قیمت مسکن یکی از دلایل اصلی مهاجرت بسیاری از پایتخت نشینان به حاشیه شهر بوده است.اما باید به این نکته توجه داشت که طیفی از مردم با انگیزه های مختلف با وجود افزایش قیمت مسکن تهران را برای زندگی انتخاب می کنند.در ادامه درباره قیمت مسکن و هجوم بسیاری از مردم برای خرید مسکن در تهران جزییاتی را میخوانید.
اتفاق مهم در بازار مسکن / فروشندگان دوباره برگشتند
بررسی وضعیت بازار املاک در مناطق مختلف شهر تهران نشان می‌دهد: بخشی از فروشنده‌های مسکن که تا چند هفته پیش از بازار عقب‌نشینی کرده بودند مجددا به بازار بازگشته‌اند. بازار مسکن در شرایط خاصی به سر می‌برد. آن‌طور که مشاوران املاک و فعالان بازار مسکن عنوان می‌کنند در حال حاضر وضعیت فایل‌های عرضه شده به لحاظ قیمتی و حجم تفاوت چندانی با وضعیت چند هفته قبل نداشته است. در این میان اما تعداد فروشنده‌های واقعی در بازار اندکی افزایش پیدا کرده است. این فروشنده‌ها افرادی هستند که در ماه‌های نخست امسال به دلیل شرایط نامشخص بازار مسکن حاضر به ورود به بازار نمی‌شدند.
اتفاق عجیب در بازار مسکن به خاطر تعطیلات ۶ روزه!
شیوع ویروس کرونا و تعطیلی تمامی مشاوران املاک باعث شده که این بازار به سمت افزایش قیمت و نابه سامانی هدایت شود.این روزها با تعطیل شدن چند روزه کلان شهر تهران و البرز بازار مسکن هم تحت تاثیر قرار گرفته و همین خود باعث شده قیمت‌ها در این بازار مسکن دچار جهش‌های در بخش اجاره شود. نبودن مشاوران املاک در این ایام باعث شده که بازار سایت‌های خرید و فروش رونق پیدا کند و ورود سوداگران به این سایت‌ها خود نرخ ها را به سمت افزایشی شدن هدایت کرده است و البته از سوی دیگر با توجه به شیوع ویروس کرونا بسیاری از مالکان به دلیل مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا سعی کرده اند قراردادهای خود را تمدید کنند که البته بسیاری از آنها بیش از ۲۵ درصد اجاره را برای مستاجران خود تعیین کرده اند.
براساس این گزارش در همین رابطه بهمنی یکی از مستاجران در منطقه آزادی تهران با بیان اینکه نرخ اجاره‌ها در این منطقه بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته است، گفت: مالکان به هیچ عنوان به مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا توجه‌ای نمی‌کنند و در صورتی که بگوییم سقف نرخ اجاره ۲۵ درصد است می‌گویند مستاجران زیادی برای اجاره کردن این واحد با نرخ بیش از ۴۰ درصد منتظر هستند.او ادامه داد: بازار اجاره با وجود تعطیل شدن مشاوران املاک بسیاری آشفته شده و پایه نرخ اجاره هم در این روزها حداقل یک میلیون تومان است.بهمنی بیان کرد: در منطقه آزادی یک واحد ۷۰ متری ۱۰۰ میلیون تومان ودیعه و ماهانه ۴ میلیون تومان اجاره تعیین کرده است.
در ادامه حسنی یکی دیگر از مستاجران ساکن منطقه خانی آباد نو با ابزار گله گی از بالا بودن بسیاری از نرخ‌ها در مناطق جنوبی تهران گفت: به دلیل بالا بودن نرخ‌های اجاره در بسیاری از مناطق شمالی نشین تهران مردم مجبور شده اند به مناطق جنوبی تهران بیایند و همین باعث شده که مالکان هم سوء استفاده کنند و اقدام به افزایش نرخ‌های اجاره کنند.او ادامه داد: در حال حاضر یک واحد نوساز ۲ خواب ۹۰ متری رهن کامل ۳۵۰ میلیون تومان است رهن کامل تعیین شده آن در صورتی است که میانگین نرخ اجاره در سال گذشته بسیار کمتر از این قیمت‌ها بود.براساس این گزارش در حالی که وزیر راه وشهرسازی و همچنین معاونت مسکن و ساختمان وزیر راه وشهرسازی از آرامش بازار اجاره و همچنین اجرا شدن تمامی مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا توسط مالکان خبر می‌دهند، اما گزارشات میدانی خلاف این مصوبات را نشان می دهد.
