برگزاری مسابقات جام جهانی در این کشور، حدود سه میلیون گردشگر و طرفدار فوتبال را از نقاط مختلف دنیا روانه این کشور کوچک با مساحت ۱۱ هزار و ۴۳۷ کیلومتر میکند. از همین حالا خیلی از ایرانیها برای پاییز پیش رو نقشه کشیدهاند. آنها که تصور میکنند شاید این اولین و آخرین فرصتی باشد که بتوانند جام جهانی را از نزدیک ببینند، در تدارک مسافرت به قطر هستند. فیفا ۵۸۰۰ بلیت در اختیار ایرانیها قرار میدهد اما پیشبینی سازمان میراث فرهنگی و تورهای مسافرتی این است که بیش از ۱۲ هزار ایرانی در زمان برگزاری مسابقات در قطر باشند.
سفر این میزان ایرانی به قطر، چالشهای زیادی را پیش رو قرار میدهد. آنها که سودای این سفر رویایی را دارند، از حالا نگران هستند. اولین نگرانی آنها مربوط به تهیه بلیت است. از آنجا که ایرانیها Credit Card (کارت اعتباری) ندارند، نمیتوانند مستقیما بلیت را تهیه کنند. چالش دوم گرفتن «فنآیدی» است که همان ویزای سفر به قطر هم به حساب میآید. بزرگترین چالش اما رزرو هتل است. از حالا امکان رزرو وجود ندارد؛ چرا که تمام سایتها بسته است. تنها دسترسی، خرید بلیت است. پرواز قطر ایرویز با ۳۰ میلیون تومان بلیت رفت و برگشت را در اختیار طرفداران قرار میدهد اما اگر بلیت را تهیه کنید، با توجه به چالشهای دیگری که پیش رویتان قرار دارد، تکلیف چه خواهد شد؟
چنین سفرهایی نیاز به تجربه دارد. بنابراین آنها که حتی یک جام جهانی هم رفته باشند، ناچار میشوند امور این سفر را به آژانسهای مسافرتی بسپارند. با توجه به محدودیت هتلها در قطر و همین طور قرارداد آنها با آژانسهای مختلف مسافرتی از سرتاسر دنیا، احتمالا این که یک فرد بتواند به صورت شخصی اتاق رزرو کند، چیزی شبیه به محال است. بنابراین ناخواسته توپ به زمین آژانسها میافتد. با یک جستوجوی ساده برای سفر به قطر با رقمهایی روبهرو میشوید که مختان سوت میکشد. حرف از پرداخت ۱۵۰ میلیون تومان برای ۱۱ روز است؛ یعنی روزی حدودا ۱۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان.
یکی از آژانسهای مسافرتی که از همین حالا بدون ذکر نام هتل محل اقامت، پکیجهای مسافرتی خود را در اختیار علاقهمندان قرار داده، علاوه بر رونمایی از این رقم مینویسد: «زمان اعزام مسافران ۳۰ آبان (روز بازی با انگلیس) و زمان بازگشت آنها ۱۱ آذرماه (دو روز بعد از بازی آمریکا) است. همچنین مسافران بیمه تا سقف تعهدات ۵۰ هزار یورو خواهند داشت.»
یار دوازدهم را ندوشید!
کسانی که از همین حالا سفر را رزرو کنند، باید ۵۰ درصد مبلغ آن یعنی ۷۵ میلیون تومان را پرداخت کنند. دو هفته قبل از سفر هم هزینه ارزی و ریالی باید تسویه شود. این نکته مهم هم در لابهلای شروط به چشم میخورد: «با توجه به محدودیت ظرفیت پروازها، هتلها و تغییر مداوم نرخ ارز، این پیشنهاد تا زمان تبدیلشدن به قرارداد قطعی، میتواند دچار تغییراتی گردد.» مسافران از میان وعدههای غذایی تنها صبحانه را در هتل میخورند و باید برای دو وعده دیگر از جیب پول پرداخت کنند.
