بازگشت تحریمهای آمریکا و فشارهای سیاسی ناشی از آن و منافع اقتصادی کره و آمریکا موجب شد در 3سال گذشته برندهای مشهور کرهای که قبلا سرمایهگذاری و تاسیس خطوط مشترک تولید لوازم خانگی در بازار ایران را آغاز کرده بودند، بهناگاه از کشور خارج شوند.
این رویداد البته موجب شد بستر مناسبی برای تولید و افزایش سهم بازار انواع لوازم خانگی با برندهای داخلی فراهم شود. با وجود این، کمبود و افزایش شدید قیمت لوازم خانگی متاثر از رشد هزینه تمامشده تولید و سختترشدن شرایط تامین مواداولیه و برخی قطعات تولید این محصولات و از سوی دیگر افزایش سهم بازار محصولات قاچاق برندهای مشهور کرهای از بازار ایران علاوه بر زیان مصرفکنندگان ایرانی، به شرکای ایرانی این برندهای کرهای فشار مضاعفی را وارد کرد؛ شرکتهایی که با تاسیس خطوط تولید داخل جدید، با نام سام و جیپلاس سعی در تداوم تولید و عرضه لوازم خانگی روی خطوط تولید خود دارند ولی در عین حال باید علاوه بر حل مشکل تامین مواداولیه و قطعات، با آثار زیانبار عرضه قاچاق محصولات سامسونگ و الجی در بازار لوازم خانگی ایران نیز دست و پنجه نرم کنند.
برندهای کرهای که تا پیش از خروج از ایران سهم عمده بازار لوازم خانگی را در اختیار داشتند، با توجه بهوجود تقاضای خرید محصولاتشان در ایران، سعی دارند سهم بازارشان را با واردات قاچاق در بازار ایران حفظ کنند. این شرایط موجب شده با ورود نخستوزیر کرهجنوبی به تهران شایعه احتمال مذاکره برای بازگشت برندهای کرهای لوازم خانگی به بازار ایران نیز قوت گیرد اما این احتمال با موضعگیریهای موافق و مخالفی در بین مسئولان سیاسی، اقتصادی و فعالان صنفی مواجه شده است.
تثبیت جایگاه تولیدکنندگان داخلی در بازار لوازم خانگی
دبیرکل اتاق مشترک ایران و کرهجنوبی با رد احتمال بازگشت برندهای لوازم خانگی کرهای به بازار ایران، گفت: شرایط بازار داخلی پس از تحریمها با تغییرات جدی مواجه شده و دیگر واردات صرف کالای خارجی محلی از اعراب ندارد.پویا فیروزی منع فعالیت سامسونگ و الجی در بازار ایران را تا دریافت مطالبات از کرهجنوبی، الزامی عقلانی دانست و در مورد سفر نخستوزیر کرهجنوبی به تهران، افزود: بهعنوان بخش خصوصی اطلاعات دقیقی از جزئیات سفر این مقام کرهای به تهران نداریم.
بهگفته او، اتاق مشترک ایران و کرهجنوبی پیشتر درخصوص نحوه فعالیت تجاری میان 2کشور اطلاعاتی را از طریق اتاق بازرگانی ایران در اختیار وزارت خارجه قرار داده است. او افزود: پیشنهادهای اتاق مشترک حول انتقال سرمایه، دانش و تکنولوژی و دریافت تضمین محکمتری درخصوص حضور مستمر شرکتهای کرهای مطرح شده است تا دست تولیدکنندگان داخلی در فراز و فرودهای سیاسی خالی نماند.
بازگشت سامسونگ و الجی ممنوع
معاون قضایی دادستان کل کشور هم درمورد احتمال بازگشت شرکتهای الجی و سامسونگ به بازار لوازم خانگی ایران، گفت: این دو شرکت در شرایط سخت مردم ایران را تنها گذاشتند؛ در حوزه قضایی اجازه نمیدهیم این نوع شرکتها بخواهند به کشور بازگردند و بهطور حتم امکان فعالیت برای این دو برند در ایران وجود نخواهد داشت.
سعید عمرانی در بازدید از خطوط تولید گروه صنعتی انتخاب در اصفهان، افزود: از منظر حقوقی 2 برند لوازم خانگی خارجی در شرایط سختی ایران را ترک کردند البته اتفاق خوبی بود زیرا درصورت ادامه حضور و فعالیت آنها در ایران، هیچگاه شاهد پیشرفت فعلی کارخانههای ایرانی نبودیم. او با بیان اینکه شرکتهای کرهای جایی در ایران ندارند، گفت: قوه قضاییه به هیچیک از محصولاتی که نمونه داخلی دارد، اجازه ورود به کشور را نخواهد داد و با متخلفان برخورد خواهد شد.
