علاوه بر آنکه آییننامه «مبارزه با سایتهای شرطبندی و قمار» توسط بانک مرکزی تدوین و به شبکه بانکی ابلاغ شده تا شناسایی هوشمند سایتهای قمار و شرطبندی را تسهیل کند. بنا به اعلام بانک مرکزی، نه تنها صاحبان سایتهای شرطبندی که با اجاره سایتهای کسب و کار پربازدید یا اجاره کارتهای بانکی با وعده پرداختهای کلان مرتکب جرم میشوند، قماربازانی هم که وارد این سایتها شده و اقدام به قمار آنلاین میکنند، در مراحل شناسایی هوشمند، تحت پیگرد قضایی قرار خواهند گرفت. مقابله با سایتهای قمار و شرطبندی آنلاین، از نیمه تابستان سال گذشته و به دنبال صدور بخشنامه دادستان کل کشور شدت گرفت.
این بخشنامه علاوه بر آنکه هرگونه پیشبینی نتایج مسابقات ورزشی به ازای اخذ وجه از کاربران اینترنت و فضای مجازی و پرداخت جایزه به برندگان را، مصداق قمار دانسته و ارتکاب قمار با هر وسیله و ابزاری ولو در فضای مجازی و سایتهای قمار را حرام و جرم محسوب کرده، طراحی و راهاندازی سایت قمار را همپای دایر کردن مکان برای قماربازی و مشمول ماده ۷۰۸ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) برشمرده علاوه بر اینکه شرطبندی بر نتایج هر مسابقه ولو با عنوانی غیر از «قمار» را حرام و مصداق بارز تحصیل مال از طریق نامشروع و مشمول ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبان ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری اعلام کرده است. در بندهای دیگر از این بخشنامه، اقدام افرادی که کارت بانکی خود را به هر نحو برای وصول هزینه شرکت در قمار و شرطبندی نتیجه مسابقات در اختیار دیگری قرار دهند و همچنین، هر شخصی که در طراحی سایت یا اجاره فضای میزبانی همکاری داشته باشد، به علت تسهیل وقوع جرم، مصداق معاونت در جرم خواهد بود.
تابستان امسال، رییس پلیس سایبری کشور با استناد به تاکید مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی درباره جرم انگاری هر نوع قمار ولو قمار اینترنتی در ایران، از مسدود کردن ۳۰ هزار سایت و شناسایی ۶ هزار سایت مرتبط با قمار و شرطبندی و تشکیل ۲ هزار و ۸۸۴ پرونده قضایی از ابتدای سال ۹۸ تا تیر ماه ۹۹ خبر داد.
ظرف روزهای گذشته، گزارشهایی درباره مالباختگان سایتهای شرطبندی و قمار اینترنتی منتشر شد و تعدادی از مالباختگان، در این گزارشها، حکایت از دست دادن سرمایه و معتاد شدن به برد و باختهای بیسرانجام در شرطبندیهای مجازی را نقل کرده بودند. یکی از قربانیان این اعتیاد خاموش، در این گزارشها نقل میکند که: «کار درست و حسابی نداشتم. پدرم راننده تاکسی بود. صبحها او روی ماشین کار میکرد و بعدازظهرها من. وسوسه شدم و با مشخصات پدرم ID ساختم و عضو سایت شرطبندی شدم. شماره کارت پدرم را وارد کردم و دو هفته بازی کردم. یکی- دو برد سبک هم داشتم، پولش را هم برایم ریختند. اما فقط میخواستند اعتمادم را جلب کنند. در این فکر بودم که چطور پدرم را راضی کنم تا وامی را که از تاکسیرانی گرفته به من بدهد تا با آن شرطبندی کنم، اما هکرهای سایت شرطبندی، خودشان زحمت برداشت از حساب او را کشیده بودند و حساب پدرم را هک کردند. من ماندم و شرمندگی و دفترچه اقساط پرداخت نشده.» یکی دیگر از مالباختگان هم روایت خود از باخت سرمایهاش در قمار اینترنتی را چنین تعریف کرده است: «شگرد سایتهای شرطبندی این است که وقتی شخصی برای اولین بار و با رقم پایین عضو سایت شود، با رقمهای پایین چند بار به کاربر برد میدهد تا اعتمادش جلب شود و از نظر روانشناسی او را معتاد قمار میکند.
