موضوع زمانی جالب می‌شود که متولیان این موضوع معتقدند هیچ کمبودی در زمینه تولید و توزیع ماسک وجود ندارد؛ کمی عجیب به نظر می‌رسد اما ریشه این افزایش قیمت و مشکلات به وجود آمده چیزی جز اختلاف بین وزارت بهداشت و وزارت صمت نیست.ماجرا از هشدار رئیس سازمان غذا و دارو نسبت به کمبود ماسک و مواد اولیه آغاز می شود. خبری که به تیتر همه رسانه ها تبدیل شد، در نتیجه موجب افزایش تقاضا شده و بعد از آن افزایش قیمت چشمگیر ماسک را به همراه داشت. اگرچه رئیس سازمان غذا و دارو روز ۲۸ مرداد ۹۹ این موضوع را تکذیب کرد و نامه را یک نامه معمولی خواند اما دیگر موج افزایش قیمت و تقاضا قابل کنترل نبود.
ماجرا زمانی جالب تر می شود که متوجه می شویم این نامه دقیقاً بعد از سلب امتیاز توزیع ماسک از سازمان غذا و دارو در فضای رسانه‌ای منتشر شد. بسیاری معتقدند انتشار این نامه یک انتقام کورکورانه از وزارت صمت بود تا علت مشکلات این حوزه را بر گردن تولید بیاندازند.حسین صفوی مدیر کل برتر سازمان غذا و دارو اظهار کرد: در کشور دو نوع ماسک کارگاهی و صنعتی وجود دارد. تا تاریخ ۲۵ تیر ۹۹ که توزیع ماسک بر عهده سازمان غذا و دارو بوده میزان ماسک دریافتی ما از واحدهای صنعتی به عدد ۲ میلیون واحد در روز هم نرسیده است و به همین دلیل تولید مازادی برای عرضه در داروخانه وجود نداشت.
او بیان کرد: برای جامعه و داروخانه‌ها از تولیدات کارگاهی استفاده می‌شود که قیمت‌های آن‌ها در دوره‌های مختلف ۲ هزار تومان، هزار و ۶۰۰ تومان و هزار و ۵۰۰ تومان قیمت گذاری شد. با توجه به تیراژ اعلامی وزارت صمت انتظار تزریق ماسک به بازار و عرضه در داروخانه‌ها داریم.صفوی گفت: تا ۲۵ تیر ماسکی در داروخانه‌ها توزیع نشده و صرفا ماسک های کارگاهی بودند که تایید می‌شدند. اگر هر واحدی از داروخانه‌ها قیمت بالاتری را برای فروش ماسک داشته باشند با آن‌ها برخورد خواهد شد؛ نه تنها داروخانه‌ها بلکه فروشگاه‌ها، فروشگاه‌های اینترنتی و سوپرمارکت‌ها هم باید قیمت‌ها را رعایت کنند.
مدیر کل برتر سازمان غذا و دارو ادامه داد: اگر عدد اعلام شده توسط وزارت صمت درست باشد اجازه عرضه در داروخانه‌ها داده خواهد شد اما تا روز ۲۵ تیر به این اعداد دست پیدا نکرده بودیم و ماسک کارگاهی در داروخانه‌ها توزیع می‌شد.او افزود: قیمت‌ها چندگانه بود و باعث سردرگمی مردم می‌شد. خرید خارج از شبکه‌هایی که وزارت صمت تعیین کند مجاز نیست. کمبود پارچه‌های مواد اولیه در حال رفع است. توزیع در سطح داروخانه‌ها و سایر مبادی فروش با وزارت صمت است پس هر گونه توزیعی و تنطیم بازار توسط وزارت صمت مدیریت خواهد شد.
صفوی تصریح کرد: داروخانه‌ها به صورت مرتب توسط معاونت‌های غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی رصد شده و تخلفات احتمالی به صورت مداوم مورد ارزیابی قرار می‌گیرد مدیر کل برتر سازمان غذا و دارو تاکید کرد: البته تولید توسعه پیدا کرده و توافقاتی در شبکه توزیع صورت گرفته است و همین میتواند نتایج عملکردی را در این حوزه بهبود ببخشد. مهمترین عامل در تنظیم بازار و کنترل قیمت‌ها موضوع عرضه است؛ هر چه میزان عرضه بیشتر باشد قیمت کالا مناسب‌تر خواهد بود.
او تصریح کرد: حدود ۳۰ واحد تولیدی صنعتی در کشور برای تولید ماسک ۳ لایه و بیش از ۳۰۰ واحد کارگاهی وجود دارد که وضعیت بهداشتی ان‌ها تحت رصد قرار می‌گیرد.وزارت صمت هم مدعی شده که همان سازوکاری که بازار مواد ضدعفونی کننده را آرام کرد میتواند آرامش را به بازار ماسک بازگرداند. مسئولانه این وزارتخانه مراکز عرضه در مترو را نمونه ساز و کار خود معرفی می کند که بدون اغراق از نظر قیمتی شرایط بهتری نسبت به داروخانه‌ها دارد.
