خبر البته از چندي پيش رسيده بود. روز 25 فروردين خسرو ساكي، رييس مركز سنجش و پايش كيفيت آموزشي از برگزاري حضوري امتحانات پايههاي نهم، دوازدهم، داوطلبان آزاد، جهشي، ايثارگران و بزرگسالان در خرداد ۱۴۰۰ خبر داده بود. ساكي در جلسه مجازي معاونان آموزش متوسطه كشور با اشاره به روند برگزاري امتحانات خرداد ۱۴۰۰ گفته بود: «براساس مصوبه ۹۷۷ شوراي عالي آموزش و پرورش، امتحانات خرداد ماه ۱۴۰۰ فقط براي دانشآموزان پايه «نهم» و «دوازدهم» به صورت حضوري است.
در ساير پايهها و دروس غيرفني و پايه فني، مسووليت ارزشيابي دروس برعهده مدير مدرسه و براساس «تصميم شوراي مدرسه» خواهد بود. امتحانات داوطلبان آزاد، جهشي، ايثارگران و بزرگسالان به صورت حضوري است و امتحانات دروس شايستگيهاي فني و استانداردهاي مهارت، شاخههاي تحصيلي فني، حرفهاي وكاردانش نيز به صورت حضوري بوده و سوالات براساس «وضعيت قرمز» طراحي خواهد شد.»
روز گذشته شخص وزير آموزش و پرورش آب پاكي را روي دست دانشآموزان اين دو مقطع و خانوادههايشان ريخت. خبرگزاري صداوسيما به نقل از محسن حاجيميرزايي نوشت:«معلمان ميتوانند امتحانات مجازي را به تشخيص شوراي مدرسه در شبكه شاد يا پيامرسانهاي ديگر برگزار كنند. درخواست خود را براي حضوري شدن امتحانات دانشآموزان به ستاد ملي كرونا دادهايم و در صورت موافقت ستاد، امتحانات اين دو پايه به صورت حضوري برگزار خواهد شد. آزمونهاي علمي هنرستانها نياز به برگزاري كارگاه دارد و هر زمان امكان تشكيل اين كارگاه را داشته باشيم اين دروس را هم به صورت عملي از دانشآموزان امتحان خواهيم گرفت.»
حاجيميرزايي درباره امتحانات دانشآموزاني كه به آموزش مجازي و تلويزيون دسترسي نداشتهاند، گفت:«شوراي هر مدرسه موظف است درباره اين دسته از دانشآموزان تصميمگيري كند و امتحانات اين دسته از دانشآموزان با حضور معلمان در منزل دانشآموزان برگزار خواهد شد. ارتقاي هر دانشآموز به پايه بالاتر مستلزم قبولي در امتحانات پاياني است و معلمان موظفند كه وضعيت اين دانشآموزان را بررسي و پيگيري كنند. وزير آموزش و پرورش به حذف بخشي از مطالب درسي در امتحانات پاياني اشاره كرد و افزود: آن بخش از هر كتاب كه بايد حذف شود، مشخص شده و به مدارس و دانشآموزان همه پايههاي تحصيلي نيز ابلاغ شده است. به سازمان سنجش نيز آن بخش از كتاب پايههاي دوازدهم كه براي كنكور سراسري حذف شده است را نيز اعلام كردهايم.»
اين ماجرا تكرار تقريبا نعل به نعل همه آن چيزي است كه سال گذشته و در نخستين ماههاي شيوع كرونا دركشور گذشت. اسفند ماه كه مدارس تعطيل و دانشآموزان به خانه فرستاده شدند هنوز افكار عمومي در اين اميد و باور بود كه قرار است تا نيمهها يا اواخر بهار وضعيت پاندمي را تحمل كند و بعد ديگر بساط ويروس برچيده ميشود. وقتي كه كمكم خبرها رسيدند و روز به روز روشن شد كه اين شيوه زندگي قرار است تا اطلاع ثانوي ادامه پيدا كند، نوبت به اين رسيد كه هر بار و با هر اتفاق جمعي، از مناسبات مذهبي گرفته تا جشنهاي ملي تا امتحانات مدرسه وكنكور ورودي دانشگاهها، موجي از نگراني به راه بيفتد.
سال گذشته هم اعلام برگزار شدن حضوري امتحانات پايه نهم و دوازدهم مدارس موجي خشمگينانه از اعتراض را به همراه داشت. هنوز هم ميتوانيد با كليدواژههاي لغو امتحانات حضوري صفحههايي را كه در اينستاگرام ايجاد شده بود و نوشتههايي كه در شبكههاي اجتماعي دست به دست ميشد را پيدا كنيد. سال گذشته عليرضا كمرئي، معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش در مورد چرايي برگزاري حضوري امتحانات در اين دو پايه گفته بود: «دليل برگزاري حضوري امتحانات در پايه دوازدهم واضح است و در پايه نهم نيز به دو علت، مرتبط بودن نتايج ارزشيابي پايه نهم با موضوع هدايت تحصيلي دانشآموزان و تاثير50 درصدي نتايج پايه نهم در پذيرفته شدن دانشآموزان در مدارس نمونه دولتي تصميم به برگزاري حضوري امتحانات پايان سال در اين پايه گرفتيم.
گره خوردن نتايج ارزشيابي پايه نهم با موضوع هدايت تحصيلي دانشآموزان، شرايطي را براي ايجاد نگراني در خانوادهها ايجاد كرده بود كه اگر امتحان به صورت غيرحضوري برگزار ميشد و نتايج را برمبناي ارزشيابيهاي مستمر، نظرات و قضاوتهاي معلمان مطرح ميكرديم، ممكن بود ابهاماتي را در پي داشته باشد.» حالا تكرار ماجراي سال گذشته تا اينجا با واكنشهاي كمتري نسبت به سال گذشته روبهرو بوده است اما تنور هشتگ زدن كمكم دارد در توييتر داغ ميشود.
وضعيت شيوع كرونا دركشور، قرمز شدن شهرها و بعد به ميان آمدن حرفهاي مختلف از وجود وضعيتي به نام سياه هم سبب شده تا بر استرس خانوادهها و دانشآموزان افزوده شود. هر چند سال گذشته عاقبت و با وجود تمامي اعتراضها امتحان در اين دو مقطع تحصيلي به صورت حضوري برگزار شد اما در واقع وضعيت سال جاري به نسبت سال گذشته بسيار وخيمتر است. خبر برگزاري امتحانات در حالي مطرح شده كه روزهاي سخت شيوع كرونا، تمام توان و تمركز مراكز بهداشت و درمان را متوجه خود كرده است و هنوز نميتوان در مورد آينده اين موج چهارم پيشبيني روشني ارايه داد.