وقتی طرف اعتماد کرد و برای به دست آوردن پول بیشتر، حساب را با مبلغ بالا شارژ کرد آن وقت است که او را به خاک سیاه مینشاند. کازینو آنلاین را طوری دستکاری میکنند که تو ببازی. البته وقتی هم برنده میشوی مثل آب خوردن پولت را بالا میکشند و نمیتوانی برداشت کنی. من اوایل شبی دو میلیون حسابم را شارژ میکردم. یک شب بازی را بردم و موجودی را به ۵ میلیون تومان رساندم. وقتی خواستم یک میلیون از این مبلغ را برداشت کنم دیدم موجودی حسابم در سایت صفر شده است. اسکرینشات گرفتم و به ادمین سایت پیام دادم و پرسیدم چرا حسابم صفر شده. نوشت حتما قواعد بازی را رعایت نکردی.. من معتاد قمار شده بودم. با اینکه دیدم پولم را در سایت بالا کشیدند، اما کوتاه نیامدم و باز هم بازی کردم. تا جایی پیش رفتم که در یک هفته ۱۳۰ میلیون تومان پولم را در سایت از دست دادم و باختم. خانوادهام متوجه ماجرا شدند و اوضاع خانه به هم ریخت. خودم هم خسته شده بودم. این باخت سنگین حالم را حسابی بد کرده بود و همان شب تصمیم گرفتم دور سایت شرطبندی را برای همیشه خط بکشم. صبح با صدای پیامک گوشی از خواب بیدار شدم و با دیدن پیامک برداشت ۷۰ میلیون تومان از حسابم شوکه شدم. ساعت ۶ صبح، هکرهای سایت شرطبندیدار و ندارم را بالا کشیدند.»
در گزارشهای منتشر شده در خبرگزاریهای ایلنا و فارس، ادعا شده که سایتهای شرطبندی و قمار آنلاین، با استفاده ابزاری از برخی چهرههای سرشناس هنری یا ورزشی که به خارج از ایران مهاجرت کردهاند، هواداران آنها را فریب داده و به ورود به دنیای فانی و بیبازگشت قمار آنلاین ترغیب میکنند. در این گزارشها همچنین ادعا شده که این چهرههای سرشناس که تا چندی قبل هم، هنرمندان و ورزشکاران موفقی در ایران بودند، اما به هر دلیلی، مهاجرت به کشورهای همسایه را ترجیح دادند، با تبلیغات واقعی یا غیرواقعی درباره کسب سودهای هنگفت و میلیاردی از شرطبندی آنلاین، با صاحبان سایتهای شرطبندی، همدست میشوند و با تبلیغاتی که اثبات صحت و سقمش هم برای هواداران آنها ممکن نیست، هزاران جوان را به عضویت در سایتهای شرطبندی و قمار آنلاین در کشور ترغیب میکنند. در این گزارشها، این نکته بسیار نگرانکننده هم مورد هشدار قرار گرفته که با وجود دستیابی پلیس فتا و سایر دستگاههای مقابله به برخی گردانندگان این سایتها و شناسایی و دستگیری آنها، هیچ عدد دقیقی از گردش مالی واقعی قمار آنلاین و شرطبندی در فضای مجازی وجود ندارد، چون سران اصلی این سایتها، به روال معمول تمام جرایم زیرزمینی، صاحبان قدرت و ثروت هستند که با استفاده از نفوذ خود، سپری غیرقابل نفوذ برای خود میسازند و بنابراین، حالا و ظرف این دهه، شرطبندی در فضای مجازی در ایران، از آن دسته جرایم سازمان یافتهای است که صاحب اتاق فکر و مجهز به گردانندگان بومی برای اداره روند داخلی سایت و متکی به شبکه بینالمللی برای پولشویی و ذخیره سود اصلی این جرم سازمان یافته است.
در یکی از گزارشهای منتشر شده خبرنگار در لباس بازیکن وارد یک سایت شرطبندی شده و مراحل ورود و شروع بازی را مرحله به مرحله چنین تعریف میکند: «از سر کنجکاوی یا با رویای یک شبه پولدار شدن، یکی از پیچهای دلالهای قمارباز را بالا میکشید و وارد یکی از سایتهای شرطبندی میشوید. ورود به این سایتها مثل آب خوردن است. طبق قانون، فعالیت سایتهای شرطبندی در ایران ممنوع است، اما از آنجا که سرور بسیاری از سایتهای شرطبندی فارسیزبان در خارج از ایران اداره میشود، حتی در صورت مسدود شدن دامنه آنها در ایران، کاربران با استفاده از فیلترشکن میتوانند وارد سایت شوند. مشخصات را وارد میکنید. بدون هیچ مشکلی هر ایمیل و شماره همراهی که تمایل دارید را در سایت ثبت میکنید. از تاییدیه هم خبری نیست. حالا نوبت شارژ حساب است. برای آنکه پا پس نکشید، با مبلغ کم میتوانید به جمع قماربازان مجازی وارد شوید، حتی با ۲۰ هزار تومان. برای شارژ کردن حساب هم هیچ راهی ندارید جز اینکه به درگاه بانکی وصل شوید و اطلاعات کارتتان را وارد کنید، همه اطلاعات کارتتان. از شماره کارت تا رمز دوم و رمز اینترنتی. درگاههای بانکی که با سایتهای شرطبندی کار میکنند، یا جعلی است یا اجارهای و ناامن. حالا پول قرار است به حساب کجا واریز شود؟ حسابهای اجارهای!
