۲۰ سال از ساخت فیلم رنگ خدا، چهارمین فیلم بلند مجید مجیدی گذشته بود که انتشار خاطراتی از مجیدی درباره ساختن امامزادهای در طی ساخت این فیلم در یکی از روستاهای شمال و بعد استقبال مردم آن منطقه از آن امامزاده به عنوان امامزادهای واقعی، بر سر زبانها افتاد. هرچند چندی بعد از انتشار این خاطره، مجیدی آن را تکذیب کرد اما موجی از واکنشها در فضای مجازی درباره امامزادههایی که جعلی یا غیرموثق خوانده می شوند، به راه افتاد. واکنشهایی اغلب اعتراضآمیز درباره زیاد شدن امامزاده و بقعههای تاریخی در سالهای بعد از انقلاب که عمدتا سازمان اوقاف را نشانه گرفته بود. این اعتراضات ادامه واکنشها به خبرهایی مبنی بر وجود داشتن امامزادههایی به نام «امامزاده بیژن» یا «امامزاده قل قلی» و ساختن امامزادههای جدید بود. امامزادههایی با اسامی عجیب و غریب که واکنشها به آنها، اعتراض بعضی از نمایندگان مجلس را هم برانگیخت و البته مقامات سازمان اوقاف کشور را به توضیح وادار کرد. تا جاییکه حجت الاسلام ولیالله عادلی مدیرکل امور اجتماعی و موسسات خیریه سازمان اوقاف و امور خیریه آبان ماه پارسال اعلام کرد که «این سازمان با هر گونه خرافات و ساخت بقعه جدید مبارزه میکند و به هیچ عنوان اجازه ساختن امامزاده جدید را نمیدهد.» اما آنطور که از پیگیریهای خبرآنلاین برمیآید بازار بعضی از این امامزادهها داغ است و به گفته بعضی از نمایندگان مجلس سازمان اوقاف فعالیت چندانی برای مقابله با ساختن امامزدههای جدید یا همان امامزادههای غیرموثق نکرده است. واکنشها به وجود امامزادههای جعلی «امامزادهسازی»، «امامزادههای جعلی»، «امامزادههای غیرموثق». اینها تعابیری است که در چند سال اخیر در فضای رسانهای ومجازی مطرح میشود. ۸ سال پیش یعنی در سال ۱۳۹۰ بود که حسن ربیعی، سخنگوی سازمان اوقاف و امور خیریه از رشد هفت برابری تعداد امامزادهها از سال نخست انقلاب تا سال ۹۰ خبر داد و تعداد امامزادههای رسمی و مورد تایید سازمان اوقاف و امور خیریه را نزدیک به ۱۱ هزار اعلام کرد که دربیش از هشت هزار بقعه دفن شدهاند. چند سال بعد از اعلام این خبر یعنی در سال ۱۳۹۶ بود که خبری به نقل از امام جمعه ایذه منتشر شد که در آن اعلام شده بود امامزاده شهرستان ایذه دیگر امامزاده نیست و تا اطلاع ثانوی امامزاده امیرالمومنین که در ورودی شهر ایذه قرار دارد تعطیل است. ماجرا از آن قرار بود که شخصی که اصالتش ایذهای است ولی از کودکی ساکن آمریکا بوده با در دست داشتن سند رسمی مربوط به محل فعلی امامزاده امیرالمومنین به سازمان اوقاف و اماکن مذهبی مراجعه و اعلام کرده بود که محل مذکور مقبره پدربزرگ او است اما اداره اوقاف و امور خیریه ایذه این موضوع را همان زمان تکذیب و اعلام کرد این مکان امامزاده نیست و قدمگاه امیرالمومنین(َع) است و تعطیل نشده است. چندی بعد، ماجرای مقبره پدر میرحمایت میرزاده، نماینده «گرمی» استان اردبیل در مجلس در شبکههای اجتماعی داغ شد. میرعزیز میرزاده پدر میرحمایت میرزاده ۳۰ سال پیش فوت شده است و سالهاست که محل دفن وی مانند ضریح امامزادگان ساخته شده و گفته میشود محل زیارت هم شده است. گرچه این خبرها در سالهای گذشته