عباس عراقچی در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه دو سیما با اشاره به سالگرد شهادت قاسم سلیمانی و چهلمین روز درگذشت شهید فخری زاده افزود: غنی سازی ۲۰ درصد در چهلمین روز شهادت شهید فخری زاده و سالروز شهادت حاج قاسم سلیمانی نشان میدهد پیشرفتهای جمهوری اسلامی ایران متوقف شدنی نیست و با حذف فیزیکی افراد نمیتوانند دستاوردهای آنها را متوقف کنند. این مسیری است که در سیل خروشان ملت ایران ادامه خواهد یافت.
عراقچی با بیان اینکه غنی سازی ۲۰ درصد از مهمترین مباحث مربوط به برنامه هستهای کشورمان است و این اورانیوم برای تولید سوخت راکتور تحقیقاتی تهران انجام میشود، اضافه کرد : سوخت راکتور تحقیقاتی تهران همواره از خارج وارد میشد، اما سال ۸۸ که این سوخت به انتها رسید دیگر اجازه فروش این سوخت به ما را ندادند و در آن مقطع به دانشمندان هستهای کشورمان دستور داده شد که این سوخت را تهیه کنند و آنها به این فناوری بسیار پیشرفته در سال ۸۹ رسیدند و غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم آغاز شد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه با بیان اینکه راکتور تهران هم تحقیقاتی و هم تولید کننده رادیو داروهاست که بیش از یک میلیون نفر در کشور به این رادیو داروها نیاز دارند و این ضرورتی برای کشورمان است که تعطیل شدنی نیست، تصریح کرد: پیش از نهایی شدن برجام بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده تولید کردیم که برای سالها سوخت راکتور تهران را تامین میکرد. از این رو در برجام و بر اساس داد و ستد کلان و اینکه نیاز ما برای سالها به سوخت ۲۰ درصد تامین شده بود قرار شد تولید این سوخت متوقف شود.
عضو تیم مذاکره کننده هستهای به خروج آمریکاییها از برجام اشاره کرد و گفت: زمانی که آمریکاییها از برجام خارج شدند تعادل دادهها و ستاندهها در برجام بهم خورد و در بخش رفع تحریمها منافع ما کاهش یافت و به صفر رسید. بر این اساس پنج گام را در مقابل آنها اتخاذ کردیم و تعهدات خود را یک به یک کاهش دادیم البته به طوری که راه دیپلماسی باز و امکان بازگشت وجود داشته باشد.معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: در گام دوم اعلام کردیم به ۳/۶۷ درصد غنی سازی که در برجام پیش بینی شده مقید نیستیم و تا هر میزان که خودمان نیاز داشته باشیم و صلاح بدانیم درصد غنی سازی را بالا میبریم. از زمان برداشتن این گام در یکسال گذشته درصد غنی سازی را در حدود ۵ درصد نگه داشتیم، چون اختیار آن دست خودمان بود.
وی به مصوبه اخیر مجلس اشاره کرد و گفت: نمایندگان در قانون راهبردی اخیر دولت را مکلف کردند که غنی سازی ۲۰ درصد را سریعتر شروع کند فارغ از اینکه اختلاف نظرهایی بین مجلس و دولت بود، ولی زمانی که قانون تصویب شد لازم الاجراست و آیین نامههای اجرایی آن تهیه و از امروز این کار انجام شد.معاون وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه روال قانونی غنی سازی ۲۰ درصد انجام و به آژانس اعلام و آژانس راستی آزمایی کرد، ادامه داد: از امروز طبق موافقتنامه پادمان این کار را صورت دادیم. تمام روال حقوقی این قضیه طی شده است. وقتی که به کاهش گامها شروع کردیم این کار را براساس حقوقمان در برجام اتخاذ کردیم. ضمانت اجرای برجام خود ماست که هر زمان طرف مقابل تعهداتش را انجام ندهد سازوکار حل اختلافات (اسنپ بک) را اجرا کنیم و ماده ۳۶ این اختیار را به ما میدهد و زمانی به جمع بندی برسیم ایران میتواند تعهداتش را جزیی یا کلی متوقف کند.