مدیران سایتهای شرطبندی فکر همه جا را کردهاند و برای جلوگیری از مسدود شدن حساب سایت توسط پلیس فتا، از حسابهای اجارهای استفاده میکنند؛ صدها حساب اجارهای که برای افراد معمولی است؛ افراد داوطلب با واسطه با سایت کار میکنند، حسابشان را اجاره میدهند و درصد ناچیزی از تراکنشها میشود سهم آنها در این پولشویی. هر سایت شرطبندی چندین پشتیبان آنلاین دارد. پشتیبان آنلاین موظف است در کوتاهترین زمان شماره کارت را برای شما ارسال کند. صاحبان حسابها هم هیچ اختیاری برای برداشت و انتقال پول ندارند. علاوه بر پشتیبان، هر سایت شرطبندی ادمینهایی در ایران دارد. کار این ادمینها حساب به حساب کردن مبالغ است. پشت سایتهای شرطبندی یک شبکه پولشویی در داخل کشور وجود دارد. واسطههای این پولشویی، سرمایه ایرانیان را تبدیل به ارز کرده و توسط صرافیهای خاص به حساب صاحب اصلی مدیران سایت شرطبندی در خارج از ایران حواله میکنند. بعد از ثبت نام شما در سایت شرطبندی، شارژ حساب کاربری و وارد کردن اطلاعات کارتتان، بازی تازه شروع میشود.
مدیران سایتهای شرطبندی قواعد بازی را خیلی خوب بلدند. آنها کاربران تازه وارد را که با مبالغ پایین حسابشان را شارژ کردهاند با چند برد و زیاد شدن پول در بدو ورود به دنیای قمار آنلاین سر ذوق میآورند. نوجوانی که هنوز اول راه است، ۲۰ هزار تومان حساب کاربریاش را شارژ میکند و با برد در چند شرطبندی، مانده حسابش در سایت به ۲۰۰ هزار تومان میرسد. این پول برای کسب اعتماد، قابل برداشت است. حالا این افزایش بیزحمت سرمایه اولیه، زیرزبان کاربر بخت برگشته مزه میکند، با این بردها تصور میکند اگر همین طور ادامه دهد شاید بتواند در آیندهای نزدیک پولدار شود. به همین راحتی در دام سایتهای شرطبندی میافتد و از هر کجا که فکرش را میکند پول جور میکند برای ادامه شرطبندی؛ بیخبر از آنچه قرار است بر سرش بیاید. شرطبندی همیشه بر سر مبالغ پایین نیست. بسیاری از کاربران همه دار و ندارشان را در قمار آنلاین از دست میدهند. این مالباختهها که دستشان از همه جا کوتاه است برای رو کردن دست کلاهبرداران سایتهای شرطبندی تجربه خود را در اینستاگرام به اشتراک میگذارند. بیشتر مالباختهها تصویری از خود منتشر نمیکنند، چون مجرم به حساب میآیند، اما در پستهای اینستاگرامی به انواع شگردهای کلاهبرداری سایتهای شرطبندی اشاره کردهاند.
یکی دیگر از اتفافاتی که به شرط تیزبینی کاربران میتواند به توقف فعالیت آنها در سایتهای شرطبندی منجر شود، توجه به افشاگریهای اینستاگرامی است. رو کردن ترفندهای کلاهبرداری سایتهای شرطبندی و افشای روشهای کلاهبرداری سایتهای قمار. دستکاری سایت و تغییر نسبت برد و باخت یکی از ترفندهایی است که توسط مدیران سابق پنل شرطبندی رو شده است. یکی از کاربران در پستی که در اینستاگرام منتشر کرده میگوید ۱۷ میلیون تومان بردم، اما هر چقدر تلاش کردم نتوانستم مجدد وارد سایت شوم. نه میتوانستم ثبت شرط کنم نه برداشتی انجام دهم. متوجه شدم حسابم را در سایت بستهاند و به همین راحتی پولم را بالا کشیدند. همه ترفندهایی که برای بالا کشیدن پول کاربران سایتهای شرطبندی از آن استفاده میشود یک طرف، «فیشینگ» هم یک طرف. فیشینگ یعنی تلاش برای به دست آوردن اطلاعاتی مانند نام کاربری، گذرواژه، اطلاعات حساب بانکی افراد. هکرها به درگاههای بانکی ناامن وصل میشوند و حساب کاربران را خالی میکنند. حالا سایتهای شرطبندی میزبان بیرحمانهترین روشهای فیشینگ است. فقط کافی است وارد سایت شرطبندی شوید و اطلاعات کارت بانکیتان را برای شارژ حساب وارد کنید، هکرها در چشمبرهمزدنی همه موجودی حسابتان را خالی میکنند. دست هکرها با مدیران سایتهای شرطبندی در یک کاسه است، هر چند مدیران سایتها زیربار این تبانی نمیروند.»