صدور ۳۰۰ حکم تخلیه واحد مسکونی در دوران کرونا
به طوری که چندی پیش محمد اسلامی وزیر راه وشهرسازی در برنامه نگاه یک در رابطه با وضعیت بازار اجاره، گفت: ۱۳۰۰ شکایت به شورای حل اختلاف توسط مستاجران ارسال شده که از این تعداد تنها ۳۰۰ حکم تخلیه صادر شده و مابقی هم بین مالکان و موجران صلح ایجاد شده‌است.اسلامی افزود: برای اجاره دارای حرفه‌ای اقدامات لازم و همچنین زمین را تامین کرده ایم و تاکنون چندین‌بار فراخوان دادیم.
وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: بسیاری از مشاوران املاک در مقایسه با سایر مشاغل حضور چشمگیری دارند و ما سعی کرده ایم با اتحادیه مشاوران املاک نرخ‌های قرارداد‌ها را ضابطه‌مند کنیم.او درباره وام ودیعه مسکن هم گفت: حدود ۲۵۰ هزار نفر در این طرح ثبت‌نام کرده‌اند و ما پالایش‌ها را انجام داده و به‌زودی کسانی که در سال گذشته وام ودیعه مسکن دریافت نکرده‌اند و واجد شرایط دریافت وام ودیعه مسکن هستند این تسهیلات را دریافت کنند.اسلامی توضیح داد: تعیین سقف اجاره مسکن بسیار در کاهش قیمت اجاره موثر بوده، اما بسیاری از مردم ادعا می‌کنند که باعث افزایش قیمت شده است، اما باید این‌موضوع را یادآوری کنیم که در سال گذشته یکی از شبکه‌های تلویزیونی مستاجران و مالکان خوب را معرفی می‌کرد و همین امر نشان داد که چقدر مالکان انصاف داشتند و در این حوزه مراعات مستاجران را کرده بودند.او درباره اجاره مسکن هم گفت: در سال گذشته از بسیاری از مالکانی که صفر درصد قیمت اجاره را افزایش داده بودند، تقدیر کردیم.
تعطیلات کرونایی به ضرر مشاوران املاک
همچنین مصطفی قلی خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک کشوری با بیان اینکه از ابتدای قرمز شدن وضعیت کرونا در تهران و بسیاری از شهرهای دیگر تمامی مشاوران املاک کشور تعطیل شده اند، گفت: تعطیلی مشاوران املاک باعث می‌شود که نتوانیم قیمت‌ها را در این بازار کنترل کنیم.او ادامه داد: مشاور املاکی درحال حاضر باز نیست که بخواهیم از طریق معاملات صورت گرفته آماری از وضعیت اجاره ویا خرید وفروش دهیم.خسروی با بیان اینکه حدود ۱۰ روز قبل برای چندمین بار در امسال دفاتر مشاور املاک به دستور ستاد ملی کرونا تعطیل شده و امروز مجددا این تعطیلات را تا یکشنبه تمدید کرده‌اند، افزود: سال گذشته هم این وضعیت را داشتیم. افراد شاغل در صنف ما با توجه به استفاده از تلفن و فناوری‌های جدید، کمترین ارتباط حضوری با متعاملین را دارند؛ در حالی که مشاغل دیگر که فضای کار آنها بسیار شلوغ‌تر از دفاتر املاک است تعطیل نشده‌اند.
رییس اتحادیه مشاوران املاک با بیان اینکه ما مولد مالیاتی و مولد اقتصادی هستیم و به کنترل قیمت‌ها در بازار مسکن کمک می‌کنیم، گفت: وقتی دفاتر املاک بسته باشند هرکس هر قیمتی دلش می‌خواهد برای خانه خودش تعیین و در سایت‌ها درج می‌کند. وی گفت: در حالی که اکثر همکاران ما درخصوص قیمت‌های کارشناسی و واقعی به فروشندگان، مشاوره می‌دهند و به ارزانی کمک می‌کنند.