عراقچی شروع مجدد غنی سازی ۲۰ درصد را براساس ان. پی. تی و معاهده پادمان و هم براساس برجام قانونی دانست و اظهار کرد: اسنپ بک ایران هم بازگشت به وضعیت قبلی خود و کنار گذاشتن تعهداتش است و این ما هستیم که اسنپ بک را اجرا کردیم. غنی سازی ۲۰ درصد به لحاظ نیاز راکتور است و اینگونه نیست نیاز فوری داشته باشیم. ما براساس قانون مجلس مکلف به اجرا هستیم و قانون مجلس میگوید اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل کرد مجلس میتواند تصمیم دیگری بگیرد. اگر طرفهای مقابل تعهداتشان را اجرا کردند ما هم بازگشت میکنیم. غنی سازی ۲۰ درصد خیلی سریع به قبل برمیگردد.
عضو تیم مذاکره کننده هستهای با بیان اینکه در مصوبه مجلس به غنی سازی بالاتر از ۲۰ درصد نیز اشاره شده است، گفت: به لحاظ فنی و فناوری آن طور که دوستان در سازمان انرژی اتمی میگویند توانایی آن برای ما وجود دارد و طبیعتا براساس نیازهای کشور صورت میگیرد. به اصول خود بر مبنای حرام بودن سلاحهای هستهای پایبند هستیم. سلاحهای هستهای جایی در سیاست دفاعی و امنیتی ما ندارند. برنامه غنی سازی ما براساس نیازهای میدانی ما جلو میرود و اجرا میشود. در حال حاضر نیازی نیست که غنی سازی بیش از ۲۰ درصد انجام دهیم. اگر نیازی تعریف شود کشور میتواند تصمیم بگیرد.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که واکنشهای احتمالی به غنی سازی ۲۰ درصد چگونه خواهد بود، گفت: اروپاییها در این زمینه حق صحبت کردن ندارند. اگر انحراف در برجام است عدم اجرای تعهداتشان در برجام انحراف کامل از برجام است. اروپاییها اگر خواهان حفظ برجام هستند، بهتر است اول مسیر خود و انحرافات خود را اصلاح کنند و آن موقع خواهند دید ایران به تعهداتش برخواهد گشت. راه حفظ برجام در این است که طرفهای غربی به اجرای تعهدات خود در برجام شامل رفع تحریمها برگردند. معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه اروپاییها ناتوانی خود را کامل نشان دادند، اضافه کرد: کشورهای اروپایی نتوانستند تضمین کنند ایران از منافعش برخودار شود. از این رو حق طلبکاری ندارند و اکنون نیز راه برجام بسته نیست. ۲۰ درصد به معنای مرگ برجام نیست. اگر به تعهداتشان برگردند ۲۰ درصد هم برگشت پذیر است. ما اکنون چهار هزار کیلو اورانیوم زیر ۴ درصد داریم، اگر اروپاییها به تعهداتشان عمل کنند همه اقدامات ایران با ترتیباتی میتواند بازگردد.
وی درباره ادعای نخست وزیر رژیم صهیونیستی مبنی بر اینکه ایران به دنبال استفاده از انرژی هستهای در سلاحهای هستهای است گفت: این اتهامی است که همیشه صهیونیستها عنوان میکردند. ایران اگر حسن نیت نداشت وارد برجام نمیشد و به این شکل برجام را مذاکره و اجرا نمیکرد. ایران حسن نیت خود را نشان داده و با حسن نیت توافق را امضا و اجرا کرده است. این حسن نیت در زمان اجرا در طرف مقابل انجام نشد از این رو هیچکس نمیتواند ایران را متهم کند که برجام برای رفتن به سمت سلاح بوده است. طرفهای مقابل حسن نیت خود را نشان دهند باید به سمتی بروند که ایران از منافع رفع تحریمها استفاده کند.
عراقچی با تاکید براینکه ایران میز مذاکره و برجام را ترک نکرده و تعهدات خود را کنار نگذاشته است، افزود: آمریکا از ابتدای اجرای برجام در اجرای تعهداتش کاستیهای زیادی داشت، اما ترامپ از برجام خارج و برجام را ترک کردند. اگر قرار بر این باشد که به برجام برگشته و آن را احیا کنند، این آمریکاست که باید برگردد و تحریمهایی که در برجام پیش بینی شده و تحریمهایی که در چهار سال گذشته وضع شده را متوقف و مرتفع کند.
