بعد از چند روز روند کاهشی، نرخ ارز مجددا روند تعادلی به خود گرفته است. بسیاری روند کاهشی را حاصل انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا و روند تعادلی و آرامش را محصول انتظار بازار جهت تحولات آینده می‌دانند.اکنون پرسش این است که این انتظار مربوط به چه چیزی می‌شود؟ پاسخ شاید تحولات انتخاباتی اخیر ایالات متحده باشد.
بازی بایدن و ترامپ و بالا و پایین پریدن ارز
طبق گزارش‌ها، علیرغم اعلام رسانه‌ها، شمارش آراء هنوز ادامه دارد. طبق گفته برخی شبکه‌ها تعداد آراء الکترال جو بایدن کاهش یافته و به زیر ۲۷۰ رای رسیده است. از طرف دیگر، دونالد ترامپ (رئیس جمهور آمریکا) در توییتی از تقلب گسترده در ایالت نوادا سخن گفته و تاکید کرده است که به زودی با افشاگری‌اش رسوایی بزرگی برای این ایالت به وجود می‌آورد.
تحولات فقط مربوط به داخل آمریکا نیست. تغییر اسپر (وزیر دفاع آمریکا) و خروج ناو بزرگ آمریکایی از خلیج فارس و نیز وعده ترامپ در توییتر مبنی بر وقوع یک رویداد بزرگ همه را نگران کرده است.مشخص است که بازار منتظر کنش ترامپ است که علیرغم فعالیتهای توییتری‌اش، این روزها به طور مرموزی ساکت است؛ هر چند ممکن است به زودی مانند یک آتشفشان خروش کند. در صورت بازگشت پروسه انتخابات و یا یک فعالیت خارجی باید منتظر رها شدن فنر بازار ارز باشیم. احتمالا قیمت دلار بعد از این به سرعت بالا رفته و بسیاری را به دردسر بیندازد.
دولت و سرنخ دلار؛ گروگانگیری ارز برای مذاکره؟
در این میان، پرسش مهمی مطرح است. چرا نرخ ارز اینقدر تحت تاثیر یک حادثه خارجی ولو مهم و تاثیرگذار است؟ به نظر می‌رسد دولت نقش تعیین کننده‌ای در این روند دارد. اما نقش دولت در این میان چیست؟تحلیلگرانی که معتقدند دولت بین نرخ ارز و انتخابات آمریکا پیوند ایجاد کرده، دو دسته هستند. گروهی معتقدند دولت با این کار به دنبال افزایش قیمت‌ها و ارزش ارز است و عده‌ای دیگر نیز معتقدند دولت مخالف این روند افزایشی است. در مقابل، گروهی تاکید دارند که اصلا این تاثر بازار از فضای خارجی امری طبیعی است و به بحث روانی خریداران و فروشندگان مربوط است نه دولت.
نظریه نقش داشتن دولت در نرخ ارز چیزی است که به خصوص منتقدان دولت آن را دنبال می‌کنند. خبرگزاری دانشجو در گزارشی ادعا کرد گرانی‌های اخیر و رهایی بازار و اقتصاد کشور (قبل از انتخابات ۲۰۲۰) به موضوع تلاش دولت برای مذاکره مجدد با آمریکا بی ارتباط نیست.
همچنین مالک شریعتی، نماینده مردم تهران در مجلس در توئیتی نوشت: ان شاءالله به زودی جزییات دقیق تری درباره گروگانگیری معیشت مردم توسط غربگرایان به ملت خواهیم گفت. به شرط حیات، طراحی و ارتباطات مرموز و پیامهای مخفیانه رد و بدل شده میان دلالان وطن فروش با کدخدای جدید رسوا خواهد شد؛ همان ها که سال ۱۳۷۹ "دیک چنی" را مخفیانه به تهران آوردند.
اگر این نظریه درست باشد، می‌توان چنین نتیجه گرفت که روند کاهشی قیمت‌ها نیز می‌تواند وسیله‌ای جهت مذاکره باشد و دولت قصد دارد از طریق ایجاد نوعی فضای آرام پساترامپی به اهداف سیاسی خود برسد. در واقع، برخی معتقدند دولت بلافاصله بعد از پیروزی بایدن نرخ ارز را کاهش داده تا با تزریق امید و حس خوب نسبت به جو بایدن، شرایط را نیز برای مذاکره با آمریکا فراهم کرده و مردم را با خود همراه سازد.
البته این چیزی است که توسط خود دولت رد شده است. محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهور چند روز پیش در رابطه با تمایل دولت در مورد افزایش نرخ ارز گفت: شايعه‌سازي برخي محافل و رسانه‌ها مبني بر مانع‌تراشي دولت در مسير كاهش نرخ ارز، كاملا غلط است. طبق گفته‌ی واعظی، اين ادعايي است كه هر چند وقت يك بار از سوي برخي محافل عليه دولت مطرح مي‌شود در حالي كه هم طراحان و هم منتشركنندگان آن مي‌دانند چنين حرفي چقدر غلط، متناقض و بي‌اساس است.
بالا و پایین ارز؛ بازی دولت یا روندی طبیعی؟
اکنون نظر شما چیست؟ به نظر شما تاثیر شدید نرخ ارز از اتفاقات انتخاباتی آمریکا حاصل نوعی اقدام عمدی دولت است یا نه؛ صرفا واکنشی منطقی از جانب بازار است که معمولا پس از تحولات سیاسی بزرگ رخ می‌نماید؟