یکی دیگر از پیامدهای بازدارنده رسوب قدرت در شخصی مثل اردوغان، دور شدن از حلقه مشاوران و کارشناسان ورزیده اما غیرحزبی و غیروابسته به شخص قدرتمند است. این نیز به نوبه خود راه را برای اینکه اردوغان خود را دانای کل بداند بازکرد.سومین ویژگی در چنین شخصیت‌هایی، نفی هرکسی است که احساس می کند علیه اوست و برایش تفاوتی نمی کند که این فرد راننده تاکسی است یا یک نظامی بلندپایه وبهانه‌اش نیز این است که او به بیگانه‌ها وصل شده است. بازداشت و از کار برکنارکردن ده‌ها هزار ارتشی و آموزگار و کارمند و استاد دانشگاه که اردوغان آنها را متهم به وابستگی به فتح الله گولن ناراضی مشهور کرد در همین چارچوب قابل تفسیر است.
اما اردوغان برخلاف پیروزی‌های هربار کمرنگ‌تر در داخل، در مناسبات با بیرون در روزهای بدتری قرار دارد. از سوی اتحادیه اروپا طرد شده و نه تنها او را به درون اتحادیه راه نمی‌دهند بلکه گام‌های نخست را برای یاغی نشان دادن او در عمل برداشته‌اند. تا جایی که اتحادیه اروپا اقتصاد و سیاستمداران نزدیک به اردوغان را تهدید به تحریم کرده است.از سوی دیگر رفتار ریاکارانه او که هم می‌خواهد از توانایی‌های روسیه بهره‌برداری کند و هم می‌خواهد از مزیت‌های آمریکا استفاده کند، باعث فوران خشم کاخ سفید هم شده است.
این طردشدگی از سوی غرب و نبرد با روسیه در سوریه و لیبی و علم به اینکه در نبرد با روسیه راهی برای برنده شدن او باز نشده است، وی را ناگزیر کرده تا در نبردهای کوچک به دنبال پیروزی باشد. به طور مثال با فرستادن کشتی برای کشف گاز، فرستادن نیرو به سوریه و جنگیدن در لیبی سعی می‌کند احساس قدرت کند و خود و کشورش را در سطحی بالاتر از چیزی که هست نشان دهد.اردوغان یک استراتژی اقتصادی در نبرد قره‌باغ را با همین هدف دنبال کرد و حالا برای اینکه آثار شکست در اروپا را از خود دور کند، با بیان حرف‌هایی خارج از عرف می‌خواهد جنجال تازه‌ای در ایران را تدارک ببیند.
این قدرت‌نمایی جنجالی پس از پیروزی نسبی شاید بتواند دل برخی ناسیونالیست‌های کشورش را شاد کند، اما نظر اکثریت شهروندان ترکیه‌ای که از رشد تورم و کاهش روزافزون پول ملی در برابر دلار ناراضی‌اند را به سوی اردوغان جلب نمی‌کند.این رفتار اردوغان که طعم عهدشکنی و ناسپاسی در برابر ایران دارد، به زودی او را فردی فرصت‌طلب و قدرنشناس نشان خواهد داد و رهبران احزاب و جمعیت‌های سیاسی منطقه به او پشت خواهند کرد و قاعدتاً تنها خواهد ماند.
اردوغان با این دست‌فرمانی که برای هدایت سکان ترکیه اختیار کرده، به زودی به نقطه‌ای خواهد رسید که دیگر نه رای‌دهندگان به او رای خواهند داد و نه رهبران جهان به او اعتماد می‌کنند. در این وضعیت است که اردوغان تنها خواهد ماند و آنچه به ظاهر به دست آورده را هم از دست می دهد.با این همه، بدترین چیز برای اردوغان این است که در داخل کشور و در نبرد اقتصادی بازنده شده و شهروندان به این نتیجه می‌رسند که او با بازی‌های سیاسی پرنوسان، آرامش و آسایش رفاهی آنها را سلب می‌کند و حتما در این صورت آینده‌ای ناروشن در برابر او خواهد بود.
✍️حسین سلاح ورزی