در این روز‌های سرد پاییزی که بخاطر پایداری هوای سرد و غلظت شدید آلاینده‌های هوا، هشدار‌ها و تعطیلی مدارس به گوش می‌رسد متاسفانه قضاوت‌های درست و نادرست در هم آمیخته شده، عده‌ای بدون ارائه نطرات کارشناسی دقیق، فقط صنایع را متهم اصلی معرفی می‌کنند و برخی هم به دنبال بهره برداری سیاسی!
برخی هم تازه به فکر این افتاده اند که صنایع آلاینده، تعطیل یا جابجا شوند!
عده‌ای دیگر بر حفظ و توسعه اشتغال، سود و درآمد و رفاه تاکید دارند!
و خلاصه کلام، اینگونه برداشت‌ها و گاهی اتهام زنی یکدیگر، همچنان بحث روز شده و مردم و شاغلین در صنعت نیز، مظلومان این معلول‌ها و رفتار‌های چندگانه شده اند!
پس حال چه باید کرد؟
ابتدا باید برای مردم عزیزمان، موارد زیر تبیین شود تا ضمن آگاهی بر واقعیات موجود، از بیان قضاوت‌های نادرست در این زمینه پرهیز گردد:
میزان درصد همه عوامل آلاینده در هوا، آب و خاک و…؟
میزان درصد سهم همه صنایع از جمله: فولادی، پالایشگاهی، نیروگاه، کارگاه‌های کوچک و بزرگ، خودرویی، گازی، بنزینی و مصارف خانگی و…) در کل آلاینده ها؟
میزان درصد آلایندگی صنایع فولاد در مقایسه با سایر عوامل آلاینده؟
میزان درصد سهم صنایع بزرگ و مهم کشور همچون پالایشگاه ها، نیروگاه ها، ذوب آهن، فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد خراسان و… در آلایندگی منطقه و..؟
نقش سازمان محیط زیست، قوانین زیست محیطی و استاندارد‌های موجود در این زمینه، در هریک از موارد فوق؟
آیا همه صنایع در جهان آلایندگی دارند؟، آیا می‌توان به صنعت سبز واقعی دست یافت؟ و الزامات صنعت سبز چیست؟
آیا تاکنون طرح‌ها و اقدامات اصلاحی زیست محیطی در جهت رفع آلایندگی‌ها در صنایع صورت گرفته است؟
شفاف سازی میزان مبالغ عوارض آلایندگی که طبق قانون و یا در حوزه مسوولیت‌های اجتماعی از صنایع دریافت می‌شود، چقدر است؟ و این عوارض، توسط چه سازمان و نهادی و در کجا و چه مواردی هزینه می‌گردد؟
آیا همه سازمان‌ها و نهاد‌ها به وظایف خود در مباحث زیست محیطی و پیشگیری از آلایندگی عمل می‌کنند و نظارتی بر رفتار آن‌ها هست؟
آیا یک نماینده و یا یک مسوول بر پایه برداشت‌های سطحی و بدون کارشناسی دقیق می‌تواند دستور تعطیلی و جابجایی یک کارخانه را صادر کند؟
سخن آخر:
قبل از هرچیز، شایسته است که از ارائه سخنان غیر کارشناسی، اقتضایی و سیاسی بطور جد پرهیز شود.
شایسته و بایسته می‌بود در سال‌های گذشته تاکنون، مسوولین و کسانیکه دغدغه سلامت مردم و محیط زیست را فریاد می‌زنند، با بررسی کارشناسی توسط کارگروه‌های تخصصی، عوامل اصلی موارد آلایندگی را بررسی و جهت رفع آن، چاره اندیشی مناسب و پایداری را دنبال می‌نمودند.
باید تولید و توسعه صنعت، اشتغال و عمران و رفاه را با همدیگر قضاوت نمود. زیرا همانطور که سلامت مردم و حفظ محیط زیست بسیار مهم است، تعطیلی یک واحد بزرگ نیز، سلامت جامعه، اشتغال، عمران و رفاه را به خطر می‌اندازد.نمایندگان مجلس و مسوولین ذی ربط طرح و قانونی را مصوب کنند تا حداقل بخش مهمی از عوارض زیست محیطی صنایع، با نظارت نهاد‌های ذی ربط، در انجام و اصلاح پروژه‌های زیست محیطی خود صنایع و در جهت حرکت به سمت “صنعت سبز” و الزامات زیست محیطی هزینه شود.غالبا پروژه‌های زیست محیطی بسیار هزینه بر، سنگین و بایددائمی باشند، پس نباید از یک کارخانه و صنعت هم انتظار تولید، اشتغال، سود و هم اجرای صددرصدی پروژه‌های زیست محیطی را بدون حمایت‌های مالی داشت.امید است که هرچه زودتر مسوولین، بدور از مباحث سیاسی و… با بهره گیری از همه ظرفیت‌های علمی، تحقیقاتی و دانش بنیان و همچنین تسهیل اعتبارات لازم و کافی، راه را برای اقدامات زیست محیطی مؤثر و پایدار فراهم نمایند.
دکتر مجید مرادیان- روزنامه نگار