خسروی تاکید کرد: از ستاد کرونا انتظار داریم با توجه به ارتباط کم مشاوران املاک با مراجعه کنندگان، ما را جزو صنوف گروه‌های شغلی یک قرار دهد؛ چرا که صنف مشاوران املاک در حال نابودی است و باید فکری برای این وضعیت کرد.او با بیان اینکه اگر بخش دولتی به مهمترین وظیفه خود در تولید و عرضه مسکن بپردازد گرانی‌ها تا این حد در بازار مسکن ایجاد نمی‌شود گفت: دولتی‌ها در حال حاضر تنها به ۱۰ درصد وعده خود هم عمل کرده اند. بعد می‌آیند از مشاوران املاک انتقاد می‌کنند.
رییس اتحادیه مشاوران املاک اظهار کرد: نه بازار مصالح، نه قیمت‌گذاری و نه سیاست‌گذاری، هیچ کدام در اختیار اتحادیه مشاوران املاک نیست. یک واقعیت این است که تعداد مسکن در شهر تهران، کمتر از تقاضا است که علت اصلی آن به کاهش ساخت و ساز ناشی از سیاست‌های اشتباه مسئولان برمی‌گردد.او بیان کرد: در سالهای اخیر به محض اینکه مسکن گران می‌شد پیکان انتقادات را به سمت ما می‌گرفتند. به نظرم این رفتار مسئولان نوعی شانه خالی کردن از مسئولیت است. بی‌برنامگی خودتان را گردن دیگران نیندازید.براساس این گزارش با توجه به تعطیلی‌های این مدت و با توجه به آنکه در حال حاضر اوج جابه جایی ونقل و انتقال مستاجران است و با توجه به آنکه بسیاری از مشاوران املاک تعطیل هستند بنابراین درحال حاضر این بازار به دست سوداگران سایت‌ها افتاده است که این خود می‌تواند زنگ خطری برای خیزش دوباره قیمت‌ها در بازار اجاره باشد.
هجوم مهاجران برای خرید مسکن در تهران!
سرمایه‌گذاری در بازار املاک تهران، یافتن شغل و فرار از ریزگردها اصلی‌ترین انگیزه‌های مهاجرت از شهرهای جنوبی و مرکزی به پایتخت محسوب می‌شود که بنا به گفته واسطه‌های ملکی در یکی دو سال اخیر شدت گرفته است؛ طبق آمار سامانه‌های ملکی بیشترین تقاضا برای خرید آپارتمان توسط ساکنان غیربومی به ترتیب مربوط به استانهای لرستان، مازندران، البرز، خوزستان، اصفهان، گیلان، آذربایجان شرقی، فارس و خراسان رضوی است.
افزایش مهاجرت ناشی از دو دلیل عمده کمبود آب و پدیده گرد و غبار شهرهای مرکزی و جنوبی ایران به محدوده شهری تهران و البرز و شمال کشور توسط ساکنان شهرهای مبدأ و مقصد تایید می‌شود. با اینکه آمار نفوس و مسکن سال ۱۴۰۰ هنوز ارایه نشده سرشماری سال ۱۳۹۵ پدیده مهاجرت از نوار جنوبی و مرکز ایران به سمت شمال کشور را نشان می‌دهد. بین سالهای ۹۰ تا ۹۵ شهرهای کرج، اصفهان، مشهد، اراک، اهواز، قم، کرمانشاه، شیراز، تبریز و اسلامشهر به ترتیب ۱۰ شهر مهاجر فرست به تهران بوده‌اند.
ساکنان مناطق مرکزی و جنوبی متقاضی خرید ملک در تهران
در سالهای پس از ۱۳۹۵ افزایش محسوس تقاضا برای خرید مسکن در تهران از سوی ساکنان شهرهای مرکزی کشور بر اساس گزارشهای میدانی و داده‌های سامانه‌های ملکی تایید می‌شود. اطلاعات تیرماه ۱۴۰۰ سامانه کیلید حاکی از آن است که جست‌وجو برای خرید خانه در تهران از مبدأ استان البرز ۴۸ درصد، مازندران ۳۴ درصد، کرمان ۳۲ درصد، گیلان ۲۲ درصد، اصفهان ۱۷ درصد، خوزستان ۱۵ درصد، آذربایجان شرقی ۱۴ درصد، فارس ۱۰ درصد و خراسان رضوی ۹ درصد است. این آمار بر اساس شاخص ۱۰۰ درصدی جست‌وجوی کاربران ساکن در تهران ارایه شده است.