این دیپلمات عالیرتبه در خصوص اظهارات مقامات غربی درباره برجام دو و سه در مورد مسائل موشکی و دفاعی و حقوق بشری گفت:غربیها دچار یک توهم شدهاند و فکر میکنند در اثر فشارهایی که در طول چند سال گذشته به خاطر تحریمهای آمریکا بر ایران وارد شده ایران آماده است خیلی سریع از بازگشت آمریکا به برجام استقبال میکند و آنها میتوانند شرط برای ایران بگذارند. ایران تصمیم خود را برای زندگی و اقتصاد بدون برجام گرفته است. ما ذوق زده برای بازگشت آمریکا به برجام و باز کردن آغوش خود نیستیم. اقتصاد بدون نفت دو سال است محقق شده است و به این مسیر میتوانیم ادامه دهیم. اروپا و آمریکای بایدن این را از سر خود خارج کنند که ایران آغوش باز کرده برای بازگشت آمریکا به برجام.
عراقچی تصریح کرد: ایران هیچ شرطی را برای بازگشت آمریکا به برجام نمیپذیردو هیچ مذاکره مجددی نخواهد کرد. برجام پلاس و ... برای ما پذیرفتنی نیست. بحثهای موشکی را از فکرشان کامل خارج کنند. اگر میخواهند به برجام برگردند هیچ شرطی از آنها پذیرفتنی نیست. معاون وزیر خارجه درباره استفاده غیرقانونی آمریکا از مکانیسم اسنپ بک اظهار داشت: سه بار آمریکا در سازمان ملل شکست خورده است. آمریکا سوء استفاده کرد از این مکانیسم و قبل از بازگشت آمریکا باید جلوی سوء استفاده مجدد از این سازوکار گرفته شود. هیچ موضوع دیگری مذاکره نخواهد شد. آمریکا باید به صورت کامل به تعهداتش برگردد. برجام را دو دستی بچسبند که بهتر از آن نخواهند یافت.
وی در خصوص اظهارات برخی از سران کشورهای حاشیه خلیج فارس مبنی بر حضور در مذاکرات برجام با ایران گفت: برجام قابل مذاکره مجدد نیست که بخواهد چیزی به آن اضافه شود یا نشود. هیچ موضوع دیگری به برجام اضافه نخواهد شد. تا وقتی برجام به یک تجربه موفق تبدیل نشود و تعهداتشان را اجرا کنند هیچ موضوع دیگری مورد بحث قرار نمیگیرد. حال این مساله چه از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس باشد و چه اروپا و آمریکا.
عراقچی در مورد تحرکات اخیر آمریکا و هم پیمانانش در منطقه یادآور شد: اینکه اتفاقاتی در حوزه پیرامونی ما در منطقه از سوی آمریکا صورت گرفته، تردیدی نیست و بیشتر اظهار قدرت کردن با ارسال ناو و هواپیما و ... و تحلیلهایی بود که آنها نگران هستند ایران در سالگرد شهادت سردار سلیمانی کاری صورت دهد و ... ما شاهد تحرکات نظامی در منطقه خلیج فارس بودیم در مقابل تحرکات نیروهای مسلح ما آمادگی صد در صدی خود را حفظ و آمادگی بالایی را در منطقه حفظ کردند. با اقتداری که نیروهای مسلح ما در خلیج فارس و اقتدار موشکی نیروهای مسلح ما خیال ما از امنیت کشور راحت است و اینها بازدارندگی را ایجاد کرده که آمریکا و هیچ قدرتی حتی تصور حمله به ایران را نمیتواند در ذهن خود بیاورد.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه بهترین راه جلوگیری از هر نوع جنگ و درگیری آمادگی برای جنگ و درگیری است، اظهار کرد: در کمال هوشیاری تحرکات آمریکا و دیگران در منطقه رصد میشود. تمام پایگاههای آمریکا در منطقه زیر چشمان تیزبین رادارهای ایران است. هر هواپیمای آمریکایی بلند میشود و کجا آرایش دفاعی و نظامی به خود میگیرد و کنترل لحظهای رصد میشود. وی در پایان در پاسخ به سوال مجری برنامه در مورد علت تماسهای وزیر امور خارجه با همتایان خود در کشورهای همسایه و اینکه پیامهایی از سوی دولت جدید آمریکا رد و بدل شده است، گفت: هیچ گفتگو و پیغام و پسغامی با تیم بایدن و یا ترامپ رد و بدل هم نشده است. ترامپ بر سرکار است و ما از طریق سوئیس پیامهای خود را به دولت کنونی در آمریکا دادیم که مراقب رفتارشان باشند و ایران واکنش قاطع نشان خواهد داد. اینکه گمانهزنیها شده از تیم بایدن پیامهایی آمده و جوابهایی رفته اصلا صحت نداشته است. اینکه کشورهای منطقه تماس داشتند پیرامون نگرانیهای اخیر بوده است.