تنبیه اروپا، تشویق چین!
خلاصه این طرح این است که شرکت‌های خارجی که از تحریم‌های آمریکا پیروی نکرده‌اند و در زمان تحریم‌ها بیشترین همکاری را با ایران داشته‌اند، بعد از این هم برای سرمایه‌گذاری و همکاری با ایران مشمول معافیت و مشوق می‌شوند و در جریان سرمایه‌گذاری خارجی در اولویت هستند.اما شرکت‌هایی که در این دوره به تحریم‌ها تن داده‌اند و از بازار ایران رفته‌اند، ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺒﻪ ﺷوند. بازگشت آنها به بازار ایران ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺑﻪ ﺗﻌﻬﺪ ﻭ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﺴﺎﺭﺕ است و باید جریمه بدهند.
در این طرح مشخصا به خروج توتال فرانسه از پارس جنوبی اشاره شده و گفته این شرکت با خروج از ایران به کشور خسارت وارد کرد که نباید از این موضوع به سادگی گذشت.اگرچه در این طرح مستقیما از چین نامی برده نشده است، اما ناگفته پیداست که منظور نمایندگان مجلس حمایت از سرمایه‌گذاران چینی در ایران است. به خصوص زمانی که نام توتال و پارس جنوبی به میان می‌آید.
مجلس علیه سرمایه‌گذاری خارجی؟
از سال ۹۷ به بعد و همزمان با تشدید تحریم‌ها شرکت‌های بسیاری یکی یکی از ایران خارج شدند. از جمله شرکت‌های خودروسازی و لوازم خانگی و حتی شرکت‌های فعال در حوزه نفت و گاز.نتیجه این بود که چین جای این شرکت‌ها را در حوزه‌های مختلف گرفت. از پارس جنوبی گرفته تا بازار خودرو موبایل ایران. حالا اگرچه هنوز مساله رفع تحریم‌ها در هاله‌ای از ابهام است، اما نمایندگان مجلس پیش‌دستی کرده‌اند که مبادا شرکت جدیدی وارد بازار ایران شود.
طرح جریمه شرکت‌های خارجی برای ورود به بازار ایران در حالی است که کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) اعلام کرده میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال ۲۰۲۰ گذشته به ۱.۵ میلیارد دلار رسیده که کمترین رقم طی ۱۷ سال گذشته (از سال ۲۰۰۲) است. همچنین این گزارش می‌گوید در چهار سال گذشته سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در ۲۷ پله افت کرده است.
از طرف دیگر کارشناسان می‌گویند منابع داخلی ایران برای ایجاد رشد اقتصادی در کشور کافی نیست و ایران به جذب سرمایه خارجی نیاز دارد. اما هنوز تحریم‌ها برطرف نشده و شرکت‌های خارجی برای حضور در ایران اعلام آمادگی نکرده‌اند. اما مجلس طرح جریمه آنها را در دست بررسی دارد.