با هدف خرید آپارتمان در تهران نیز بجز کاربران ساکن در پایتخت، رتبه‌های دوم تا نهم جست‌وجوهای اینترنتی به ترتیب مربوط به استانهای لرستان، مازندران، البرز، خوزستان، اصفهان، گیلان، آذربایجان شرقی، فارس و خراسان رضوی بوده است. جست‌وجو برای اجاره آپارتمان در تهران نیز بجز ساکنان پایتخت، استانهای مازندران، مرکزی، البرز، گیلان، همدان، کرمانشاه، کرمان، خراسان رضوی، اصفهان و قم را در رتبه های دوم تا دهم قرار می‌دهد.
بین سالهای ۹۰ تا ۹۵ تعداد ۴۰۴ هزار و ۹۹۶ نفر به تهران مهاجرت کرده و ۳۶۹ هزار و ۲۸۸ نفر زندگی در پایتخت را رها کرده‌اند. شهرهای کرج، اصفهان، مشهد، اراک، اهواز، قم، کرمانشاه، شیراز، تبریز و اسلامشهر به ترتیب ۱۰ شهر مهاجرفرست به تهران بوده‌اند. از سوی دیگر در بین مراکز استانهای کشور شهرهای تبریز، اصفهان، قزوین، خرم‌آباد، اراک، اهواز، زاهدان، تهران، ساری و بجنورد (با همین ترتیب) دارای خالص مهاجرت داخلی منفی بوده‌اند. در این شهرها برایند جریان‌های مهاجرت داخلی در جهت کاهش جمعیت این شهرها عمل کرده است.
سالمندان به قصد سرمایه‌گذاری و جوانان با هدف کار به تهران می‌آید
ارزش افزوده ملک در تهران از دلایل تمایل برای سرمایه‌گذاری در این شهر است. یکی از مشاوران املاک غرب تهران می گوید که حدود ۱۰ درصد مشتریانی که برای خرید به ما مراجعه می‌کنند افراد میانسال به بالا از شهرستان هستند. جوانان هم برای اجاره پیش ما می‌آیند و هدف اصلی آنها از مهاجرت یافتن شغل است؛ چون به هر حال در تهران کار بیشتر از شهرستان پیدا می‌شود.
جمعیت روز تهران ۳.۴ میلیون نفر بیشتر از شب است
زندگی در اطراف و کار در داخل تهران؛ این گزینه‌ای است که بسیاری از جوانان شهرستانی مجبور به انتخاب آن می‌شوند. پیروز حناچی ـ شهردار تهران ـ می‌گوید: تهران شبها هشت میلیون و ۶۰۰ هزار نفر و در روز ۱۲ میلیون نفر جمعیت دارد.پراکندگی مهاجران در مجموعه شهری تهران و کرج نیز تا حدودی به مسیر شهر مبدأ مربوط می‌شود. به طور مثال بنا به گفته مشاوران املاک شهر جدید پردیس اکثر ساکنان این شهر از استانهای تهران، مازندران و گلستان هستند. هرچند از اقشار لر و ترک نیز در این شهر وجود دارد. «امسال آپارتمان اجاره‌ای در پردیس پیدا نمی‌شود». این جمله را آقای غدیری ـ یکی از مشاوران املاک پردیس ـ بیان و اظهار می‌کند: به تدریج با تکمیل شدن واحدهای مسکن مهر، امسال خانواده‌های بسیاری که در تهران مستاجر بوده‌اند به پردیس آمده‌اند. البته اکثر این افراد مالک واحدهای مسکونی مهر هستند.