شرکای ایرانی تابع سیاستگذاریهای کلان صنعتی
همزمان رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری و مدیرعامل سامالکترونیک ، در مورد احتمال تداوم همکاری شرکای ایرانی با بازگشت برندهای سامسونگ و الجی به بازار ایران، گفت: هنوز موضوعی در مورد مذاکره یا تداوم همکاری شرکای ایرانی با برندهای کرهای لوازم خانگی اعلام نشده است.بهگفته علیرضا موسوی مجد، در شرایط حساس کنونی هرگونه اظهارنظر غیرکارشناسی در مورد این موضوع ممکن است صنعت لوازم خانگی ایران را دچار مشکل کند.
علیرضا موسوی مجد با بیان اینکه تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی تداوم تولید محصول در داخل کشور را در دستور کار قرار دادهاند اما نیمنگاهی نیز به نتایج مذاکرات هیأت کرهای با مقامات ایرانی هم دارند، گفت: با خروج سامسونگ و الجی از بازار لوازم خانگی ایران، شرکای ایرانی این شرکتها، تولید و عرضه محصولات را با نام برندهای سام و جیپلاس آغاز کردهاند و اکنون نیز وضع تولید محصولات این برندها در ایران نسبت به سال گذشته بهتر شده است.
او با اشاره به اینکه شرکای ایرانی برای تداوم همکاری با برندهای کرهای لوازم خانگی تابع سیاستهای صنعتی کشور هستند و اگر انجام این کار برای کشور ارزش افزوده و دستاورد مثبتی داشته باشد حتما در همان مسیری که مسئولان و سیاستگذاران صنعتی به آنها ابلاغ کنند، حرکت خواهند کرد، افزود: حضور سامسونگ و الجی در بازار لوازم خانگی ایران هنوز در حد چانهزنیهای دیپلماتیک است.او در عین حال تأکید کرد: این برندها زیرساختهای تولید قوی را در ایران ایجاد کرده و از نظر فنی برای ادامه همکاری مشکل چندانی ندارند اما باید برای تداوم همکاریها هر تصمیمی که به نفع مردم و کارگران ایرانی است، اتخاذ شود.
موسوی مجد با بیان اینکه طی 2سال گذشته و پس از خروج شرکای کرهای، برندهای ایرانی لوازم خانگی با افزایش تولید در همه محصولات مانند تلویزیون، یخچال و فریزر و لباسشویی در حال تولید هستند، افزود: طی 2سال گذشته شرکتهای ایرانی تولیداتی را با برند سام و جیپلاس به بازار عرضه کردهاند اما هنوز هم زیرساختهای لازم برای تداوم همکاری با صلاحدید مسئولان برای تولید مشترک محصولات این برندهای کرهای در ایران وجود دارد.
مدیرعامل سام الکترونیک با اعلام اینکه طی 2سال گذشته این برندهای کرهای تلاش کردهاند تا در حوزه خدمات پس از فروش و تامین قطعات محصولات خود در ایران همکاری کنند، گفت: باید توجه کرد که قبلا این برندها زیرساختهای قوی تولید محصولاتشان را در سرمایهگذاری مشترک با شرکای ایرانی ایجاد کردهاند و برندهای سامسونگ و الجی در ایران مونتاژکار صرف نبودهاند اگرچه بنابه دلایل سیاسی یا اقتصادی از ایران خارج شدند اما هنوز این زیرساختهای تولید محصولات آنها در ایران وجود دارد.
او با تأکید بر زیان رشد عرضه محصولات قاچاق این برندها در بازار ایران بر برندهای داخلی تولیدکننده لوازم خانگی، گفت: اکنون شرکتهای ایرانی که سرمایهگذاری زیادی برای تولید لوازم خانگی این برندها کردهاند با ورود قاچاق محصولات سامسونگ و الجی بدون پرداخت عوارض قانونی با زیان و تنگناهای بیشتری مواجه هستند و برخی افراد سودجو نیز بهدنبال تامین منافع خود در این شرایط هستند.او افزود: برای تصمیمگیری در مورد قطع یا ادامه همکاری با برندهای کرهای لوازم خانگی بهتر است با برنامهریزی دقیقتری تصمیمگیری شود.
اکنون نیز برندهای ایرانی محصولات این شرکتهای کرهای را با تامین قطعات مورد نیاز از چین و برخی کشورهای دیگر تولید و عرضه میکنند، مشکلی نیز برای تداوم تولید محصولات سام وجود ندارد و سفارشگذاری تامین قطعات انجام شده اما برای ادامه همکاریهای قبلی تابع سیاستهای کلان کشور هستیم.