این اقدامی است که صدای حرمتالله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران را بالا میبرد: «تا الان هیچ کاری نشده است. نه هتلی رزرو شده، نه با پروازی مذاکره شده، نه بلیت بازی تحویل داده شده، نرخ تور جام جهانی هم تعیین نشده است. تبلیغاتی را هم که میشود باور نکنید! چون هنوز نه کسی بلیت دارد و نه هتلی در اختیار گرفته شده است. البته انجمن صنفی نمایندگان خود را به قطر فرستاده که با دو سه ایرلاین مذاکره داشته باشد. در قطر هم هتلها را مونوپل کردهاند که از طریق فدراسیون قطر به فدراسیون کشورها سهمیه اسکان داده شود و قرار است بلیت مسابقات هم در اختیار فدراسیون کشورها قرار داده شود.»
او با انتقاد از گرانفروشها اضافه میکند: «عاجزانه و خاضعانه خواهش میکنم مثل ادوار گذشته نباشیم. یار دوازدهم را حمایت کنیم، نمیشود که یار دوازدهم به چند برابر قیمت بلیت پرواز و هتل بخرد، بلیت بازیها را هم به چند برابر قیمت به او بفروشید. این دوشیدن یار دوازدهم است نه حمایت از او. گروهی که تیم ملی فوتبال ایران با آن همبازی شده گروهی خاص است که ماهیت سیاسی پیدا کرده، پس باید هوادار تیم ملی را شناسایی کنند و سوبسید بدهند و جریان را مدیریت کنند. مثل جام جهانی روسیه نشود که جایگاه تماشاچی ایرانی را ملیتهای دیگر پر کردند و علیه تیم ایران شعار دادند. تیم ملی ایران باید حمایت شود و بالا برود.»
کلاهبرداری؟!
محمد برخورداری، مالک آژانس مسافرتی و کارشناس صنعت گردشگری، که اخیرا در قطر بوده مثل رفیعی لب به انتقاد میگشاید و میگوید: «پکیجی که اعلام شده واقعی نیست. اگر توجه کرده باشید حتی اسم هتلها را نگفتهاند و فقط به مسافران میگویند هتل پنج یا چهار ستاره. زمان پرواز هم مشخص نیست. متاسفانه در هر دوره همین شکل است. سودجویانی که از این طریق کلاهبرداری میکنند و گاهی میبینید در آستانه سفر پکیج را تغییر میدهند، در حالی که پول را گرفتهاند. اتفاق افتاده حتی بعضی کلاهبرداران پول را گرفته و متواری شدهاند. هیچیک از آژانسهای مورد تائید سازمان گردشگری و سازمان هواپیمایی هنوز رسما اقدام به فروش تورها نکرده است. مثلا خود ما در تورمان پکیج تکبازی را هم داریم. همینطور پکیجی ارزانتر که مسافران را به کیش میبریم و برای هر مسابقه آنها را با کشتی به قطر منتقل میکنیم. البته این سفر سخت است چون هر بار باید هفت ساعت روی آب باشند.»
تک بازی چقدر؟
بعضی از هواداران به دلیل هزینه گزاف اقامت ۱۱ روزه ترجیح میدهند برای یک بازی ایران به قطر بروند. در این صورت هزینه به مراتب کاهش پیدا میکند ولی همچنان بالا خواهد بود. برخورداری میگوید: «با توجه به مذاکراتی که با هتلها داشتیم و نرخهایی که دادهاند، هزینه سفر برای یک بازی تیم ملی رقمی بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون خواهد بود. نوسان قیمت بستگی به هتلی دارد که انتخاب میکنند. بلیت بازی، فنآیدی، ترانسفر فرودگاهی، هتل و یک وعده صبحانه به عهده ما خواهد بود. به محض رزرو هم هتل محل اقامت، ساعت پرواز و دیگر جزئیات را به مسافران میدهیم. از آنجا که این رقم هم برای بعضیها سنگین است، تا پایان فروردین ماه، پکیج کیش را هم میبندیم و بهزودی رقم نهایی آن را اعلام میکنیم که به مراتب کمتر خواهد بود.»