بیشتر مهاجران به کرج و حومه را نیز ترکها و تا حدودی کردها تشکیل می‌دهند. نکته قابل توجه افزایش بیش از سه برابری جمعیت شهر جدید هشتگرد طی پنج سال اخیر بوده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت هشتگرد حدود ۳۲ هزار نفر بوده که در حال حاضر طبق انشعابات آبفا جمعیت این شهر به حدود ۱۰۰ هزار نفر رسیده است.واسطه‌های ملکی می گویند با توجه به پایین بودن قیمت آپارتمان در هشتگرد نسبت به کرج، تقاضا برای سکونت در این شهر افزایش یافته و حتی در سال جاری مهاجرتهایی از کرج به هشتگرد صورت گرفته است. آقای کیانی ـ از مشاوران املاک قدیمی شهر هشتگرد ـ بیان می‌کند: از حدود ۱۰ سال قبل به دلایلی مثل نبود شغل، خشکسالی، کمبود آب و مساله ریزگردها روند مهاجرت خانواده‌ها از شهرهای جنوبی به مقصد کرج و اطراف شروع شده و به نظر می‌رسد در سالهای اخیر شدت گرفته است.
یک کارشناس: حاشیه‌نشینی در نوار جنوبی کشور بیداد می‌کند
فرشید پورحاجت ـ رییس انجمن انبوه‌سازان استان خوزستان ـ با بیان اینکه شرایط نامناسب اقلیمی و معیشتی باعث مهاجرت گسترده از شهرهای جنوبی شده است می‌گوید: در جنوب کشور با سلسله معضلات به هم پیوسته‌ای همچون بحران محیط زیست، بیکاری جوانان، ورشکستگی صنایع بزرگ، نابودی تالابها، احداث سدهای بی‌رویه و پدیده ریزگردها مواجهیم. این در حالی است که خوزستان، سرزمین آب است و فرصتهای اقتصادی بسیاری در سواحل جنوب کشور، نهفته و بلااستفاده رها شده است.
قیمت مسکن
وی بیان می‌کند: سواحل مکران تقریبا خالی از سکنه شده است. یکی از دلایل این است که دولت و به طور مشخص وزارت راه و شهرسازی، برنامه خاصی موضوع در بحث آمایش سرزمین و پراکنش جمعیتی نداشته‌اند. این عدم برنامه‌ریزی به شکل عدم تعادل در فرصتهای اقتصادی بین شمال و جنوب کشور بروز کرده و کفه ترازوی توزیع ثروت به نفع تهران و شمال کشور سنگینی می‌کند. در حالی که اگر تاریخ را مرور کنیم خوزستان منشأ توسعه اقتصادی در ایران بوده است.پورجاجت، مهاجرت را اولویت زندگی بسیاری از مردم جنوب کشور می‌داند و معتقد است: در مناطق جنوبی کشور مثل اهواز، بندرعباس و زاهدان با بحران حاشیه‌نشینی مواجهیم که بسیار متفاوت با حاشیه‌نشینی در تهران است. بسیاری از مردم توان خرید یا اجاره مسکن در اهواز را ندارند و به حاشیه پرتاب می‌شوند. هیچکس دلش نمی‌خواهد از خانه و کاشانه خود دست بکشد اما این راه محتوم، پیش روی بسیاری از خانواده‌های جنوب کشور قرار دارد.
قیمت مسکن ملی تغییر می کند؟
معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی با اشاره به تلاش دولت برای کاهش قیمت تمام‌شده مسکن ملی، گفت: قیمت مسکن ملی تغییری نداشته است.«محمود محمودزاده» ضمن تکذیب ادعای «افزایش قیمت تمام شده مسکن ملی به ۷۰۰ میلیون تومان» افزود: قیمت مسکن ملی از روز ثبت نام تاکنون هیچ تغییری نکرده و بر اساس قیمت تمام شده است.
تلاش دولت برای کاهش قیمت تمام شده مسکن ملی
وی توضیح داد: تمام تلاش دولت کاهش قیمت مسکن ملی است. بر مبنای همین سیاست طی مصوبه‌هایی، قیمت اخذ پروانه، خدمات نظام مهندسی و مالیات را برای این پروژه کاهش دادیم تا خانه‌های مسکن ملی با قیمت مناسب تر برای متقاضیان تمام شود.به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی، قراردادهای مسکن ملی بر اساس فهرست بها تنظیم می‌شود و براساس ضرایب تعدیل فصلی سازمان برنامه و بودجه، قیمت‌ها اصلاح و در آخر هم با بهای تمام شده تحویل متقاضیان می شود.
