه زدن به توافق و ایران بود.
*لاوروف اصرار داشت مذاکرات متوقف شود به من گفت تو که دستورالعمل نداری؛ برو دستورکار بگیر و برگرد، من گفتم این موضوع به تو اصلا ربطی ندارد، از لحن و عبارت بیادبانهای هم استفاده کردم. کری اینجا از من حمایت کرد.
*پس از برجام وقتی لاوروف به روسیه برگشت با حمله رسانههای روسیه مواجه شد که چرا اجازه دادید این توافق منعقد شود و ایران به سمت غرب برود؟
*روسها فکر نمیکردند برجام به نتیجه برسد و در هفتههای آخر که دیدند برجام دارد به نتیجه میرسد شروع کردند به طرح پیشنهادهایی جدید. در این مرحله روسیه و فرانسه پیشنهاد دادند که ایران هر ۶ ماه یک بار موظف به تمدید مجوز از شورای امنیت برای ادامه توافق هستهای باشد.
*کافی است اتفاقاتی که در شش ماه بین نهایی شدن برجام تا به اجرا در آمدن آن رخ داد را مرور کنید، یعنی از تیرماه ۱۳۹۴ تا دی آن سال. آخرین این اتفاقات حمله به سفارت عربستان و گرفتن دو کشتی آمریکایی بود. اولینش سفر سردار سلیمانی به روسیه بود. سفر آقای سلیمانی به روسیه به اراده مسکو شکل گرفت نه به اراده ما. اراده روسیه به آن بود که دستاورد وزارت خارجه ایران را نابود کند. روسیه زمانی پذیرفت آقای سلیمانی به روسیه برود که برجام امضا شد.
*ما ادعا میکنیم که آقای سلیمانی پوتین را به جنگ کشید. اما پوتین تصمیمش را گرفته بود. پوتین وارد جنگ شد اما با نیروی هوایی، اما نیروی زمینی ایران را هم به جنگ کشید. ما تا آن زمان نیروی زمینی نداشتیم. سوریها و اعراب و افغانیها و داوطلبان بود.
*چرا روسیه در حالی که میتوانست از روی مدیترانه خاک سوریه را بزند اما از روی ایران زد. چرا هواپیماهای روسیه از روی ایران پرواز کردند. این اتفاقها همه مال بعد از برجام است.
*ما هزینه میدان کردیم. میدان هزینه ما نکرد.
*پس از برجام، هنگامی که ایران خرید هواپیمای بوئینگ و ایرباس را آغاز کرد و شرکت هواپیمایی ایران ایر از فهرست تروریستی آمریکا خارج شد، سفرهای شرکت هواپیمایی هما به سوریه اضافه شد.
*حتما برجام دستآورد بسیار بزرگ تاریخی است و حتما بزرگتر از ۵۹۸ است.