بنا به گفته مسوولان حوزه انتظامی، دلیل اصلی افزایش شرطبندی اینترنتی و قمار آنلاین ظرف ۹ ماه گذشته، شیوع ویروس کرونا بوده و در واقع، بیکاری و بیپولی و بیحوصلگی بسیاری افرادی که یا شغل خود را از دست دادهاند یا مجبور به خانهنشینی به دلیل ترس از ابتلا به کرونا شدهاند، راهی آسانتر از سر زدن به یک سایت شرطبندی آنلاین پیش پایشان نگذاشته است. شرطبندی آنلاین و قمار اینترنتی، اعتیادی است که فرد معتاد و حتی خانواده او تا زمانی که آخرین ریال سرمایه و پول و پس انداز روانه گلوی صاحبان سایت میشود، باور ندارند که این فرد گرفتار تلخترین و خشنترین نوع اعتیاد شده است. البته در مجموع، به دلیل جرمانگاری بسیار سختگیرانه قمار در ایران، تا امروز و ظرف ۴۲ سال گذشته هم هیچ توجهی به درد معتادان قمار نشده و اگر کوچکترین تلاشی از سوی درمانگران اعتیاد و محققان علوم رفتاری برای یافتن روشهای درمان اعتیاد به قمار صورت گرفته، به دلیل بیتوجهی دولتها و تداوم تشدید جرم انگاری این اعتیاد خاموش، در نطفه خاموش شده است. امروز در ایران، اغلب انواع اعتیاد؛ اعتیاد به پرخوری، سکس، مواد مخدر، الکل و سیگار، هم درمان دارویی و غیردارویی دارد و هم گروههای معتادان گمنام که در واقع گروهی از بهبودیافتگان هستند، در جلسات مستمر با بازخوانی تجربیات و خاطرات تلخ از دوران اعتیاد خود، یکدیگر را به پایبندی بر پاکی تشویق میکنند.
معتادان قمار در ایران، نگونبختترین معتادان هستند، چون نه از اعتیادشان باخبرند، نه از بهبودیشان درکی دارند و زمانی از درد وابستگی به قمار باخبر میشوند که ریالی در جیبشان نمانده و در این زمان است که دست از قمار میکشند بدون آنکه درمان شده باشند و دوباره به محض به دست آوردن اولین وجه قابل شمارش که مهم هم نیست برای چه کاری و متعلق به کدام اولویت حیاتی زندگی باشد، خود را پای میز حاضر میبینند. خودکشی در این بیماران، درصد بالایی دارد و این بیماران بهشدت در معرض انواع دیگر اعتیاد از جمله الکل و مواد مخدر هم هستند ضمن آنکه زمانی که سرمایه و زندگی و پس اندازشان را میبازند، نه به دلیل بیپول شدن و از دست دادن زحمات یک عمر، بلکه به دلیل ناتوانی از رفتن به قمار دچار افسردگی شدید شده و مرگ زودهنگام در این زمان به سراغ این بیماران فراموش شده میآید. یکی از دلایل اعتیاد به قمار مانند انواع دیگر اعتیاد، فراموش کردن دشواریهای زندگی است. مشکلات خانوادگی، شکستهای عاطفی، شکستهای شغلی، بیکاری و حتی چالشهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی در گرایش افراد به قمار موثر است و بدتر آنکه قمار و شرطبندی آنلاین، تاثیرات مخربتری دارد، چون یک فرد شکست خورده، میتواند ساعتها و روزها در گوشهای از خانه بنشیند و تمام زندگیاش را ببازد و هیچ یک از اعضای خانواده هم متوجه سقوط مرحله به مرحله این فرد در گرداب قمار نشوند تا زمانی که دیگر «بازی» تمام شده است.