قیمت مسکن
وی هم چنین از تلاش دولت برای توانمندسازی متقاضیان مسکن ملی خبر داد و گفت: وام مسکن ملی در ابتدا ۱۰۰ میلیون تومان بود که فارغ از قیمت نهایی مسکن، این مبلغ را به ۲۵۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد تا متقاضیان آورده کمتری را متعهد شوند.
مسکن ملی با حداقل قیمت ساخته خواهد شد
معاون وزیر راه و شهرسازی متذکر شد که نمی‌شود عدد ثابتی را برای هر واحد در طرح مسکن ملی به عنوان قیمت نهایی اعلام کرد و گفت: در نظر داشته باشید که در طرح مسکن ملی دولت تامین کننده زمین، تسهیلات و بسته حمایتی خدمات است و سازنده نیست و مازاد هزینه اجرا و خدمات علاوه بر تسهیلات توسط متقاضی و در قالب آورده نقدی تامین می‌شود.محمودزاده گفت: متقاضیان مسکن ملی اعتماد داشته باشند که مسکن ملی با حداقل قیمت ساخته خواهد شد.وی ادامه داد: از اولین ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن حدود ۲۰ ماه گذشته و تمام مراحل مورد نظر اعم از نیاز سنجی شهرها، برنامه ریزی، تامین زمین، تهیه طرح های مهندسی، اخذ پروانه ساخت، خدمات نظام مهندسی، تعیین پیمانکار و … در همین ۲۰ ماه انجام شد. به گفته محمودزاده اکنون ۵۳۴ هزار واحد در مراحل مختلف ساخت و ساز قرار دارد و طی دو مرحله افتتاح انجام شده تاکنون ۴۰ هزار واحد تکمیل و به متقاضی تحویل داده شده است.
شهریور سال ٩٨ طرح اقدام ملی مسکن با حضور رییس جمهوری کلنگ زنی شد.برای این پروژه ۴۰۰ هزار واحد تعریف شد که در دور اول نام نویسی ۱.۶ میلیون نفر از طریق سایت tem.mrud.ir و پیامک ثبت نام کردند که ۴۶۰ هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند. ثبت نام تاکنون در ۵ مرحله انجام شده است.اولین واحدها به تعداد ۱۱ هزار و ۵۶۰ واحد در روز یکم آبان ماه ۱۳۹۹ به دستور رئیس جمهوری افتتاح شد.این پروژه از طریق آورده متقاضیان و ۱۰۰ میلیون تومان وام بانکی با نرخ سود ۱۸ درصد ساخته می‌شود که این وام اکنون به ۲۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
آورده متقاضیان در مرحله اول حدود ۴۰ میلیون تومان است. میانگین قیمت این واحدها در کل کشور طبق آخرین برآورد از هزینه های تابستان ۱۳۹۹ به متری ۲.۷ میلیون تومان می رسد و بعد از افزایش قیمت ها با تعدیل دوباره اکنون هزینه ساخت و خدمات هر متر مسکن ملی ۴ میلیون تومان است.
قیمت مسکن
هزینه مسکن ۶۴ درصد از درآمد خانوارها را می‌بلعد! طبق اطلاعات وزارت راه و شهرسازی ۶۴ درصد متوسط درامد خانوار در تهران و کلانشهرها سهم اجاره مسکن است. برآورد وزارت راه و شهرسازی از متوسط درآمد خانوار در سال ۹۹ بالغ بر ۸ میلیون تومان بوده است.طبق این اطلاعات وزارت راه و شهرسازی متوسط اجاره یک واحد مسکونی ۷۵ متری در سال ۹۹ به صورت ماهانه ۵ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان برآورد شد. سهم اجاره بها از درامد خانوار در سال ۹۹ برای تهران و کلانشهرها ۶۴ درصد است که رقم قابل توجهی می‌شود.این سهم برای سایر مراکز استانهای و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۵۹ درصد و شهرهای زیر ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۴۹ درصد براورد شده است.