بسیاری از کارشناسان توافق ایران و آمریکا را حتی با وجود شرایط فعلی بعید نمیدانند، این در حالی است که برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در این راستا از اهمیت بسزایی برخوردار است و باید دید تا در نهایت از بین ترامپ و بایدن کدامیک به کاخ سفید راه پیدا خواهند کرد.
ترامپ به دنبال توافق با ایران است
صادق زیباکلام با اشاره به اینکه آمریکا با فعال کردن مکانیزم ماشه در عمل نهایت فشار خود را وارد کرد تا ایران را مجبور به مذاکره کند، گفت:، اما با توجه به وضعیتی که وجود دارد خود آمریکاییها نیز میدانند که با این تحریمها نیز ایران حاضر به گفتگو نخواهد شد، مخصوصا در زمانی که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در پیش است و این امکان وجود دارد تا بایدن انتخاب شود، بنابراین این فشارها نیز میتواند به نوعی برای افزایش شانس ترامپ به منظور انتخاب شدن مجدد باشد، که این فشارها در قالب سیاسی خارجی موفق آمریکا، به مردم این کشور عرضه شده تا بر مبنای آن از ترامپ یک قهرمان ملی بسازنند.
افزود: درحال حاضر این وضعیتی که در مورد برجام حاکم است، ادامه مییابد، اما آن چیزی که قطعی، به نظر میرسد، این است که ایران در نهایت برجام ۲ را نیز امضا خواهد کرد، به اعتقاد بنده فرقی نیز نمیکند که ترامپ انتخاب شود و یا بایدن، چرا که این مسئله نوعی جبر سیاسی است، زیرا که تحریمها کاری با اقتصاد کرده، که عملا زندگی مردم از نظر اقتصادی فلج شده و گرانیهایی که در بازار وجود دارد، قطعا در بلند مدت نمیتواند ادامه پیدا کند.
زیبا کلام اظهار داشت:، اما باید به این نکته نیز اشاره کرد، این توافقی که به آن اشاره شد، به طور قطع در دولت حسن روحانی منعقد نخواهد شد، چراکه طیف تندرو نمیخواهند به مانند برجام امتیازات اقتصادی توافق احتمالی به اسم دولت روحانی تمام شود، بنابراین این وضعیت تعلیقی که وجود دارد و همچنین حالت بی تصمیمی تا زمان انتخابات سال ۱۴۰۰ ادامه خواهد داشت و بعد از آن که دولت محبوب اصول گرایان روی کار آمد، آن زمان مذاکرات برای یک توافق جامع آغاز میشود.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران بیان داشت: با توجه به اینکه دستاوردهای برجام ملموس بود و بسیاری از تندروها برای اینکه روحانی نتواند به کار خود بپردازد در کار او انواع و اقسام مشکلات را ایجاد کردند، به نظر میرسد با اجرای برجام ۲ نیز نرخ دلار کاهش پیدا کند و با ورود سرمایه گذاریهای خارجی به ایران وضعیت اقتصادی به یک ثبات نسبی برسد، از سوی دیگر اصول گرایان نیز خود با این موضوع مشکلی ندارند، به نظر میرسد همان اتفاقاتی که در سال ۶۸ و ماجرای قطعنامه ۵۹۸ را طی سال آینده دوباره نیز به نظاره خواهیم نشست.
توافق جدید در دولت اصول گرایان تندرو منعقد خواهد شد
زیباکلام اضافه کرد: نشانههای این بحثها نیز به نوعی در سخنان اخیر مقام معظم رهبری وجود داشت، در حال حاضر فشار بسیار زیادی بر روی قشر مستضعف و فقیر جامعه وجود دارد و آنها در زیر فشار تحریم سنگین تورم در حال له شدن هستند، بنابراین برای آنها بهبود شرایط اقتصادی تنها اولویت دارد و اینکه حالا رابطه ما با آمریکا در چه وضعی باشد، چندان توفیری نمیکند، با توجه به چنین مسئلهای اصول گرایان تندرو نیز به دنبال بهره برداری از چنین موقعیتی به نفع خود هستند و در سال آینده شاهد تحولات اساسی درحوزه سیاست خارجی خواهیم بود.
این تحلیلگر مسائل سیاسی با تاکید بر اینکه در سال ۱۴۰۰ شاهد کاهش تنشها با آمریکا خواهیم بود، ادامه داد: این کاهش تنش به معنای آن نخواهد بود که ما بخواهیم سفارت آمریکا را در تهران دوباره باز کنیم، اما نکته مهم این است که در بلند مدت رابطه ایران و آمریکا دستخوش تغییرات فراوانی خواهد شد و دیگر فضایی که الان حاکم است، در بلند مدت جای خود را به یک رابطه متعدلتر که منافع اقتصادی ایران را نیز تامین کند، خواهد داد.
زیباکلام با اشاره به اینکه طی چهارسال گذشته ترامپ تلاش فراوانی به خرج داد که با ایران به توافق برسد، یادآور شد: یکی از آرزوهای بزرگ ترامپ امضای یک تواقق با ایران است، او در این زمینه از همه حربهها استفاده کرده، اما تاکنون موفق به اجرای آن نشده، این در حالی است که شاید یکی از بدشانسیهای بزرگ روحانی نیز این بود که ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا سرکار آمد، ولی هر چه هست، این دوران فعلی نیز کمتر از یک سال دیگر به پایان خواهد رسید و به طور قطع شرایط تازهای حاکم خواهد شد.