پیشتر محمدباقر قالیباف عددهای اعلامی محمدعلی نجفی را - که در آن میزان بدهی ۵۲ هزار میلیارد اعلام شد - «دروغ بزرگ» خوانده بود، حالا باید دید روی این رقم چه نامی میگذارد.دو سال قبل و در روزهایی که تازه مدیریت شهری از یک جناح به جناحی دیگر منتقل شده بود و شورا و شهرداری تهران در جریان تغییراتی گسترده بودند، یکی از چالشها و سؤالهای پرحاشیه این بود که شهرداری ورشکستهای که تحویل دوره جدید داده شده چقدر بدهی دارد!
محمدباقر قالیباف در روزهای پایانی مسئولیت خود و تقریبا همه معاونان و اعضای شورای همراهش بارها مبالغی را بهعنوان بدهی اعلام میکردند که همان زمان از سوی اعضای شورای چهارم زیر سؤال میرفت. این ابهام در رقم بدهیهای شهرداری تهران ادامه پیدا کرد و هر دو سوی ازبهشترفته و بهبهشتواردشده اعدادی را اعلام میکردند که دائم در رد و تکذیب بود.اما در نهایت محمدعلی نجفی، اولین شهردار اصلاحطلبان، پس از صد روز گزارش تحویل و تحول در شهرداری تهران را به شورا و افکار عمومی ارائه کرد و در آن به طور مشخص مبلغ بدهی تأییدشده شهرداری تهران را ۵۲ هزار میلیارد تومان اعلام کرد.
محمدباقر قالیباف بهمنماه سال گذشته در برنامهای تلویزیونی یکطرفه این عدد را تکذیب و آن را «یک دروغ بزرگ» خواند و در ادامه تلویحا درباره مدیریت شهری که در دست اصلاحطلبان است، گفت: «کار نمیکنند و میخواهند در قدرت بمانند و دروغ میگویند» . این اظهارات صدای اعتراض رئیس شورای شهر تهران و برخی اعضا را بلند کرد و محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران، این سخنان قالیباف و رفتار یکجانبه صداوسیما را غیرمنصفانه و ظلم به شهرداری تهران خواند و خواستار فرصتی برابر برای پاسخگویی شد و به قالیباف هم گفت که باید اظهارات خود را اصلاح کند.
محمود میرلوحی هم که آن زمان به دلیل اعلام همین بدهیها و انتسابش به قالیباف با شکایت مستقیم قالیباف به شش ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده بود، در صحن شورا از پیروز حناچی، شهردار تهران، خواست که بدون درنظرگرفتن ملاحظات، فهرست بدهیهای شهرداری را منتشر کند.او گفت که تا امروز ما ملاحظه میکردیم و با توجه به شرایط، گزارش را منتشر نمیکردیم. او در صحن شورای شهر تهران افزود: ما در شرایطی هستیم که سیاست مدیریت شهری این است که از سرمایهگذاران بخش خصوصی برای سرمایهگذاری دعوت کند و حتی میخواهیم اوراق مشارکت منتشر کنیم و ممکن است اعلام مداوم بدهیها بر سطح همکاریها اثرگذار باشد؛ اما متأسفانه این عاملی شده است که رقبا و مدیریت قبلی شهری از این مبحث بهرهبرداری غیرصحیح کرده و کملطفی کنند.
اکنون و بعد از هفت ماه از آن اظهارات و درخواست میرلوحی برای ارائه گزارش حناچی، فهرست بدهیها را البته بهطورکلی به شورا ارائه کرده و میرلوحی هم آن را منتشر کرده است؛ البته با این تفاوت که مبلغ این «دروغ بزرگ» از نظر شهردار اسبق تهران حالا به ۶۹ هزار میلیارد تومان رسیده است. در این گزارش مبلغ دیون و تعهدات بانکها و اوراق مشارکت ۲۹.۵ هزار میلیارد تومان، مبلغ دیون و تعهدات ثبتشده ۸.۹ هزار میلیارد تومان، بیمه و مالیات ثبتنشده ۲.۳ هزار میلیارد تومان و سایر دیون و تعهدات ثبتنشده (برآوردی) ۲۹ هزار میلیارد تومان اعلام شده که در مجموع به عدد ۶۹.۹ هزار میلیارد تومان میرسد.
میرلوحی پیشتر گفته بود: «آقایان برای ساخت پل صدر فاینانس خارجی گرفته بودند؛ اما کارهایش را انجام نداده بودند و بانکها دیگر با ما کار نمیکردند و پس از گفتوگوی بسیار مجوز انتشار دو هزار میلیارد اوراق مشارکت را گرفتیم و حتی برخی حسابها نیز استمهال شده بود. فقط بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان از بدهیهای شهرداری تهران برای بانک شهر بود». او گفته بود: «در دوره گذشته مرتب وام میگرفتند؛ حتی برای پرداخت حقوق پرسنل وام میگرفتند؛ اما در دوره ما هیچگونه دریافتی برای پرداخت حقوق نداشتیم» . به نظر میرسد اعلام این عدد از سوی شهردار تهران در شرایط فعلی بیپولی و تنگدستی شهرداری تهران بیشتر از جهت اعلام موقعیت است تا اعلام بدهی به بیرونگودنشینان!
از این جهت که مخاطبان بیرونی بدانند شهرداری تهران در شرایط فعلی اقتصادی با این اندازه از بدهی همین که میتواند پول امور جاری شهر و کارکنانش را تأمین کند و همزمان از شهر صیانت داشته باشد، هنر کرده است و اگر در این میان پروژه دهانپرکن تونل و بزرگراه دوطبقهای اجرا نمیشود، برای این است که این شهرداری هنوز دارد تاوان کارهای آن شهرداری قبلی را پس میدهد.
رشد ۷۳۰ درصدی بازپرداخت بدهیهای شهرداری
حسن رسولی، خزانهدار شورای شهر تهران هم روز گذشته گزارش خزانهداری از حسابهای درآمد و هزینه شهرداری تهران در چهار ماه نخست سال جاری را ارائه کرد و در بخشی از آن گفت: ردیفهای بازپرداختهای بدهیها ۷۳۰ درصد و اخذ سود تسهیلات دریافتی ۱۷۷ درصد نسبت به بیشینه بودجه افزایش نشان میدهد. این رشد حاکی از این است که مدیریت شهری با داشتن تنگناهای مالی، برای احقاق حقوق طلبکاران دغدغه جدی دارد. محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران، با اشاره به گزارش مالی چهارماهه ابتدایی شهرداری تهران با بیان اینکه براساس این گزارش هزینههای شهرداری افزایش پیدا کرده است و نیاز به اصلاح بودجه وجود دارد. گفت: اگرچه شهرداری درآمد خوبی احصا کرده، اما شاهد افزایش ۱۳۳ درصدی هزینهها بودهایم و این موضوع در دفتر شهردار تهران به ۲۱۴ درصد میرسد. نیاز است تا از افزایش تورمی هزینهها جلوگیری به عمل آید. در غیر این صورت پروژههای عمرانی دچار مشکل میشوند.