بنابراین میانگین قیمتی سفر ۱۱ روزه به قطر چیزی حدود همان ۱۵۰ میلیون با بهترین کیفیت خواهد بود. برخورداری در پاسخ به این سوال که چرا سفر این قدر گران تمام میشود، جواب میدهد: «عمده هزینه برای اسکان است. آژانسهای مسافرتی زیادی از سرتاسر دنیا با مالکین هتلهای قطری مذاکره کردهاند. اگر ما با قطریها راه نمیآمدیم، آژانسهای دیگری در صف بودند که پول بیشتری میدادند. متاسفانه رقمها در قطر بهشدت بالا رفته است. وقتی تقاضا زیاد است، نرخ بالا میرود. به همین خاطر ما در طول مذاکرات نمیتوانستیم شرایط را تعیین کنیم. وقتی دیدیم شرایط به این شکل است، گفتیم آپشن سفر با کشتی را در تورمان بگذاریم تا ارزانتر باشد. تلاش میکنیم مسافران زیادی را از طریق دریا به قطر ببریم.»
یکی از بازیکنان ایرانی شاغل در لیگ قطر هم که دوست ندارد نامش فاش شود، در این باره به جام جم میگوید: «من معتقدم قطر نمیتواند از جام جهانی میزبانی کند. درست است ساختوسازها سریع پیش میرود ولی این کشور ظرفیت لازم را ندارد. همین حالا شاهد ترافیک در دوحه هستیم. قرار است دو – سه میلیون مسافر به اینجا بیایند؟ هیچی دیگر. شهر منفجر میشود!»
کیش و قشم هم میزبان میشوند؟
از زمانی که قطر میزبانی جام جهانی را گرفت، ایران پیشنهاد داد تا علاوه بر میزبانی از بعضی تیمها، دو جزیره کیش و قشم هم میزبان مسافران جام جهانی باشد. منتها اماراتیها با توجه به زیرساختهای مناسب و هتلهای بیشمار و با کیفیت، گوی سبقت را ربودند و معین قطر در اسکان تیمها و طرفداران شدند. با توافقات صورتگرفته، جزیره کیش هم نه به اندازه کشور امارات بلکه سهم کوچکی از میزبانی طرفداران را بر عهده خواهد داشت.
حمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان، با تائید این موضوع خبر از سفر وزیر راه قطر به ایران هم خبر میدهد و اضافه میکند: «پیشنهاد دو شهر کیش و قشم برای میزبانی از هواداران جام جهانی میتواند به محکمشدن روابط ایران و قطر منجر شود. شهرهای جنوبی کشور بهویژه جزیره زیبای کیش در بحث هتلینگ و خدماتی که به گردشگرها باید بدهیم، مجهزتر است و جلسات هماهنگی در قالب دیدار و گفتوگو شروع شده است. با وزیر راه قطر هم مذاکرات ادامه خواهد یافت.» برخورداری هم که بهتازگی از سفر قطر بازگشته، توضیح میدهد: «طبق اطلاعاتی که خود قطریها به ما دادند در زمان سفر آقای رئیسی به این کشور، مذاکرات مثبتی صورت گرفت. قرار است تیمی از این کشور برای بازدید از زیرساختهای کیش و قشم به ایران بیاید و تائیدیه لازم را بدهد. ویزا هم برداشته شده. یعنی مسافران خارجی که به کیش بیایند، نیازی به ویزا ندارند.»
اجاره خانه قطریها
فیفا برای حل این مشکل اسکان طرفداران راه حلهای متعددی را پیش رو قرار داده است. یکی از این راه حلها اجاره منازل ساکنان قطر است. برخورداری در توضیح این طرح میگوید: «فیفا تیمی را مامور کرد که در دوحه زنگ تکتک خانهها را میزنند و به آنها پیشنهاد تور انگلیس، استرالیا و یکسری کشور دیگر را در زمان برگزاری جام جهانی میدهند. در عوض، خانه آنها را اجاره میکنند. فیفا امیدوار است از این طریق بخشی از مشکل اسکان مسافران را حل کند. دولت قطر هم مردم را تشویق کرده تا این کار را انجام دهند ولی این که به نتیجه برسد یا نه، مشخص نیست. به هر حال خود قطریها هم دوست دارند در زمان برگزاری جام جهانی در کشورشان باشند.» بنا به گزارش رسانههای قطری، روند ساخت هتلهای جدید هم سریعتر شده و فیفا امیدوار است با افتتاح آنها بخشی دیگر از مشکلات اسکان طرفداران حل شود. همچنین قرار است تعداد زیادی کشتی کروز در دوحه پهلو بگیرند و میزبان مسافران باشند.»