آغاز ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی با برگزاری مراسم تحلیف همراه خواهد بود، تحلیف رئیس جمهور ایران پس از مراسم تنفیذ حکم او از سوی رهبر با حضور رئیس دیوان عالی کشور، اعضای شورای نگهبان قانون اساسی و رئیس قوه قضائیه انجام می‌شود. در این مراسم که در مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود رئیس جمهور منتخب بر طبق اصل ۱۲۱ قانون اساسی سوگند یاد می‌کند. تاکنون ۱۲ دوره مراسم تحلیف رؤسای جمهور منتخب برگزار شده‌است اما اعلام جزئیات برگزاری سیزدهمین مراسم تحلیف ریاست جمهوری در ایران نشان می‌دهد، این مراسم با تحلیف‌های گذشته متفاوت است.

چرا تحلیف ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی متفاوت است؟

در اقدامی بی‌سابقه، قرار است همزمان با برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری ایران در تاریخ ۱۴ مرداد به مدت دو ساعت هر دو فرودگاه استان تهران (مهرآباد و امام خمینی) تعطیل شود.محمد حسن ذیبخش سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور اعلام کرده: با توجه به برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری در تاریخ ۱۴ مردادماه و به منظور رعایت الزامات ایمنی و امنیتی کلیه فرودگاه‌های TMA تهران شامل فرودگاه مهرآباد، امام خمینی، پیام، آزادی و قزوین از ساعت ۱۶.۳۰ تا ۱۹ بسته اعلام می‌شود.اقدام به بستن فرودگاه‌های کشور همزمان با مراسم تحلیف بی‌سابقه است. تا امروز در هیچ یک از مراسم‌های تحلیف روسای جمهور ایران اقدام مشابهی انجام نشده و بر عکس، فرودگاه‌های تهران درگیر ورود مهمانان خارجی و داخلی مراسم تحلیف در ساعات باقیمانده به مراسم بوده‌اند.

این در حالی است که سخنگوی هیات رئیسه مجلس نیز درباره جزئیات برگزاری مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی عنوان کرده با توجه به اهمیت بین‌المللی مراسم تحلیف رئیس‌جمهور منتخب، از جانب رئیس مجلس شورای اسلامی ستادی با ۱۱ کمیته مسئولیت تمهید مقدمات، دعوت و استقبال از مدعوین خارجی و داخلی، اطلاع رسانی، امنیت و حراست، امور بهداشتی و... مراسم تحلیف را عهده دار شده است. مشخص نیست این کمیته با چه هدفی برگزار شده است وقتی قرار است فرودگاه‌های تهران در زمان تحلیف تعطیل شوند و تاکنون نیز اسامی مهمانان خارجی اعلام نشده است!

کمتر از ده روز به مراسم تحلیف سیزدهمین رئیس جمهور ایران باقیمانده و هنوز برنامه مهمانان خارجی مراسم مشخص نشده. تا امروز تنها نام دو نفر از مقامات خارجی به عنوان مهمان احتمالی مطرح شده و در مورد یک کشور نیز گمانه زنی‌هایی منتشر شده است. گفته می‌شود رئیس جمهور صربستان و نماینده هندوستان قرار است در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی شرکت کنند. برخی منابع آگاه نیز از دعوت ایران از عربستان سعودی برای شرکت در این مراسم خبر داده‌اند.

دوازده دور تحلیف ریاست جمهوری در ایران چگونه برگزار شد؟

در سال‌های گذشته پاویون اختصاصی فرودگاه‌های تهران برای میزبانی از مهمانان خارجی آذین بسته می‌شد. سال ۹۶ نمایشگاهی از فرش دستباف در فرودگاه مهرآباد ترتیب داده شد تا هنگام ورود مهمانان خارحی به کشور، این هنر کهن ایرانی در معرض دید آن‌ها قرار بگیرد.سال ۹۶ تهران شاهد ورود بیشترین مهمانان خارجی یک مراسم تحلیف در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بود. مراسم تحلیف دومین دوره ریاست جمهوری حسن روحانی با حضور ۱۲۰۰ مهمان داخلی و خارجی برگزار شد.در دوره‌های قبلی نیز هرچند فرودگاه‌های تهران این اندازه شلوغ و پر رفت و آمد نبودند اما بازار چندان هم کساد نبود.

سال ۱۳۶۸ و همزمان با پیروزی آیت الله خامنه‌ای در انتخابات ریاست جمهوری اولین حضور مهمانان خارجی در مراسم تحلیف رقم خورد. قبل از آن به دلیل جنگ و نا امنی‌های ناشی از آن روسای جمهوری چهار دوره اول هیچ مهمان خارجی در مراسم خود دعوت نکرده بودند.

سال ۶۸ پس از پایان جنگ ایران و عراق حضور سفرای خارجی در مراسم تحلیف شکل جدی‌تری پیدا کرد. اما همچنان از دعوت مهمانان خارجی خبری نبود. سال ۱۳۸۴ در اولین دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد تعداد زیادی از سفرای کشورهای خارجی در مراسم تحلیف حاضر شدند اما مقامات خارجی به ایران سفر نکردند. در آن زمان حضور سفرای بریتانیا و سوئد هم برای ناظران امر قابل توجهی محسوب می‌شد.