انتقادهایی را از مسوولان سازمان اوقاف برانگیخته است اما مسئولان سازمان اوقاف دلیل این امر را جعلی بودن امامزادهها نمیدانند. احمد شرفخانی، معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه، شهریورماه سال ۱۳۹۶ در این مورد گفته بود: «بخش عمدهای از امامزادگان کاملا شجرهنامه دارند. اگر برخی از آنها هم شجرهنامه نداشته باشند یک کتاب تاریخی معتبر، حضور امامزادگان را تأیید میکند و یا شهرت محلی و قدیمی که سینه به سینه به ما رسیده است ثابت میکند که در این مکان امامزاده بوده است. همچنین قدمت آثار تاریخی و باستانی که در برخی امامزادگان وجود دارد نشاندهنده آن است که اینها واقعا نوادگان ائمه بودهاند.» اوقاف اجازه بازی با احساسات دینی مردم را ندهد موضوع امامزاده سازی چندی پیش مورد اعتراض بعضی از نمایندگان مجلس هم قرار گرفت. بطوریکه محمدعلی پورمختار، خواستار برخورد با قدرت با افزایش امامزادههای جعلی در ایران شد؛ «سازمان اوقاف برای جلوگیری از وهن امامزادهها باید به این موضوع ورود کند. مضاف بر اینکه سازمان اوقاف متولی اصلی این امر است و تکلیف دارد اجازه این سوءاستفادهها را ندهد. نکته دیگر این است که به هر حال در این روند از مردم پول گرفته میشود و برای این امامزادهها گنبد و بارگاه چند ده میلیونی هزینه میشود و اگر این رویه ادامه پیدا کند حتما خسارتبار خواهد بود.«
هنوز عمر مجلس نهم تمام نشده بود که کمیسیون اصل ۹۰ این مجلس به موضوع امامزادههای جعلی ورود کرد و آنطور که از خبرها برمیآمد این کمیسیون تا حدودی توانست مانع از گسترش امامزادهسازی شود اما آنطور که حالا غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی میگوید، هنوز اتفاق چندانی برای برچیدن این امامزادهها نیفتاده است؛ «۱۰۰۰ درصد رشد آماری درباره امامزادهها نسبت به قبل از انقلاب وجود دارد. بعضی از مسوولان سازمان اوقاف گفتهاند که آمار امامزادهها در اول انقلاب مشخص نبوده است درحالیکه آمار در آن زمان دقیق بوده است و این رشد آماری امامزادهها هیچ جایگاه قانونی ندارد. ما الان حدود ۱۱ هزار امامزاده داریم. ما انتظار داشتیم که مسوولان مربوطه درباره امامزادههای جعلی شفاف سازی کنند. امامزادههای دست ساخته، جعلی، خودساخته و ... برداشته شود و با احساسات دینی مردم بازی نشود اما این اتفاق نیفتاده است. هنوز میبینیم که مردم به بعضی از درختها هم پارچه یا قفل میبندنند. درحالیکه بعضی از این امامزادهها و بقعهها هیچ شجرهنامهای ندارند. بزرگترین وظیفه اوقاف این است که اجازه ندهد در هیچ یک از شهرها و محلهها با احساسات دینی و مذهبی مردم بازی شود و خدای نکرده توسل به ائمه یک دکان کاسبی برای شورای یک محله یا دهیاری شود. من هیچ تغییری را در این زمینه از همان زمان مجلس نهم که کمیسیون اصل ۹۰ وارد این موضوع شد، نمیبینم.» او ادامه میدهد: «بعضی از امامزادهها تبدیل به دکانهایی برای درآمدزایی شده است. من نمیدانم چطور شده که یک امامزادهای در شمال در کنار دریا دفن شده است. الان جوانها در این زمینه از ما سوال میکنند، درحالیکه بعضی از این امامزادهها فاقد شجره هستند و کسی هم جرات نمیکند به آنها دست بزند.»