درحالی که سیاست‌های افراطی رئیس جمهوری امریکا در دنیای سیاست و تجارت سمت و سوی بازارهای جهانی را تغییر داده است، انتشار خبرهایی که نشان‌دهنده کاهش احتمالی این افراطی گری وبازگشت اعتدال به سیاست‌های این کشور در قبال سایرین است، سیگنال‌های مثبتی به بازارهای جهانی داده است. درحدود سه سالی که دونالد ترامپ زمام سیاست‌های کاخ سفید را در دست گرفته است، علاوه بر ایران که یکی از نقاط تمرکز دولت امریکا برای مقابله قرار دارد، سایر کشورها نیز به واسطه اعمال سیاست‌های اقتصادی و تجاری سختگیرانه تحت فشار قرار گرفته‌اند. درهمین راستا در این دوره رئیس جمهوری امریکا پیش از آنکه از توافقنامه برجام با حضور همتایان اروپایی و آسیایی خود خارج شود، در تجارت به اروپا و سپس چین اعلام جنگ کرد و با افزایش تعرفه‌ها، تجارت جهانی را تحت تأثیر قرار داد.در همین حال، چین طی بیانیه‌ای 16 قلم از کالاهای امریکایی را از دریافت تعرفه اضافه معاف کرد.
اما در روزهای اخیر خبرهای امیدبخشی از کاخ سفید به گوش می‌رسد، اخباری که با اخراج «جان بولتون» مشاور امنیت ملی ترامپ که در اعمال سیاست‌های افراط گرایانه شهرت زیادی داشت، به اوج خود رسید. اکنون پیام توئیتری رئیس جمهوری امریکا برای اخراج مشاور امنیت ملی خود، برخلاف پست‌های قبلی وی که به تشنج در بازارهای جهانی منجر می‌شد، موجی از خوش بینی در بازارهای جهانی ایجاد کرده است. به اعتقاد کارشناسان در غیاب «بولتون» یکی از اعضای کلیدی تیم «ب»که مانعی برای انجام مذاکرات و توافق‌ها بود، انتظار می‌رود تا سیاست خارجی و تجاری این کشور نگاه واقع گرایانه تری به رابطه با سایر کشورها در پیش بگیرد. برهمین اساس کنارگذاشتن سمبل عناد و افراط با ایران درکنار خوش بینی‌ها برای فروکش کردن آتش جنگ تجاری چین و امریکا که دامن بسیاری از کشورهای دنیا را گرفته است، شاخص بهای جهانی نفت را پایین کشید، موجب تقویت دلار در برابر سایر ارزهای جهانی شد، ثبات را میهمان بازارهای سهام کرد و در بازار ایران نیز با تزریق موجی از خوش بینی به رشد شاخص بورس کمک کرد و قیمت ارز و طلا را تا حدودی کاهش داد.
تقویت دلار با اخراج بولتون
یکی از شاخص‌هایی که بسرعت به اخراج مشاور امنیت ملی امریکا واکنش نشان داد، ارزش دلار امریکا بود. بدین ترتیب ارزش دلار در برابر ارزهای امن نظیر ین و فرانک تقویت و در برابر ارزهای رقیب یعنی یورو و پوند تثبیت شد.دلار بیشترین دستاورد را در برابر ین ژاپن و فرانک داشت تا جایی که هر دلار با ثبت نرخ ۱۰۷.۷۵۹۷ ین به بالاترین سطح خود در شش هفته اخیر در برابر ارز ژاپنی رسید و فرانک سوئیس نیز به ۱.۰۰۸۱ دلار عقب نشست. به‌گزارش ایسنا به نقل از اکونومیز، در معاملات دیروز بازارهای ارز، شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد با 0.1 درصد افزایش به 98.3 واحد رسید. برخی از کارشناسان معتقدند که با کنار رفتن بولتون از تیم تصمیم‌گیری کاخ سفید، کانال‌های جدیدی برای مذاکرات با چین، کره شمالی و طالبان گشوده خواهد شد. بولتون از منتقدان سرسخت برجام و طرفدار استراتژی فشار حداکثری به ایران بود.
سیگنال «نه به بولتون» در بازار نفت
خروج بولتون از تیم تصمیم سازان کاخ سفید باعث افت دو درصدی بهای جهانی نفت شد. البته به‌دلیل اینکه احتمال بسیاری برای تداوم سقف فعلی تولید اوپک وجود دارد و از طرف دیگر میزان ذخایر انبارهای نفت امریکا بیش از ۲ برابر میزانی که تحلیلگران پیش‌بینی کرده بودند، افت کرده است؛ تأثیر اخراج بولتون براین بازار کوتاه بود و در روز چهارشنبه به مسیر روزهای قبل بازگشت. درواقع اخراج کسی که از ابتدای فعالیت خود درکاخ سفید طرفدار فشار حداکثری به دو تولیدکننده مهم نفت یعنی ایران و ونزوئلا بود، موجب شد تا بازار جهانی نفت اندکی از نگرانی‌های خود به کاهش شدید عرضه فاصله بگیرد.
بهای معاملات آتی نفت برنت ۵۱ سنت یا ۰.۶ درصد افزایش پیدا کرد و به ۶۲ دلار و ۸۹ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات آتی وست تگزاس اینترمدیت امریکا ۵۴ سنت یا ۰.۶ درصد افزایش پیدا کرد و به ۵۷ دلار و ۹۴ سنت در هر بشکه رسید.این دو شاخص قیمت روز سه‌شنبه در پی اخراج جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا که گمانه‌زنی‌ها درباره تسهیل تحریم‌های نفتی علیه ایران را برانگیخت، با کاهش بسته شدند.