اما نمی‌توان مردم را ملزم کرد که به جای داروخانه از مترو ماسک تهیه کنند.کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تهیه ماسک از مراکز مجاز، گفت: توصیه ما این است که مردم از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی ماسک تهیه کنند و برای تهیه ماسک به مراکز غیرمجاز و غیرمعتبر مراجعه نکنند.داروخانه ها مهم ترین و اصلی ترین مراکز عرضه اقلام بهداشتی و درمانی در کشور هستند که باید مراکز اصلی عرضه ماسک هم باشد اما در این شرایط نه وزارت بهداشت نظارت مناسبی بر آن دارد و نه وزارت صمت خودرو ملزم به رسیدگی به داروخانه ها می داند.
جمشید گلپور رئیس ستاد مقابله با کرونای وزارت صمت گفت: هیچ کمبودی درباره تامین مواد اولیه ماسک در کشور وجود ندارد و حتی واحد جدیدی برای تولید این نوع پارچه راه‌اندازی می‌شود. روزانه بیش از ۶ میلیون ماسک صنعتی و ۶ میلیون ماسک کارگاهی در کشور تولید می‌شود. در اولین اوج بیماری مسئولان وزارت بهداشت اعلام کرده بودند که تولید ۶ میلیون ماسک برای تامین کشور کفایت می‌کند و امروز دو برابر این میزان در کشور تولید می‌شود.
او با تاکید بر افزایش میزان مصرف با اجباری شدن استفاده از ان گفت: علاوه بر این میزان تولید بخشی از ماسک‌هایی که در دست متولیان امر است شامل این ۱۸ میلیون اعلام شده می‌شود؛ ذخایر بیشتری از ماسک در کشور موجود است که میتواند در اختیار متولیان توزیع این حوزه قرار بگیرد. بنابر آمار‌ها ۱۸ تا ۳۰ میلیون ماسک وارداتی که در دوران پیک بیماری وارد کشور شد هنوز در دست واردکنتدگان باقی مانده و متاسفانه تعیین تکلیف نشده است تا به انبار‌های ماسک انتقال پیدا کند.گلپور بیان کرد: بر اساس مصوبات ستاد لجستیک مقابله با کرونای وزارت صمت شرایط ویژه‌ای برای توزیع ماسک تعریف شده است. تا پیش از این مصوبه تمام فرآیند توزیع در اختیار وزارت بهداشت بود. مشکلی در تامین نداشتیم و بخشی از توزیع توسط واحدهای جهادی و ایستگاه‌های عرضه انجام می‌شد؛ بخش صنعتی هم در اختیار وزارت بهداشت بود و بر اساس حواله‌ها توزیع می‌شد.
رئیس ستاد مقابله با کرونای وزارت صمت با اشاره به مشکلاتی که در تامین مواد ضدعفونی کننده وجود داشت و با سیستمی شدن فرآیند کنترل شد، تصریح کرد: نظمی در شبکه توزیع ایجاد شده تا از ابتدا تا انتهای آن قابل رصد باشد. اتفاق اخیر باعث خواهد شد تا عرضه‌های خارج از شبکه و حتی قاچاقی که در این حوزه وجود داشت از بین برود. در روال جدید بخش کارگاهی متولی تولید و توزیع ماسک در خواروبار فروشی‌ها شدند و بخش صنعتی که حدود ۶ میلیون ماسک است برای داروخانه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای در نظر گرفته ایم.
او تاکید کرد: صراحتا اعلام می‌کنیم که تخلف هر یک از واحدهای عرضه کننده ماسک اثبات شود؛ سهمیه ماسک واحد را قطع خواهیم کرد. بازرسان سازمان حمایت و تعزیرات حکومتی امادگی خود را برای همکاری با وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند. هر داروخانه یا فروشگاهی که ماسک را دریافت می‌کند باید در سامانه ثبت شده باشد و با قیمت مصوب اقدام به عرضه محصولات کند. قیمت ماسک‌های صنعتی یک هزار و ۳۰۰ و قیمت ماسک‌های کارگاهی یک هزار و ۵۰۰ تومان است.حالاحدود دو هفته از شروع این کشمکش ها گذشته و نه تنها مشکل ماست برطرف نشده بلکه کماکان در گیرودار کشمکش های بین دو وزارت خانه بزرگ کشور در گیر است. سازمان غذا و دارویی که دلگیر از وزارت صمت تولیدات ماسک صنعتی را محدود به دو میلیون واحد در روز می داند و وزارت صمت ای که ریشه این مشکلات را در توزیع نامناسب می بیند. در شرایطی که کرونا در کشور ما دوباره به اوج رسیده و طبق گفته مسئولان وزارت بهداشت استفاده از ماسک می تواند تا ۹۵ درصد از شیوع آن جلوگیری کند جدال بین دو وزارتخانه بازار مهمترین ماده مصرفی این روزهای کشور را متلاطم کرده است.