سال ۸۸ سایت حامی احمدی نژاد خبری منتشر کرد مبنی بر اینکه احمدی نژاد دستور داده یک هواپیمای فالکون از ایران به کومور برود و رئیس جمهور این کشور را برای حضور در مراسم تحلیف به تهران بیاورد. این رسانه حامی احمدی نژاد مدعی شده بود که از زبان دوستان و اطرافیان دولت شنیده که رئیس جمهور کومور مسلمان و شیعه است و در ایران درست خوانده و شاگرد مصباح یزدی بوده. می‌خواسته به ایران بیاید، اما چون هواپیمای مناسبی برای سفر به ایران نداشته نتوانسته. در نتیجه احمدی نژاد دستور داده یک فالکون را دنبال او بفرستند.

مراسم تحلیف حسن روحانی در سال ۱۳۹۲ باب حضور پرشمار مقامات ارشد خارجی به کشور همزمان با مراسم تحلیف را به طور رسمی باز کرد. جک استراو وزیر خارجه اسبق انگلیس در این مراسم حضور پیدا کرد. علاوه بر او ماهاتیر محمد نحست وزیر وقت مالزی، یان کوبیش معاون دبیر مل سازمان ملل و خاویر سولانا مسئول اسبق سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در مراسم تحلیف روحانی در اولین دوره ریاست جمهوری وی حاضر شدند. آغاز دوره دوم ریاست جمهوری حسن روحانی که دیگر به شیخ دیپلمات معروف بود و یک مذاکرات فشرده و پیچیده را با موفقیت پشت سر گذاشته بود با حواشی زیادی همراه بود.

در برگزاری این مراسم بر سر میهمانانی که آقای روحانی تصمیم به دعوت آن‌ها به مجلس داشت اختلافاتی به وجود آمد که بی سابقه بود. رئیس جمهور منتخب وقت در پی دعوت وزیر امور خارجه پیشین بریتانیا به مراسم بود که برای حضور در روز تحلیف اعلام آمادگی کرده بود شماری از نمایندگان با این تصمیم مخالفت کردند و یکی از نماینده‌های اصولگرا (روح الله حسینیان) میهمان احتمالی بریتانیایی را که سرانجام دعوت نشد، به حمله با گوجه فرنگی تهدید کرد.

رهبر سودان که تحت تعقیب بین‌المللی بود هم به این مراسم دعوت بود اما گفته شد با ممانعت عربستان سعودی از صدور مجوز پرواز هواپیمایش از آسمان این کشور موفق به حضور در مراسم نشد. سید عباس عراقچی در آن زمان گفته بود «ما دعوت‌نامه این مراسم را به همه کشور‌ها ارسال کرده‌ایم که البته آمریکا و اسرائیل در این مورد مستثنی هستند.»

در نهایت ۵۰۰ تن از مهمانان این مراسم، مسئولان خارجی در سطح رئیس جمهور، رئیس مجلس، معاون رییس جمهور، نخست وزیر یا معاون نخست وزیر، نایب رئیس مجلس، گروه دوستی و پارلمانی، روسای سازمان‌های بین‌المللی و برخی از نمایندگان مجلس کشور‌های خارجی در این مراسم حاضر شدند.

در میان مهمانان خارجی ۷ رییس جمهور، شامل رؤسای جمهوری کره شمالی، عراق، افغانستان، زیمبابوه، ارمنستان، مولداوی و لسوتو، ۱۷ رئیس مجلس از بلاروس، کره جنوبی، مالزی، سریلانکا، لبنان، اسپانیا، ماداگاسکار، مالی، قبرس، تانزانیا، زنگبار، پاکستان، صربستان، آذربایجان، کامرون، ازبکستان و پارلاسور، ۱۲ معاون رییس جمهور، نخست وزیر یا معاون نخست وزیر از غنا، ترکمنستان، کوبا، سوریه، عمان، روسیه، اوکراین، گرجستان و چین به ایران سفر کرده بودند.

همچنین ۱۰ نایب رئیس مجلس، ۱۱ وزیر امور خارجه، ۳۹ وزیر یا فرستاده ویژه روسای جمهوری کشور‌های مختلف، ۱۱ معاون وزیر امور خارجه، ۵ گروه دوستی پارلمانی، ۲ رئیس کمیسیون امنیت ملی، ۹ رئیس سازمان بین‌المللی، دبیرکل سازمان مجالس آسیایی و روسای سابق اوکراین و کومور در مراسم حضور پیدا کردند.فدریکا موگرینی، سرپرست وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا یکی از مهمانان آن مراسم بود. در مورد ابراهیم رئیسی نیز به نظر می‌رسد ایران دوباره به وضعیت جنگی برگشته. بسته شدن فرودگاه‌های تهران به مدت دوساعت همزمان با مراسم تحلیف در زمان جنگ هم بی سابقه بوده.