بازارهای ایران بولتون را با بهبود بدرقه کردند
درکنار بازارهای جهانی، بازارهای داخلی ایران که بیشترین تأثیر را از اخراج مشاور افراطی کاخ سفید می‌پذیرد، با بهبود شاخص‌ها به استقبال این رخداد رفتند.برهمین اساس هرچند برخی کارشناسان اعتقاد دارند که آثار این تغییر رویکرد کاخ سفید از روز شنبه آتی در بازارها نمایان می‌شود، اما در روز چهارشنبه نیز آثار این خبر در شاخص بازارهای سهام، ارز و طلای ایران نمایان شد. بدین ترتیب بورس اوراق بهادار تهران که در روزهای اخیر رکوردهای جدیدی را به ثبت رسانده است، با خوش بینی که از تغییر سیاست‌های افراطی امریکا نسبت به ایران ایجاد شد، گام بلند دیگری برای فتح ابرکانال 300 هزار واحدی برداشت و تا 70 واحدی این کانال پیش رفت. دراین روز شاخص کل بورس با رشد 3 هزار و 198 واحدی (معادل 1.08 درصد) به 299 هزار و 930 واحد رسید. ارزش معاملات نیز دراین روز از هزار و 659 میلیارد تومان عبور کرد و ارزش بازار نیز با ثبت رقم 1094 هزار میلیارد تومانی در آستانه 1100 هزار میلیارد تومانی قرار گرفت. این درحالی است که صنایع و شرکت‌های حاضر در بورس تهران به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم از تغییر رویکرد سیاسی امریکا در قبال ایران تأثیر می‌پذیرند. با این تغییر رویکرد صادرات برای شرکت‌های صادرات گرای بورس آسان‌تر می‌شود و امکان جذب سرمایه هم فراهم خواهد شد.
در بازار طلا و سکه نیز برخلاف روزهای قبل که انواع سکه در برابر کاهش قیمت مقاومت از خود نشان می‌دادند، دیروز با افت قیمت مواجه شدند. در زمان تنظیم این گزارش هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با 30 هزار تومان افت به 4 میلیون و 96 هزار تومان، سکه تمام طرح قدیم با کاهش 20 هزار تومانی به 4 میلیون و 74 هزار تومان و نیم سکه با افت 3 هزار تومانی به 2 میلیون و 95 هزار تومان رسید. هرگرم طلای 18 عیار هم نرخ 412 هزار و 800 تومانی را تجربه کرد که نسبت به روز کاری قبل هزار و 800 تومان کاهش نشان می‌داد.
در بازار ارز نیزدر ساعات اولیه آغاز به کار بازار، شاهد افت قیمت انواع ارزهای عمده بودیم. البته در میانه روز تحت تأثیر رشد قیمت‌های بازارساز این روند تعدیل شد. با وجود این نرخ دلار امریکا در بازار دیروز با 6 تومان افت به 11 هزار و 594 تومان رسید. یورو نیز پس از نوسانی اندک در میانه روز به 12 هزار و 839 تومان رسید که تغییری نسبت به روز کاری قبل نداشت. درمیان ارزهای عمده بازار پوند انگلیس تنها ارزی بود که افزایشی بود و با رشد 58 تومانی روی 14 هزار و 466 تومان ایستاد.
جو خوش بینی که روزگذشته در بازار ایجاد شده بود باعث شد تا نرخ بازار آزاد از صرافی‌های بانکی نیز کمتر شود. روزگذشته قیمت دلار در بازار صرافی‌های بانکی 11 هزار و 600 تومان قیمت خورد که نسبت به روز کاری قبل هر چند افزایش نشان می‌دهد اما روندی ر و به کاهش در بازار آزاد حاکم است. درحالی که صرافی‌های بانکی هر دلار را با قیمت 11 هزارو 500 تومان خریداری و با نرخ 11 هزار و 600 تومان می‌فروختند، در بازار آزاد هر دلار با قیمتی بین 11 هزار و 580 تا 590 تومان به فروش می‌رسید. در مجموع شاید خروج بولتون از تیم سیاست خارجی امریکا تأثیر پایدار و عمیقی روی بازارها نداشته است، اما در مجموع فعالان بازارها نسبت به تحولاتی که سایه تنش و جنگ طلبی از رویکردهای واشنگتن دور می‌کند، روی خوش نشان می‌دهند.
واکنش بازارهای سهام به تغییر تیم «ب»
اخراج یکی از اعضای تیم «ب» توسط ترامپ بر بازارهای سهام جهان نیز نمایان شد. درهمین زمینه بلومبرگ در گزارشی اعلام کرد، چهارمین روز از معاملات هفتگى بازارهای سهام در آسیا در حالی پیگیرى شد که همگی آنها تقریباً وضعیت ثابت داشتند و امید به حل تنش تجاری چین و امریکا نرخ بازگشت اوراق قرضه خزانه‌داری امریکا را افزایش داد. روزگذشته شاخص MSCI آسیا پاسیفیک برای خارج از ژاپن 0.10 درصد و شاخص Nikkei ژاپن 0.32 درصد افزایش یافت. سى‌ان بی‌اسی در گزارشی اعلام کرد، بانک جی‌پی مورگان بزرگ‌ترین بانک امریکا، شاخص جدیدی به‌نام Volfefe رونمایی کرد که به بررسی آثار توئیت‌های ترامپ بر حوزه پولی، تجاری و بازار سهام می‌پردازد.این شاخص جدید برگرفته از لغت ناشناس covfefe است که ترامپ یک بار در توئیتر از آن استفاده کرد و از مخاطبان خواست تا معنای آن را پیدا کنند.ترامپ از زمان روی کار آمدن، چند هزار توئیت داشته که ۱۴۶ مورد مستقیماً منجر به واکنش بازارها مخصوصاً بازار اوراق قرضه شده است.